 ရေးသားသူ- အဖြူ
0 Comments
5/5/2025 0 Comments ညီမလေးဆီသို့ ရေးသားသူ- ညီမလေးကို အရမ်းချစ်တဲ့
|
ရေးသားသူ- Liliane |  |
ရေးသားသူ- ပျိုး |  |
ရေးသားသူ- ဖွေး |  |
ဆရာမ ခွာညိုသည် လူငယ်နိုင်ငံရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ တစ်ယောက်ဖြစ်သည်။
အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးဆိုတာကို ဘယ်လိုမျိုး အဓိပ္ပါယ် ဖွင့်ဆိုချင်ပါသလဲ။ အမ/ညီမတို့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ရှင်သန်ရပ်တည်နေကြတဲ့ အမျိုးသမီးတွေကို ဘယ်လိုပုံစံမျိုးတွေနဲ့ တွေ့မြင်ရပါလဲ။
ဖြေ။ ။ အမျိုးသမီးဆိုတာညီမအဓိပ္ပါယ်မဖွင့်ဆိုခင် လူတွေသတ်မှတ်ထားတဲ့အဓိပ္ပါယ်ရှိပါတယ်။ ငယ်ရွယ်စဉ်မှာ မိဘအုပ်ထိန်းမှုအောက်မှာပဲ နေရမယ်။ မိဘအုပ်ထိန်းမှု အောက်မှာ ရှိမနေတဲ့ မိန်းကလေးဆို အဲမိန်းကလေးက အပျိုမဟုတ်တော့ဘူးလို့ ပြောဆိုကြတယ်။ အိမ်ထောင်ရက်သား ကျပြီဆိုလည်း အိမ်မှာပဲ အိမ်မှုကိစ္စလုပ်ရမယ် မလုပ်ပဲ အပြင်အလုပ် ထွက်လုပ်တဲ့ မိန်းကလေးဆို ဒီမိန်းမအိမ်ထောင်ကျပြီးတာတောင် ခြေမငြိမ်ချင်သေးဘူးဆိုပြီး ကဲ့ရဲ့ခံရတယ်။
မိန်းကလေး ဆိုတာနဲ့တင် အသံအကျယ်ကြီးမပြောရဘူး၊ ရီရင်တောင် ပါးစပ်ကို လက်နဲ့အုပ်ရီရမယ်၊ ဟင်းချက်တတ်နေရမယ်၊ အိမ်အလုပ်လုပ်တတ်နေရမယ် ဆိုပြီးသတ်မှတ်လိုက်ကြတယ်။ ညီမ အနေနဲ့က အမျိုးသမီးလည်း လူတစ်ယောက်ပါပဲ။ သူ့ဘဝကို သူပိုင်ဆိုင်ခွင့်ရှိပါတယ်။ ကိုယ်ပိုင် ဆုံးဖြတ်ခွင့်လည်း ရှိတယ်။ ကိုယ်ပိုင်လွတ်လပ်စွာ အသက်ရှင် နေထိုင်ခွင့်ရှိတယ်လိုပဲ ခံယူထား ပါတယ်။
မေး။ ။ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းက ပုံသေကားချပ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်း၊ စည်းဘောင်တွေက အမျိုးသမီးတွေကို ဘယ်လို ဆက်ဆံနေသလဲ။
ဖြေ။ ။ ညီမအပေါ်မှာ ပြောပြခဲ့သလိုပဲ ရှေးဘုရင်ခေတ်ကဆို အမေဗိုက်ထဲကနေ ထွက်လာပြီဆို မိန်းကလေး ဖြစ်ပြီ ဆိုတာနဲ့ အပြစ်သားတစ်ယောက်လို မြင်ကြတယ်။ သားမွေးနိုင်မှသာ ဘုရင်အာဏာ ဆက်ခံလို့ရမှာဆိုပြီးတော့ ယောကျားလေး မမွေးမချင်း ကလေးဆက်တိုက် မွေးခိုင်းတယ်။ မမွေးပေးနိုင်တာရင် နောက်မိဖုရား ထပ်ယူကြတယ်။ အဲအလေ့အထက အခုခေတ် မှာလည်း ဆက်ရှိနေပါသေးတယ်။
မိဘတွေတွေက သားယောက်ျားလေးကို လိုချင်နေတုန်းဘဲ။ သားယောကျား မွေးပြီး ရှင်ပြုပေးနိုင်မှ သူတို့အတွက် ကုသိုလ်ထူးတွေရနိုင်မှာလို့ ယုံကြည်တဲ့ အတွက် ရှင်ပြုပေးချင်တာ သူတို့ရဲ့အိမ်မက် တခုလိုပါဘဲ။ မိန်းကလေးတစ်ယောက် အနေနဲ့က လူဖြစ်လာပြီ ဆိုကတည်းက အပြစ်သားတစ်ယောက်လို ရှင်သန်နေထိုင်ခဲ့ရတယ်။ တကယ်တော့ မိန်းကလေးတွေ ရှိမှပဲ လူသားမျိုးနွယ် ဆက်လက်ဖြစ်တည်နေကြတယ်မလား။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးတွေ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရတဲ့ ဖိနှိပ်မှုတွေကို ဘယ်အရာတွေက ဖြစ်နေစေတာလဲ။
ဖြေ။ ။ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ကြုံတွေ့နေတဲ့ဖိနှိပ်မှုတွေ့ကတော့ အိမ်ထောင်ရေးတွေမှာ၊ လုပ်ငန်းခွင်တွေမှာ၊ relationshipတွေမှာ အများဆုံးတွေ့ရပါတယ်။ ဥပမာတခုစီ ပြောရရင် အိမ်ထောင်ရေးမှာ ငွေရေး ကြေးရေးကျပ်တည်းလာချိန်ဆို အရမ်းသိသာပါတယ်။ “နင်တို့မိန်းမတွေက အိမ်မှာသာသာ ယာယာနဲ့ ငါရှာထားတာတွေ ထိုင်ဖြုန်းနေတယ်” စကားအစချီကာ နှိမ်ပြီး ပြောဆိုတာတွေ၊ လုပ်ငန်းခွင်မှာဆို အမျိုးသားတွေကိုသာ ရာထူးအကြီး ပိုတိုးပေးတာတွေ၊ relationship တွဲတာကြာပြီး ပြတ်ပြီဆို မိန်းကလေးတွေကိုဘဲ အထင်သေးကြပါတယ်။
မေး။ ။ Feminism နဲ့ပတ်သက်ပြီးဘယ်လိုနားလည်ထားပါသလဲ။ ဘယ်အချိန်မှာ Feminism ကို စပြီး သိခဲ့ပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ Feminism က အမျိုးသမီးတွေ ဖိနှိပ်ခံရတာတွေကို လျော့ချဖို့အတွက် ပေါ်ပေါက်လာတယ် လို့ ထင်မိပါတယ်။ သိတာတော့ မကြာသေးပါဘူး။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးနဲ့ Feminism ဆိုတဲ့ ဘယ်လို ဆက်စပ်မှုရှိလဲ။
ဖြေ။ ။ တိုက်ရိုက်ကြီး အချိုးကျတာမဟုတ်ပေမဲ့ သွယ်ဝှိုက်တဲ့နည်းနဲ့ ဆက်စပ်နေတယ်လို့ မြင်မိပါ တယ်။
မေး၊ ။ ကိုယ်တိုင်အနေနဲ့ အမျိုးသမီးဖြစ်တည်မှုကြောင့် စိန်ခေါ်မှုတွေ အခက်အခဲတွေကို ထူးထူးခြားခြား ကြုံတွေ့ခဲ့ရဖူးသလား။ ထုတ်နုတ်ပြပေးနိုင်မဲ့ ဥပမာတွေကို ပြောပြပေးပါအုံး။ ဘယ်လို အောင်မြင်စွာ ကျော်ဖြတ်နိုင်ခဲ့သလဲ။
