Blog Posts

5/5/2025 0 Comments

အမှောင်ထုမှ ပန်းများ အိမ်မက်ချဉ်းကပ်ခြင်း

ရေးသားသူ- Junia

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတွေဆိုတာ တကယ်တော့ ပန်းတွေလို နူးညံ့လှပတဲ့ ပုံပန်းသဏ္ဍာန် ဆောင်ကြပေမဲ့ အတွင်းစိတ်ဟန်ကိုတော့ မခန့်မှန်းနိုင်ကြပါဘူး။ အချို့က ရုပ်အားဖြင့် နုဟန်နဲ့ စိတ်သဏ္ဌာန်က မာကြရဲ့။ အချို့တော့လည်း ရုပ်အားဖြင့် မာသဏ္ဌာန်နဲ့ စိတ်ကတော့နုကြပြန်ရဲ့။ ယေဘုယျအားဖြင့်တော့ အမျိုးသမီးဆိုတာ နူးညံ့သော၊ သိမ်မွေ့သော၊ တွေးတောဆင်ခြင် တုံအားကြီးသော၊ စိုးရိမ်စိတ်များသော၊ အကြောက်တရားကြီးသော၊ သတိအားကြီးသော အကျိုး အကြောင်းများစွာနဲ့ ဖြစ်တည်နေသော ရုပ်နဲ့နာမ်နှစ်ခုကို တစ်ခုလုပ်ပြီး ဖြစ်တည်နေသော သက်ရှိလူသား‌တွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ထိုဖြစ်တည်ခြင်းတွေကို အခြေခံလို့ မြင့်မြတ်ခြင်း၊ နိမ့်ကျခြင်း၊ ချမ်းသာခြင်း၊ ဆင်းရဲခြင်း၊ ဉာဏ်ပညာမြင့်ခြင်း၊ ဆိုတာ အလျှင်းမရှိပါဘူး။ သာတူသောအခွင့်ဟာ တန်းတူညီမျှတယ်လို့ ဆိုလိုချင်ပါတယ်။ အမှန်တရားဆိုတာ ဘယ်အရာမှာမှ ခေါင်းစဉ်တပ်မရပေမဲ့ အမှန်တရားဟာ ဖြစ်တည်မှုတိုင်းမှာ ရှုထောင့်စုံက ရှိနေကြပါတယ်။ ပဋိပက္ခတွေရှိနေရင် ဖြေရှင်းချက်တွေလည်း ရှိနေရပါလိမ့်မယ်။ ဒွိဟတွေးတောချက်တွေရှိနေရင် အဆုံးသတ်ခြင်းဆီ ရောက်ဖို့ အဖြေရှာ ရပါလိမ့်မယ်။

ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ရုပ်နဲ့စိတ်ကို ပူးတွဲမြင်ပြီး ကိစ္စရပ်တွေကို ဆုံးဖြတ် မရနိုင်ပါဘူး။ သန်မာသောစိတ်နဲ့ ပျော့ပြောင်းသောရုပ်ကို ပြီးမြောက်သောအလုပ်တွေက သက်သေပြ နိုင်သလို၊ ပျော့ပျောင်းသောစိတ်နဲ့ မာကြောသောရုပ်က ပြီးမြောက်သောအလုပ်ကို သက်သေပြု ပါလိမ့်မယ်။ ကိစ္စရပ်တိုင်းမှာ အနုပညာပါဖို့ပဲလိုပါတယ်။

ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတွေအတွက် အခွင့်ထူးခံမလို၊ သာတူညီမျှမှုသာ လိုပါတယ်။ ကျွန်မတို့တွေ ဟာ အတိတ်မှာ ကျင့်သုံးထင်မြင်ခဲ့တဲ့ နိမ့်ကျခဲ့တဲ့အတွေးအခေါ်တွေ စွန့်ပစ်ဖို့လိုပါပြီ။ အတိတ်က ခံစားခဲ့ရတာကို သင်ခန်းစာယူဖို့လိုပါပြီ။ လက်ရှိဖြစ်ပျက်နေတာတွေ မြင်တတ်ဖို့လိုပါပြီ။ အရာရာ နောက်ကျနေတဲ့ ကိုယ်နိုင်ငံအနေအထား အခင်းအကျင်းအရ အခြားနိုင်ငံတွေနဲ့ ယှဉ်ထိုးဖို့လိုပါပြီ။

အမျိုးသမီးတွေရဲ့စွမ်းရည်တွေ အဆင့်မြှင့်ဖို့ လိုအပ်သလို ကျွန်မတို့ကိုယ်တိုင်လည်း စနစ်ဆိုးတစ်ခုက ရုန်းထွက်ဖို့လိုပါပြီ။ ကျားမတန်းတူအခွင့်အရေးဆိုတာဟာ လူမှုနေထိုင်ခြင်း ဖြစ်စဉ်ထက်ပိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကိုတိတိပပ သိဖို့လိုပါတယ်။ ပြုပြင်ပြောင်းလွှဲမှုဟာ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ မက တစ်ဦး တစ်ယောက်ချင်းရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကို ပါထည့်သွင်းဖို့ အဓိကကျပါတယ်၊ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဆိုတာ သူ့အခန်းကဏ္ဌအလိုက် အရေးပါမှု တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုတွေမှာ ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတွေ ပါဝင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတစ်ဦးချင်းစီတိုင်းရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်နဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုကို လိုအပ်တဲ့နေရာနဲ့ လိုက်လျောညီထွေတဲ့ နေရာတွေမှာ အံဝင်ဂွင်ကျပါဝင်နိုင်ဖို့ လိုပါတယ်။ ကျွန်မတို့တွေ စစ်မတိုက်နိုင် ရင် ဥပဒေပြုရေးရာနေရာမှာ ပါဝင်နိုင်ပါတယ်။ ဥပဒေမရေးဆွဲနိုင်ရင် စာတွေရေးပြီး လှုံ့ဆော်တဲ့ နေရာမှာ ပါဝင်နိုင်ပါတယ်။