ဖြေ။ ။ စိန်ခေါ်မှုအနေနဲ့ကတော့ ခုလက်ရှိထိ ကြုံတွေ့နေရတုန်းပါဘဲ။ ဥပမာအနေနဲ့တော့ ခေတ်ကာလ မကောင်းတဲ့အချိန်မှာ အမေပြောတဲ့စကားလေးက ယောကျားလေးမွေးလာခဲ့ရင် ကောင်းသား။ ခုချိန်ဆို သင်္ဘောတက်ဖို့ လုပ်ပေးလိုက်ရင် ပြီးပြီ။ မိန်းကလေးမွေးလာတော့ ဘာဆက်လုပ်ရမှန်းမသိ ခုထိလည်း ဘာမှမဖြစ်မလာသေးဘူးဆိုပြီး မိဘတွေက ပြောကြတယ်။ ညီမအနေနဲ့လည်း လမ်းပျောက်နေတာ အမှန်ပါဘဲ။ အခုတော့ လျှောက်ချင်တဲ့လမ်းတော့ ရှာတွေ့ပြီ။ အောင်မြင်ဖို့အတွက် ဆက်ကြိုးစားနေပါတယ်။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်ဖို့ ဘယ်ကြောင့် အရေးကြီးပါသလဲ။ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာတွေမှာ ပါဝင်နိုင်ဖို့ ဘယ်လိုအခက်အခဲတွေရှိတယ်လို့ ထင်ပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ အမျိုးသမီးတွေပဲ အခက်အခဲ ခံစားနေရတယ်လို့ တဖက်သတ်မမြင်စေချင်ဘူးပေါ့နော်။ ညီမက အမြဲမျှမျှတတ တွေ့ပေးတဲ့သူထဲ ပါလို့လား မသိဘူး။ အမျိုးသားတွေကို တခါတလေကျ သနားမိတယ်။ သူတို့မှာ ဝနိထုပ်ဝန်ပိုးကြီးတွေ ထမ်းနေရတာ။ အိမ်ထောင်တစ်ခုမှာ ယောကျား ကောင်းစိတ်ရှိတဲ့၊ ဖခင်ကောင်းတစ်ယောက်စိတ်ရှိတဲ့သူက သူအရမ်းပင်ပန်းနေလည််း သူပြိုလဲချင်နေလည်း သူ့နောက်မှာ မှီခိုနေရတဲ့ အမျိုးသမီး၊ သူ့သားသမီးတွေ ရှိနေတဲ့စိတ်နဲ့ ရပ်တည်နေရတဲ့ သူတွေ ရှိပါတယ်။
နိုင်ငံနဲ့ချီပြီးပြောရရင် ယောက်ျားအများစုက ငါတို့တွေလုပ်မှဖြစ်မှာ မိန်းကလေးတွေဆို မလုပ်နိုင်ဘူး။ ငါတို့ကိုယ်တိုင်လုပ်မှ အောင်မြင်မှာ ဆိုပြီး အဲလိုစိတ်က ဝင်နေတယ်။ အမျိုးသမီးတွေမှာလည်း အမျိုးသားတွေ မတွေ့မိလိုက်တဲ့၊ မတွေးနိုင်တဲ့ အတွေးအခေါ် အသစ်တွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ အဲအတွက် အမျိုးသမီးတွေကို နေရာပေးဖို့ အမျိုးသမီးတွေ ကလည်း လုပ်နိုင်ကြောင်းပြဖို့ လိုပါတယ်။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးတွေကို ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေမပြုတဲ့ ဂျန်ဒါအခြေပြု ခွဲခြားဆက်ဆံမှု ကင်းတဲ့ တန်းတူမျှတတဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းတစ်ခုကို ဘယ်လို တည်ဆောက်သင့်တယ်လို့ အကြံပြုချင် ပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ တချို့မိန်းကလေးတွေက ဖိနှိပ်ခံနေရလည်း ကိုယ်ခံနေရမှန်း မသိခဲ့ဘူးပေါ့နော်။ နေသားကျ နေပြီဖြစ်တဲ့ မိန်းကလေးတွေကိုရော အသိပညာပေးများများလုပ်သင့်ပါတယ်။ ဖိနှိပ်တဲ့သူတွေကိုပါ ဖိနှိပ်မှုတွေ မလုပ်သင့်ကြောင်း သေချာနားလည်အောင် ပညာပေးသင်တန်းဖြစ်ဖြစ် များများလုပ်သင့် ပါတယ်။ ပြီးတော့ မိန်းမ၊ ယောက်ျားမှ မဟုတ်ဘူး။ လိင်စိတ်ဘယ်လိုခံယူထားတဲ့သူ ဖြစ်ဖြစ် အကုန်လုံးက လူသားတွေပါပဲ။ လူဖြစ်လာတာနဲ့အမျှ သူတို့ရဲ့အခွင့်အရေးတွေ အပြည့်အဝရသင့်ပြီး တစ်ယောက်အပေါ် တစ်ယောက် လေးလေးစားစားဆက်ဆံရင် အရာအားလုံး အဆင်ပြေသွား လိမ့်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။
"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link
#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media
ဆရာမ မအေးမြင့်မြင့်အောင်သည် အမျိုးသမီးမဟာမိတ်အင်အားစု၏ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး ဖြစ်သည်။
အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးဆိုတာကို ဘယ်လိုမျိုး အဓိပ္ပါယ် ဖွင့်ဆိုချင်ပါသလဲ။ အမ/ညီမတို့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ရှင်သန်ရပ်တည်နေကြတဲ့ အမျိုးသမီးတွေကို ဘယ်လိုပုံစံမျိုးတွေနဲ့ တွေ့မြင်ရ ပါလဲ။
ဖြေ။ ။ အမျိုးသမီးတွေဆိုတာကတော့ လူတွေထဲကလူတွေပါပဲ။ လူသားတွေပါပဲ။ ကျွန်တော်တို့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ မတူညီတဲ့ နောက်ခံတွေ၊ မတူတဲ့ ရှင်သန်မွေးဖွားလာပုံမတူတဲ့ ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ အမျိုးသမီးတွေကို တွေ့ရပါတယ်။
မေး။ ။ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ ပုံသေကားချပ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်း၊ စည်းဘောင်တွေက အမျိုးသမီးတွေကို ဘယ်လို ဆက်ဆံနေသလဲ။
ဖြေ။ ။ ကျွန်တော်တို့ဒီနိုင်ငံမှာကတော့ သိတဲ့အတိုင်းပဲ။ ဒီနိုင်ငံရဲ့အသိုင်းအဝိုင်းက အစဉ်အဆက် အမျိုးသမီးအပေါ်မှာတင်းကြပ်တဲ့ စည်းဘောင်တွေတွေရှိပါတယ်။ တချို့ဓလေ့ထုံးတမ်းတွေ၊ တချို့ ရိုးရာတွေက အမျိုးသမီးတွေကို အမျိုးသားတွေထက် ပိုပြီးတော့ နှိမ်ထားတဲ့ကိစ္စရပ်တွေ ရှိပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေဟာ အရင်ကတည်းကနဲ့ အခုချိန်ထိ အမျိုးသားတွေထက် တစ်ဆင့်နိမ့်တယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆတွေနဲ့ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းမှာကအစ အမျိုးသမီးဆိုရင် အမျိုးသားရဲ့ နောက်မှာဆိုတဲ့ နောက်ပို့ခံရတဲ့ အခြေအနေတွေ အနေအထားတွေရှိခဲ့တာပေါ့။
ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံသည် ဖိုဝါဒလည်း အင်မတန်ကြီးစိုးတယ်။ ဖိုဝါဒကြိးစိုးတဲ့ နိုင်ငံဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းက သတ်မှတ်ထားတဲ့စံတွေအရ အမျိုးသမီးတွေဟာ အမျိုးသားတွေလိုမျိုး တန်းတူအခွင့်အရေး မရခဲ့ကြပါဘူး။ ဒါလူမှုစံနှုန်းတွေအရ အမျိုးသမီးတွေကိုယ်တိုင်ကိုက ဒီလိုမျိုးတွေ သူတို့ကိုယ်သူတို့ သတ်မှတ်ထားတာသည် အမျိုးသားတွေထက် တစ်ဆင့်နိမ့်တယ်။ အမျိုးသားတွေက ဘုန်းကြီးတယ်။ အမျိုးသမီးတွေက ဘုန်းကံအရလည်း နိမ့်တယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆတွေနဲ့ ကျင်လည်ခဲ့ ကြတာပေါ့။
တချို့ကြတော့လည်း တကယ့်တကယ် ဘုရားဟောထဲမှာရှိချင်မှ ရှိလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ဘာသာရေးထဲမှာက အစထည့်ပြီးဟောတာသည် အမျိုးသမီးတွေက နိမ့်ကျတယ်။ ဒါမျိုးတွေနဲ့ ခေတ်အဆက်ဆက်၊ စနစ်အဆက်ဆက်မှာ ဒီအယူအဆတွေက လူ့အသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ခေါင်းထဲမှာ ခြေကုတ်အမြစ်တွယ်နေတာပေါ့။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးတွေ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရတဲ့ ဖိနှိပ်မှုတွေကို ဘယ်အရာတွေက ဖြစ်နေစေတာလဲ။
ဖြေ။ ။ အဓိကက ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရဲ့အမြစ်တွယ်တဲ့ ခုနကျွန်တော်ပြောခဲ့သလို ရှေးရိုးစွဲအယူအဆ တွေ ဓလေ့ထုံးတမ်းတွေပေါ့။ ဒီအယူအဆတွေကနေပြီးတော့ပဲ အမျိုးသမီးတွေအပေါ်မှာ မသိသာသလိုတမျိုး၊ သိသာသလိုတမျိုး ဖိနှိပ်မှုတွေ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေက ဖြစ်နေစေတာပေါ့။
နောက်တခုက ဘာလဲဆို ဘာသာရေးတွေပေါ့။ ဘာသာရေးတွေကြောင့်လည်း အမျိုးသမီးတွေက အမျိုးသားတွေထက် ပိုပြီးတော့ အခွင့်အရေးတန်းတူမရတာမျိုးတွေ ရှိတယ်။ တစ်ဆင့်နိမ့်ပြီးတော့ ဖိနှိပ်တာမျိုးတွေ၊ ခွဲခြားဆက်ဆံတာမျိုးတွေကလည်း ရှိနေတယ် ဆိုတော့ ဒါတွေကြောင့်ပဲ ဖိနှိပ်မှုတွေက ဖြစ်နေတယ်လို့ ယူဆပါတယ်။
မေး။ ။ Feminism နဲ့ပတ်သက်ပြီးဘယ်လိုနားလည်ထားပါသလဲ။ ဘယ်အချိန်မှာ Feminism ကို စပြီး သိခဲ့ပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ Feminism နဲ့ပတ်သက်ပြီးဘယ်လိုနားလည်ထားလဲဆိုတော့ သူသည် အယူဝါဒတစ်ခုပဲ။ ဘယ်လိုမျိုး အယူဝါဒလဲဆိုရင် ကျား၊မ တန်းတူအခွင့်အရေး ရလိုတဲ့ရရှိမှု အယူဝါဒတစ်ခုလို့ ကျွန်တော်က အဓိပ္ပာယ် အဲ့လိုဖွင့်ချင်တယ်။ ဒီဟာသည် ဘယ်လို ideology ပေါ်မှာအခြေခံထားလဲ ဆိုရင် အမျိုးသားနေနေ အမျိုးသမီးနေနေ ကျား၊မ ခွဲခြားထားတာ မရှိဘူး။တူညီတဲ့ တန်းတူအခွင့်အရေး ရရမယ် ဆိုတဲ့အပေါ်မှာ မူတည်ထားတဲ့ သဘောတရား၊ အယူအဆ၊ အတွေးအမြင်တစ်ခုလို့ မြင်တယ်။
Feminism ကို စပြီးသိတာက ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရရင် အရင်တုန်းက သေချာနားမလည်ခဲ့ဘူး။ ကြားတော့ ကြားဖူးတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီနွေဦးတော်လှန်ရေး ကာလရောက်ပြီဆိုမှ ကျွန်တော်တို့ လူထုအုံကြွမှုတွေကတဆင့် ငါတို့ထဘီ၊ ငါတို့အလံ၊ ငါတို့အောင်ပွဲ ဆိုပြီး ထွက်လာခဲ့တဲ့ ဒီ movement တွေလှုပ်ရှားမှုတွေ ရှိတယ်။ အဲ့ဒီကနေစပြီးတော့မှ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သိလာခဲ့တာပေါ့။ အရင်တုန်းက သေချာမသိဘူး။ ပိုသိလာတာက ကျွန်တော်တို့ Women Alliance Burma အမျိုးသမီးမဟာမိတ်အင်အားစု ဖွဲ့ပြီးနောက်ပိုင်းမှ တဖြေးဖြေးချင်း လေ့လာဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်။
မေး။ ။အမျိုးသမီးနဲ့ Feminism ဆိုတဲ့ ဘယ်လို ဆက်စပ်မှု ရှိလဲ။
ဖြေ။ ။ Feminism ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုမှုမှာထဲက မွေးရာပါလိင်ဖြစ်တည်မှုတွေ အပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ မည်သည့်လိင်အမျိုးအစားကို မဆိုခွဲခြားဆက်ဆံတာတွေမလုပ်ရဘူး။ Non-discrimination ပေါ့။ နောက်တခုက သူတို့ကို တူညီတဲ့အခွင့်အရေးပေးရမယ်။ Equal right ကို အဲ့ဒီစံတန်ဖိုးတွေ အပေါ်မှာမူတည်ပြီးတော့ ဒီဝါဒတွေ၊ ဒီအယူအဆတွေက ဖြစ်လာတာပေါ့။ ဒါကြောင့် အမျိုးသမီး တွေနဲ့ တိုက်ရိုက်ကို သက်ဆိုင်တဲ့ဝါဒတစ်ခု ဖြစ်တယ်။
မေး။ ။ ကိုယ်တိုင်အနေနဲ့ အမျိုးသမီးဖြစ်တည်မှုကြောင့် စိန်ခေါ်မှုတွေ အခက်အခဲတွေကို ထူးထူးခြားခြား ကြုံတွေ့ခဲ့ရဖူးသလား။ ထုတ်နုတ်ပြပေးနိုင်မဲ့ ဥပမာတွေကို ပြောပြပေးပါအုံးနော်။ ဘယ်လို အောင်မြင်စွာ ကျော်ဖြတ်နိုင်ခဲ့သလဲ။
ဖြေ။ ။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့စိန်ခေါ်မှုက ဘာဖြစ်မလဲဆို အခုလက်ရှိ တော်လှန်ရေးအခင်းအကျင်း နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းတွေမှာ ပိုပြီးကြုံရပါလိမ့်မယ်။ နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းမှာကြည့်မယ်ဆို NUG နဲ့ NUCC ပေါ့။ ဒီလို policy making body တွေမှာ အမျိုးသမီးပါဝင်မှုကိုဘယ်လောက်ပဲ ၃၀ရာခိုင်နှုန်း အောက်ထစ်ပါရမယ်ပဲ ပြောပြော တကယ့်တကယ် အမျိုးသမီးပါဝင်မှုက အင်မတန်နည်းတယ်။
တဖက်မှာကြတော့ အမျိုးသမီးပါဝင်မှုကို လမ်းဖွင့်ပေးထားလားဆိုတော့ ဖွင့်ပေးထားတယ်။ ဒါပေမယ့် တစ်ဖက်မှာကြတော့လည်း ဖွင့်ပေးထားသလိုလိုနဲ့ အရမ်းကြီး Welcome ဖြစ်မနေတဲ့ကိစ္စရပ်တွေ ကလည်း ရှိနေပြန်ရော အမျိုးသမီးပါဝင်မှုတွေက နည်းလာတယ်။ ဘယ်ဟာပဲကြည့်ကြည့် အမျိုးသားတွေက များနေတယ်။
ဒါတွေကအမျိုးသမီးတချို့အတွက် စိန်ခေါ်ချက်တွေ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ တော်လှန်ရေးဘက်ကို ပြန်ကြည့်မယ်ဆို အထူးသဖြင့် စစ်ရေးပိုင်းတွေမှာ အမျိုးသမီးပါဝင်မှု အရမ်းနည်းတယ်။ ဒါတွေကကျတော့ စစ်ရေးပိုင်းမှာ လမ်းပိတ်ထားတာ များတယ်။ မင်းတို့ အမျိုးသမီးတွေ စစ်မတိုက်ရဘူး။ စစ်ရေးထဲမှာ ပါလာမယ်ဆိုရင်တောင် ဘဏ္ဍာရေးလောက်ပဲ လုပ်ရမယ်ဆိုတဲ့ ကန့်သတ်ချက်တွေ ကန့်သတ် ထားတဲ့အတွက် အမျိုးသမီးတွေစစ်ရေးမှာ ပါဝင်မှုကျ တော်တော်လေးကို အခက်အခဲတွေဖြစ်တယ်။ စိန်ခေါ်မှုတွေဖြစ်တယ်လို့ မြင်မိတယ်။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်ဖို့ ဘယ်ကြောင့် အရေးကြီးပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ ခေတ်အဆက်ဆက် နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေ နိုင်ငံရေးသမားတွေ၊ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် တွေ အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းမှာပါတဲ့သူတွေ ကြည့်ကြည့်လိုက်ပါ။ အမျိုးသမီးအရမ်းနည်းတယ်။ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံမှာ တောက်လျှောက်အရိုးစွဲလာတဲ့ ဓလေ့ထုံးတမ်းတွေ အယူအဆတွေ ရှေးရိုးစွဲအယူအဆတွေ ဒါတွေကိုပယ်ဖျက်ဖို့ဆိုတာ အမျိုးသမီးတွေကိုယ်တိုင်ကို နိုင်ငံရေးတွေမှာ ဝင်ပါပြီးတော့ ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုတွေ ဒီဟာတွေအပေါ်မှာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေလုပ်ဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ မြင်မိတယ်။
ကျွန်တော်တို့ အရင်တုန်းကဆိုရင် လွှတ်တော်ထဲမှာအမျိုးသမီးပါဝင်မှု အရမ်းနည်းတယ်။ ဒါပေမယ့် အခုနောက်ပိုင်းမူဝါဒတွေမှာ ထည့်တယ်။ တော်လှန်ရေး မတိုင်ခင်ကာလတုန်းကဆို Myanmar sustainable development plan ဆိုတာရှိတယ်။ နှစ်သုံးဆယ်စီမံကိန်းပေါ့။ ဒီလိုစီမံကိန်းတွေမှာ ကအစ အမျိုးသမီးတွေသည် လွှတ်တော်ထဲမှာ ဘယ်လောက်ရာခိုင်နှုန်း အနည်းဆုံးပါရမယ် ဆိုတဲ့အချက်တွေ အခုတော်လှန်ရေးကာလမှာဆိုရင် ပဋိညာဉ်မှာကအစ အမျိုးသမီးတွေ ဘယ်လောက် ရာခိုင်နှုန်းနဲ့အထက် အခုဆိုကျွန်တော်တို့ သတ်မှတ်ထားတာသည် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းအောက်ထစ်ပေါ့။ ပါရမယ်ဆိုတဲ့အချက်တွေ ပြောထားတယ်။ ဒါတွေက အင်မတန်အရေးကြီးတာပေါ့။
ဒါတွေက အမျိုးသမီးပါဝင်ဖို့အတွက်ကို ကျွန်တော်တို့က Equal Right ဘယ်လောက်ပဲပြောပြော ဒီလိုမျိုး platform တစ်ခုသာ မဖန်တီးထားဘူး။
ဒီလိုမျိုးသာ မသတ်မှတ်ထားဘူးဆိုရင် အမျိုးသမီးပါဝင်မှု ဒီထက်ပိုပြီးများလာဖို့ဆိုတာ ခက်ခဲလာမယ်။ ဒါကြောင့် ဒီလိုမျိုး platform တွေ အခင်းအကျင်းတွေ လမ်းဖွင့်ပေးထားတာက အမျိုးသမီး ပါဝင်မှုများနိုင်စေသလို တစ်ဖက်မှာလည်း အမျိုးသမီးအခွင့်အရေး အတွက်ကို အကာအကွယ် ပေးရေး လုပ်ငန်းတွေမှာ ပိုပြီးအရှိန်အဟုန်ကောင်းကောင်းနဲ့ လုပ်နိုင်မယ်လို့ မြင်မိတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း အရမ်းအရေးကြီးတယ်လို့ ပြောကြတာဖြစ်ပါတယ်။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးမှာပါဝင်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာတွေမှာ ပါဝင်နိုင်ဖို့ ဘယ်လိုအခက်အခဲတွေရှိတယ်လို့ ထင်ပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ နိုင်ငံရေးတွေမှာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာတွေမှာပါနိုင်ဖို့ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ဘယ်လို အခက်အခဲရှိလဲဆို အခုဆိုကျွန်တော်တို့ platform တွေ ရှိတယ်။ NUG, NUCC ကျွန်တော်တို့ policy making body တွေမှာ များသောအားဖြင့် အမျိုးသမီးတွေပါဝင်မှုက နည်းနေတာလည်း တစ်ဖက် တစ်ဖက်မှာကြတော့လည်း ပါဝင်နေတဲ့အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့အချိုးအရ ကျား၊မ အချိုးရ ချိန်ထိုး လိုက်မယ်ဆို အမျိုးသားတွေသည် ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာတွေမှာ ပိုပြီးများနေတာပေါ့။ ဒါသည် အမျိုးသမီးပါဝင်မှုနဲ့အတူ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာတွေမှာ ပါနိုင်တဲ့ဟာသည် တိုက်ရိုက်အချိုးကျ နေတယ်လို့ မြင်တယ်။
အခက်အခဲတွေကတော့ ပြောခဲ့သလိုပဲပေါ့။ အမျိုးသမီးတွေကိုယ်တိုင်ကလည်း တခါတလေ မပါတာတွေရှိတယ်။ ငါတို့သည် ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာတွေမှာ ပါနိုင်ဖို့ ငါတို့သည်အရည်အချင်း လိုအပ်နေတယ်လို့ ကိုယ့်ကိုကိုယ် မြင်ကောင်းမြင်နိုင်တယ်။ တစ်ဖက်မှာကြတော့လည်း အမျိုးသား တွေက ပိုပြီးဆုံးဖြတ်ချက်ချ နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆတွေရှိတယ်။ ရှိတဲ့အတွက်ကြောင့် ကိုယ့်တိုင်ကိုယ်ကျ ဝင်မပါတာလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ တချို့ဟာတွေမှာကျတော့ မဟုတ်ဘူး။ လမ်းမဖွင့် ပေးထားတာတွေရှိနေတာကြောင့် မပါဝင်တာတွေရှိတယ်။ ဖြစ်နေတဲ့ အကြောင်း အရာတွေကတော့ အများကြီးပဲရှိတယ်။
မေး။ ။နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလအစကနေ လက်ရှိအချိန်အထိ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး ကဏ္ဍ အသီးသီးမှာ ပါဝင်မှုကို အသိအမှတ်ပြုလာကြပြီလို့ ထင်ပါသလား။
ဖြေ။ ။ အခုလက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကာလ ကအရင်ကာလတွေထက် လမ်းပွင့်တယ်လို့ မြင်တယ်။ လူတွေရဲ့အတွေးအခေါ် အတွေးအမြင်တွေကလည်း ပိုပြီးပွင့်လင်းမြင်သာမှု ရှိလာတယ်။ ဒါကြောင့် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး ကဏ္ဍ အလွှာအသီးသီးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ပါဝင်မှုကို အရင်ထက်ပိုပြီးတော့ အသိအမှတ်ပြုလာကြတာတွေ ရှိတယ်။ အခု ပဋိညာဉ်မှာကအစ အမျိုးသမီး ပါဝင်မှုသည် နိုင်ငံရေးမှာအမျိုးသမီးပါဝင်မှုသည် သုံးဆယ်ရာခိုင်နှုန်းအောက်ထစ်၊ သုံးဆယ် ရာခိုင်နှုန်း အထက်ရှိရမယ်ဆိုတာပြောထားတာသည် အားလုံးသည် အမျိုးသမီးပါဝင်မှုအပေါ် ပိုပြီးအသိအမှတ် ပြုလာပြီ ပိုပြီးလမ်းဖွင့်လာပြီလို့ မြင်မိပါတယ်။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးတွေကို ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေမပြုတဲ့ ဂျန်ဒါအခြေပြု ခွဲခြားဆက်ဆံမှု ကင်းတဲ့ တန်းတူမျှတတဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းတစ်ခုကို ဘယ်လို တည်ဆောက်သင့်တယ်လို့ အကြံပြုချင် ပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ ကျွန်တော်တို့ဟာ အမျိုးသမီးတွေကို ခွဲခြားဆက်ဆံမှုမပြုတဲ့ ဂျန်ဒါအခြေပြု ခွဲခြားဆက်ဆံမှုကင်းတဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းတစ်ခုကို တည်ဆောက်မယ်ဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်း တစ်ခုလုံးက ဒီမိုကရေစီစံနှုန်း၊စံချိန်တွေကို တန်ဖိုးထားပြီးတော့ တကယ်ကို စစ်မှန်တဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတော်သစ်တစ်ခုကို တည်ဆောက်ဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ မြင်တယ်။
ဒီလိုမျိုး စစ်မှန်တဲ့ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတော်သစ်တစ်ခုကိုရောက်ပြီ ကျွန်တော်တို့ အသိုင်းအဝိုင်း ကိုယ်တိုင်ကလည်း ဒီမိုကရေစီစံချိန်စံနှုန်းတွေကိုတန်ဖိုးထားတဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်း တစ်ခုဖြစ်ဖို့ဆိုရင် ကြားထဲမှာ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ကအများကြီး နိုင်ငံရေးအရ တည်ဆောက်ဖို့ လိုအပ်တယ်။ ပြောဖို့ လိုအပ်တယ်။ တွန်းဖို့လိုအပ်တယ်။ ဝေဖန်ဖို့လိုအပ်တယ်။ အကြံပြုဖို့ လိုအပ်တယ်။ အဆင့်လိုက်လိုအပ်တယ်လို့ မြင်မိပါတယ်။
"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link
#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media
ဆရာမနော်ဆဲဆဲသည် ကရင်အမျိုးသမီးအစည်းအရုံး၏ စည်းရုံးလှုံဆော်ရေးဒါရိုက်တာ တစ်ဦး ဖြစ်သည်။
အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။
မေး။ ။အမျိုးသမီးဆိုတာကို ဘယ်လိုမျိုး အဓိပ္ပါယ် ဖွင့်ဆိုချင်ပါသလဲ။ ဆရာမတို့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ရှင်သန်ရပ်တည်နေကြတဲ့ အမျိုးသမီးတွေကို ဘယ်လိုပုံစံမျိုးတွေနဲ့ တွေ့မြင်ရပါလဲ။
ဖြေ။ ။ အမျိုးသမီးဆိုတာက အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုရမယ် ဆိုရင် အမျိုးသမီးဆိုတာ လူသားပဲ ဖြစ်တယ်ပေါ့နော်။ ထွေထွေထူးထူး အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုမှုတော့ မရှိဘူး။ ဒါပေမယ့် ခန္ဓာကိုယ်အင်္ဂါ အစိတ်အပိုင်းအရ အထူးသဖြင့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာဆိုရင် ကွဲပြားမှုရှိတဲ့အပေါ်မှာ အမျိုးသမီးတွေက ကလေးမွေးလို့ ရတယ်။ နို့တိုက်လို့ ရတယ်။ ဒီလိုပဲ ခန္ဓာကိုယ်အရကွာခြားမှု ရှိတာပဲပေါ့။
ကျွန်မတို့ အပြင်ကနေကြည့်လိုက်ရင်တော့ လူသားတစ်ယောက်ပေါ့။ နောက်တခုကကြတော့ ကျွန်မတို့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ အမျိုးသမီးတွေကို သူတို့ရဲ့ဘဝရှင်သန်ရပ်တည်မှုက ပြောရမယ်ဆိုဒါက ရှေးရိုးစွဲ အမြင်လည်းဖြစ်သလို ဖိုဝါဒကြီးစိုးတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ရှင်သန်လာရတဲ့အတွက်ကြောင့် အမျိုးသမီးဆိုတာ တစ်ဆင့်နိမ့်တဲ့သဘောမျိုး ဖြစ်သလို အမျိုးသမီးဆိုတာက အမျိုးသားနဲ့ တန်းတူညီမျှမှု မရှိဘူး။
အမျိုးသားနဲ့ တန်းတူညီလို့ မရဘူးပေါ့။ အိမ်မှာနေ ချက်ပြုတ်၊ ကလေးထိန်း၊ အဲ့လိုမျိုးပတ်ဝန်းကျင်က ရိုက်သွင်းထားတော့ ဒီလိုပုံစံမျိုးတွေက မြင်ရတာ များတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် အမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်းတွေက တန်းတူရေးအတွက်ကို ကြိုးစားအားထုတ်ပြီးတော့ တော်လှန် နေကြတာ ဒီနေ့ဒီအချိန်ထိပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
မေး။ ။ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ ပုံသေကားချပ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်း၊ စည်းဘောင်တွေက အမျိုးသမီးတွေကို ဘယ်လို ဆက်ဆံနေသလဲ။
ဖြေ။ ။ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းက ပုံသေကားချပ်သတ်မှတ်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်း၊ စည်းဘောင်တွေက ဘာသာရေးမှာလည်း ရှိတယ်။ လူမျိုးမှာလည်း ရှိတယ်။ ရပ်ရွာတွေမှာလည်း ရှိတယ်။ အဲ့ဒီ ဓလေ့ထုံးတမ်းအရ မတူတဲ့စည်းမျဉ်းစည်းဘောင်တွေ ရှိတယ်။ အဲ့အပေါ်မှာအခြေခံပြီးတော့ အမျိုးသမီးအပေါ်မှာ ဖိနှိပ်ဆက်ဆံမှုတွေ ကျင့်သုံးနေတာ အများကြီး တွေ့ရတယ်။ ဥပမာ အမျိုးသမီး တစ်ယောက် ယောကျာ်းတစ်ယောက်နဲ့ အိပ်ပြီးတော့ ယောကျာ်းက တာဝန်မယူဘူး၊ ထွက်ပြေးသွားတယ်ဆိုရင် သူကဗိုက်တစ်လုံးနဲ့ ကျန်ခဲ့တယ်။
အဲ့လိုဆိုရင် ရပ်ရွာက ရပ်ရွာနာတယ်။ ရပ်ရွာဆေးကြောဖို့၊ ရွာအပြင်မှာထွက်နေရတာမျိုး ဒါမျိုးတွေက ဒီနေ့ဒီအချိန်ထိ ကျင့်သုံးနေတာ ရှိသေးတယ်။ ဘာသာရေးဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းဘောင်တွေ၊ ဓလေ့ထုံးတမ်းအရ သတ်မှတ်ထားတဲ့ စည်းဘောင်တွေကလည်း အမျိုးသမီးတွေအပေါ်အများကြီး ဖိနှိပ်ဆက်ဆံတာတွေရှိနေသေးတယ်။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးတွေ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရတဲ့ ဖိနှိပ်မှုတွေကို ဘယ်အရာတွေက ဖြစ်နေစေတာလဲ။
ဖြေ။ ။ များသောအားဖြင့်ကတော့ အမျိုးသမီးတွေကိုခွဲခြားဆက်ဆံတယ်။အမျိုးသမီးတွေဆိုရင် နေရာမပေးဘူး။ အထူးသဖြင့် အမျိုးသမီးတွေက ဘယ်လိုပဲ တော်တော်၊ ဘယ်လိုပဲ တတ်တတ် အသိအမှတ် မပြုဘူး။ ဒါတွေက ကျွန်မတို့ များသောအားဖြင့်တွေ့ရတယ်။
မေး။ ။ Feminism နဲ့ပတ်သက်ပြီးဘယ်လိုနားလည်ထားပါသလဲ။ ဘယ်အချိန်မှာ Feminism ကို စပြီး သိခဲ့ပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ Feminism ကတော့ ပြောရမယ်ဆိုရင် ဝါဒတစ်ခု ဖြစ်တယ်။ အထူးသဖြင့် ဂျဲန်ဒါ တန်းတူရေးကို လက်ခံတယ်။ မြှင့်တင်တယ် ကာကွယ်တယ်။ အမျိုးသမီးလည်း လူ၊ အမျိုးသားလည်း လူလို့ မြင်တယ်။ ဒါက feminism ဝါဒကို လက်ခံကျင့်သုံးတဲ့သူတွေ ဖြစ်တယ်။ ကျွန်မက ဘယ်အချိန်မှာ စပြီးသိခဲ့ရလဲဆိုတော့ ကျွန်မတို့အမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်းထဲမှာ ထဲထဲဝင်ဝင် ပါဝင်လာတဲ့အချိန်မှာ ဒါတွေကပိုပြီးတော့ အသေးစိတ်သိလိုက်ရတဲ့ဟာတွေဖြစ်တယ်။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးနဲ့ Feminism ဆိုတဲ့ ဘယ်လို ဆက်စပ်မှု ရှိလဲ။
ဖြေ။ ။ အမျိုးသမီးနဲ့ Feminism က ဆက်စပ်မှု ရှိပါတယ်။ ဒီဝါဒ feminism ဝါဒကို ကျင့်သုံးဖို့ အမျိုးသမီးတွေက လက်ဆင့်ပွား ဆင့်ပွားသင်တန်းတွေ ပေးတယ်။ အသိပညာတွေ ပေးတယ်။ feminism ဝါဒကို မြင့်တင်တယ်။ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ feminism ရဲ့အဓိက အနှစ်သာရက တန်းတူရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးအရ တန်းတူညီတူရှိနိုင်မယ့် အလေ့အကျင့်ပေါ့။
ဝါဒတစ်ခုဖြစ်လာဖို့ကို အရေးကိုဒါက အရေးကြီးတယ်။ ဒီလိုဝါဒမျိုးတွေ ကျင့်သုံးလက်ခံမယ်ဆိုရင် ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတွေကို အသိမှတ်ပြုလက်ခံတာနဲ့ အတူတူပဲ။ သူတို့ကတော့ အဓိက တိုက်ရိုက်ဆက်စပ်မှု ရှိတယ်။
မေး။ ။ ကိုယ်တိုင်အနေနဲ့ အမျိုးသမီးဖြစ်တည်မှုကြောင့် စိန်ခေါ်မှုတွေ အခက်အခဲတွေကို ထူးထူး ခြားခြားကြုံတွေ့ခဲ့ရဖူးသလား။ ထုတ်နုတ်ပြပေးနိုင်မဲ့ ဥပမာတွေကို ပြောပြပေးပါအုံးနော်။ ဘယ်လို အောင်မြင်စွာ ကျော်ဖြတ်နိုင်ခဲ့သလဲ။
ဖြေ။ ။ ကျွန်မကိုယ်တိုင်ကတော့ အမျိုးသမီးဖြစ်တည်မှုနဲ့ အသက်အားဖြင့် ငယ်တယ်။ ဒါပေမယ့် ပြောရမယ်ဆိုရင် ပြောရဆိုရ အစည်းအဝေးတက်ရ လုပ်နေတဲ့အလုပ်တွေက များသောအားဖြင့် လူကြီးပိုင်းတွေနဲ့ လုပ်တဲ့နေရာမျိုးမှာ လုပ်တာများတယ်။ အထူးသဖြင့် တော်လှန်ရေး နှစ်ပေါင်းများစွာ လုပ်ဆောင်လာခဲ့တဲ့ အမျိုးသားခေါင်းဆောင်တွေကြားမှာ လုပ်ရတာများတယ်။
အဲ့ဒီမှာဆိုရင် ကျွန်မက အသက်ငယ်သေးတယ်။ ပြီးရင်လည်း အတွေ့အကြုံအရအဲ့လောက်ထိ မရှိသေးဘူး။ ပြီးတော့ အမျိုးသမီးလည်းဖြစ်တယ်ဆိုပြီး ခွဲခြားတာမျိုးတွေ တွေ့ရတယ်။ အထင်သေး၊ အမြင်သေးတာ မျိုးတွေလည်း တွေ့ရတယ်။ ခံခဲ့ရတယ်။
ကျွန်မတို့ ဘယ်လိုပဲလုပ်နိုင်သည်ဖြစ်စေ လူကြီးတွေအမြင်နဲ့ လူငယ်တွေအမြင်က အရမ်းကြီးကွာခြားမှုရှိတယ်။ စိန်ခေါ်မှုတွေလည်း ရှိတယ်။ အထူးသဖြင့်ကတော့ အမျိုးသမီးတွေကို အသိအမှတ်ပြုဖို့က အမျိုးသားတွေရဲ့ အတွေးအခေါ်၊ အယူအဆထဲမှာ အဲ့လောက်ထိ မရှိတဲ့စိန်ခေါ်မှုက အဓိကကြုံတွေ့ရင်ဆိုင်နေရတယ်။
တဆက်ထဲမှာပဲ ဘယ်လိုကျော်ဖြတ်လဲဆို ကျွန်မကတော့ ကိုယ်ကျရာ ကဏ္ဍမှာ အတက်နိုင်ဆုံး အအောင်မြင်ဆုံးလုပ်ချင်စိတ် ရှိတယ်။ ပြီးတော့ ကြိုးစားတယ်။ မသိရင် မေးတယ်။ နားမလည်ရင် နားလည်အောင် လုပ်ယူတယ်။ ပြီးရင်လည်း အမျိုးသားတွေ ဘယ်လိုပဲ ခွဲခြားဆက်ဆံပစေ ရင်ဘောင်တန်းနိုင်အောင် မခံချင်စိတ်နဲ့ ကြိုးစားလေ့ ရှိတယ်။
အဲ့ဒါကြောင့် ဒီနေ့ဒီချိန်ထိ ဘယ်လို အမျိုးသား၊ ဘယ်နေရာမှာရှိနေတဲ့ အမျိုးသားတော်လှန်ရေး ခေါင်းဆောင်ဖြစ်ဖြစ် ကျွန်မတို့ တန်းတူရည်တူ စားပွဲဝိုင်းမှာ ပြောဆိုဆွေးနွေး နိုင်ငံရေး အဖြေရှာမှုတွေ လုပ်လာနိုင်ခဲ့တယ်။ အခု ဒီလိုမျိုး ကျော်ဖြတ်နိုင်ခဲ့လို့ ဒီနေရာအထိရောက်ရှိလာခဲ့တဲ့ အနေအထားတစ်ခု ဖြစ်တယ်။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်ဖို့ ဘယ်ကြောင့် အရေးကြီးပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ အမျိုးသမီးတွေနိုင်ငံရေးမှာပါဝင်ဖို့ အရေးကြီးတဲ့အကြောင်းအရင်းက ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီး အင်အားစုက မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူဦးရေအရ ထက်ဝက်ကျော်ရှိတယ်။ ကျွန်မတို့ ကြည့်ရမယ်ဆိုရင် ဥပမာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်းကြည့်ရမယ်ဆိုရင် နွေဦးတော်လှန်ရေး ၂၀၂၁ အာဏာ သိမ်းမှုကနေ စပြီးတော့ တော်လှန်ရေးမှာ ပါဝင်လာတဲ့ အမျိုးသမီးအင်အား အနည်းဆုံး ၆၀ ရာခိုင်နှုန်း ရှိတယ်။
ကျွန်မတို့ တော်လှန်ရေးမှာ ပါဝင်ပေးဆပ်တဲ့အင်အားစုကလည်း နည်းနည်းနောနော မဟုတ်ဘူး။ ဆိုတော့ ကျွန်မတို့ရဲ့ပြသနာတွေက နိုင်ငံရေး ပြဿနာ ဖြေရှင်းတဲ့နေရာမှာ ကိုယ်စားလှယ်တွေ အသံတွေ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ပါဖို့ အရေးကြီးတယ်။ ဒီနိုင်ငံ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု နိုင်ငံရေးပြသနာကို အဖြေရှာတာက အမျိုးသမီးကိုယ်စားပြုမှုမပါရင် အမျိုးသမီးပါဝင်မှုမရှိဘူးဆိုရင် ဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေက လွှမ်းခြုံမှာမဟုတ်သလို လုပ်ငန်းအကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်တဲ့အခါမှာလည်း ပြီးပြည့်စုံမှုရှိမှာ မဟုတ်ပါဘူး။
ကျွန်မတို့အမျိုးသမီးပါဝင်နေခြင်းကြောင့် ဒီနိုင်ငံရေးပြဿနာအဖြေရှာတဲ့နေရာမှာ အကောင်အထည် ဖော်တဲ့နေရာမှာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွေက မြန်ဆန်လာမယ်။ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတာတွေ က လွှမ်းခြုံမှု ရှိမယ်။ ဒီမိုကရေစီတရားဝင်မှုလည်း ဖြစ်မယ်။ နိုင်ငံတကာ တရားဝင်မှုလည်း ဖြစ်မယ်။
မေး။ ။ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးမှာပါဝင်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာတွေမှာ ပါဝင်နိုင်ဖို့ ဘယ်လိုအခက်အခဲတွေရှိတယ်လို့ ထင်ပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ အဓိကက နိုင်ငံရေးစိတ်ဆန္ဒရှိဖို့ လိုတယ်။ အထူးသဖြင့် အမျိုးသားအင်အားစုတွေ ကြားထဲမှာ အမျိုးသမီးတွေကို အသိအမှတ်ပြုဖို့ လိုမယ်။ အမျိုးသမီးတွေကို နိုင်ငံရေးအဖြေရှာတဲ့ နေရာမှာ ကြိုဆိုလက်ခံဖို့လိုတယ်။ ဘာစိန်ခေါ်မှုတွေတွေ့ရလဲဆို ဒါမျိုးတွေမရှိသေးတဲ့အနေအထား တခုဖြစ်တဲ့ အတွက်ကြောင့် စိန်ခေါ်မှုဖြစ်တယ်။ တချို့ဆိုရင် သဘောတူညီချက်စာချုပ်ထဲမှာ ထည့်ထားတယ်။ မူအရထည့်ထားတယ်ဆိုပေမယ့် လက်တွေ့မှာက အမျိုးသားတွေပဲ နေရာဦးချင်တယ်။
အမျိုးသားတွေကပဲ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးနိုင်တယ်။ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမှတ်နိုင်တယ်။ အတွေးအခေါ်အယူအဆတွေက ရှိနေသေးတယ်။ တကယ်တမ်းဆို တော်ပြီး ထက်မြတ်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေ အများကြီးရှိတယ်။ နေရာမပေးချင်တဲ့ အခက်အခဲ စိန်ခေါ်မှုတွေ ကြောင့်လည်း တွေ့ရသလို အမျိုးသမီးတွေရဲ့အရည်အချင်း အမျိုးသမီးတွေရဲ့ တက်ကြွစွာ လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်မှု တွေကို အသိအမှတ်မပြုတာကလည်း အခက်အခဲ စိန်ခေါ်မှုတွေ ဖြစ်တယ်။
မေး။ ။ နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလအစကနေ လက်ရှိအချိန်အထိ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးကဏ္ဍ အသီးသီးမှာ ပါဝင်မှုကို အသိအမှတ်ပြုလာကြပြီလို့ ထင်ပါသလား။
ဖြေ။ ။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကာလကနေ စပြီးတော့လက်ရှိအချိန်ထိ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးကဏ္ဍ အသီးသီးမှာ ပါဝင်မှုကို အသိအမှတ်ပြုလာကြလားဆိုတော့ ပါးစပ်ကနေတော့ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုတဲ့ အင်အားစုတွေတော့ ရှိတယ်။ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေ ရှိတယ်။ အမျိုးသမီးတွေကို လက်ခံရမယ်။ Gender equality ကို မြှင့်တင်ရမယ်ဆိုတာတော့ ရှိလာတယ်။ ဒါပေမယ့် လက်တွေ့ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာမှာတော့ ကျွန်မတို့လိုချင် လိုလားတဲ့ အနည်းဆုံး သုံးဆယ်ရာခိုင်နှုန်းတော့ မမပြည့်မှီသေးဘူးဆိုတာ တွေ့ရတယ်။
မေး။ ။အမျိုးသမီးတွေကို ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေမပြုတဲ့ ဂျန်ဒါအခြေပြု ခွဲခြားဆက်ဆံမှု ကင်းတဲ့ တန်းတူမျှတတဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်း တစ်ခုကို ဘယ်လိုတည်ဆောက်သင့်တယ်လို့ အကြံပြုချင် ပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ကျွန်မတို့အခု နွေဦးတော်လှန်ရေးအဓိက ပန်းတိုင်ကတော့ စစ်အာဏာရှင်မကပဲနဲ့ ဘယ် အာဏာရှင်မဆို အဆုံးသတ်မယ်။ ပြီးရင် စနစ်သစ်ဖြစ်တဲ့ ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုနိုင်ငံကို တည်ဆောက်မယ်။ လက်ရှိအချိန်က အခွင့်အလမ်းကောင်းတစ်ခု ဖြစ်တယ်။ ဒီအချိန်မှာက အမျိုးသမီးအင်အားစုအပါအဝင် ဖယ်ကျဉ်ခံရတဲ့လူနည်းစုတွေ တခြားလူမျိုးတွေကိုလည်း ကျွန်မတို့ ထည့်သွင်းရမှာ ဖြစ်တယ်။ သူတို့တွေရဲ့အခန်းကဏ္ဍတွေ သူတို့တွေရဲ့အသံတွေ သူတို့ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေက ပါဝင်ဖို့ ကျွန်မတို့ စလုပ်ဆောင်ရမှာ ဖြစ်တယ်။
ကျွန်မတို့အဲ့လိုလုပ်မှသာလျှင် တန်းတူညီမျှရေးဆိုတဲ့ လက်ဆုပ်လက်ကိုင်ထားတဲ့မူက ကျွန်မတို့အကောင်အထည်ဖော်တာလည်း ဖြစ်သလို လက်တွေ့ ကျကျ ကျင့်သုံးတာလည်း ဖြစ်တယ်။ ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတန်းတူရုံနဲ့ ကျွန်မတို့ ဖြစ်လာတဲ့ အမျိုးသမီးခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေ တခြားသော အများကြီးရှိသေးတာတွေက အပြည့်အစုံ ပျောက်သွားမှာတော့ မဟုတ်သေးဘူး။
ဒါပေမယ့် ကျွန်မတို့အရင်ဦးဆုံး လူတစ်ဦးချင်းစီရဲ့ အတွေးအခေါ် အယူအဆတွေက ပြောင်းလဲဖို့လိုတယ်။ ကျွန်မတို့ မူဝါဒအရရော ကျွန်မတို့ အခြေခံ လမ်းညွှန်အရ အခြေခံစံတန်ဖိုးအရထားရှိထားတဲ့ အပေါ်မှာလည်း လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ လိုတယ်။ အထူးသဖြင့် အမျိုးသမီးတွေကို အသိအမှတ်ပြုဖို့ လိုတယ်။
အမျိုးသမီးတွေကို လိုလို လားလား ပြုပြင်ပြောင်းလဲတဲ့ နေရာမှာ ပါဝင်လာဖို့ကို လက်ခံဖို့လိုတယ်။ အဲ့ဒါတွေက အဓိက ကျတယ်လို့ မြင်တယ်။ ကျွန်မတို့တွေက ကိုယ့်ရဲ့စိတ်၊ အတွေးအခေါ်၊ အယူအဆ အပြောင်းအလဲတွေ ရှိမှသာ စုပေါင်းပြီးသွားမယ့်လမ်း စုပေါင်းပြီးတော့ပြုပြင်ပြောင်းလဲမယ့် နိုင်ငံသစ်၊ ခေတ်သစ်၊ စနစ်သစ်က တန်းတူညီတူပြောင်းလဲနိုင်မှာဖြစ်တယ်။
"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link
#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media