ကျွန်မတို့ ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ လုပ်ဆောင်နိုင်တဲ့ စွမ်းရည်တွေ ရှိဖို့ဆိုရင် စာတွေဖတ်ဖို့လေ့လာဖို့လိုသလို၊ ကျွန်မတို့ကိုယ်တိုင် အသိအမြင်တွေ ပွင့်လင်းဖို့၊ ထက်မြတ်ဖို့၊ ကျွမ်းကျင်ဖို့တွေ လိုပါတယ်။အမျိုးသမီးတွေအချင်းချင်း စာနာမှု၊ နားလည်မှု၊ နွေးထွေးမှုတွေနဲ့ လိုချင်နေတဲ့ ဘုံရည်မှန်းချက်တွေ မပျောက်အောင် ချဉ်းကပ်ဖို့ဆိုရင် ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတွေ လက်တွဲညီညီ အသံပီပီနဲ့ ကမ္ဘာကကြားအောင် လွတ်လပ်မှု၊ တန်းတူမှုတွေ ကျယ်ကျယ် လောင်လောင် ဆော်ဩဖို့လိုအပ်ပါတယ်။

အမျိုးသမီး လိင်အကြမ်းဖက်ခံရမှုတွေ ပပျောက်အောင်၊ အမျိုးသမီးတွေကို စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဖိနှိပ်မှုမရှိအောင် လူသားတစ်ဦးရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာဆိုင်ရာတွေ အပြည့်အဝ ရရှိအောင်ဆိုရင် နိုင်ငံတစ်နိုင်အနေနဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ အင်စတီးကျူးရှင်းတွေ ဘယ်လောက်ထိ အရေးပါသလဲဆိုတာကို သိမြင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ပွင့်လင်းမြင်သာတဲ့ နိုင်ငံတော်အုပ်ချုပ်မှု အစိုးရ တစ်ရပ်မှာ ရှိသင့်ရှိထိုက်တဲ့ အခြေခံမူတွေဟာ အဲ့ဒီနိုင်ငံမှာနေထိုင်တဲ့ ပြည်သူတွေရဲ့ သဘောဆန္ဒကို အခြေခံထားရတယ် ဆိုတာမျိုးတွေ သိမြင်ဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးဟာ နိုင်ငံတစ်ခုရဲ့ အရေးကိစ္စတွေ ဖြစ်သလို လူတိုင်းတစ်ဦးစီတိုင်းရဲ့အရေးကိစ္စလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

အနာဂတ်မှာ ကောင်းမွန်သော ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေကို လိုချင်ရင် ကျွန်မတို့ စိတ်ဓာတ်တွေ မာကြောဖို့၊ ယုံကြည်ချက်တွေ၊ ဦးတည်ချက်တွေ ခိုင်မာဖို့ လိုသလို၊ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ပါဝင်ဆုံးဖြတ်လုပ်ဆောင်ခွင့် ရှိဖို့လည်း မဖြစ်မနေလိုပါတယ်။ အကြောက်တရားတွေကို ထိုးဖောက်ပြီး အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးအဝိုင်းအဝန်းထဲ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ပါဝင်လာဖို့ လိုပါတယ်။ အမျိုးသမီးအချင်းချင်းကြား နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်တွေ မျှဝေဖို့လိုပါတယ်။ ရိုးရှင်းတဲ့ ဝိသေသတွေ ပြဖို့ လိုပါတယ်။

အထွေထွေသော အထက်ပါအကြောင်းအရာတွေကို ခြုံငုံကြည့်ရင် ကျွန်မတို့ နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတွေရဲ့ လူအခွင့်အရေးထဲမှာမှ ကျွန်မတို့အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခြေခံအခွင့်အရေးတွေ ကိုလည်း သေချာမြင်တတ်ဖို့လိုပါတယ်။ ကောင်းမွန်တဲ့ အစိုးရတစ်ရပ်ဖြစ်ဖို့ဆိုရင် ကောင်းမွန်တဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ တစ်ရပ်ရှိဖို့ လိုအပ်ပြီး ပြည်သူတွေနဲ့အတူ ကျွန်မတို့အမျိုးသမီးတွေတစ်ခဲနက် လက်တွဲပါဝင်ရေးဆွဲဖို့ ကြိုးစားရပါမယ်။

အခြားအခြားသော ကဏ္ဍအလိုက် ပါဝင်သင့် ပါဝင်ထိုက်သော နေရာ၊ အလုပ်တွေမှာ ကိုယ်စီကိုယ်ငှ ပါဝင်နိုင်မှ ကျွန်မတို့ရဲ့ လှပတဲ့အနာဂတ် အိမ်မက်တစ်ခုကို ပုံဖော်ရေးဆွဲနိုင်မှာမို့ ကျွန်မတို့ဟူသော ပန်းတို့သည် အကြောက်တရားနဲ့ အမှောင်ထုညမှ လှပတဲ့အနာဂတ်အိမ်မက်ဆီ လက်တွဲညီညီ အတူချဉ်းကပ် ကြပါစို့လို့ တိုက်တွန်းလိုက်ရပါတယ်။

“အကြောက်တရားတွေကို ထိုးဖောက်ပြီး အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးအဝိုင်းအဝန်းထဲ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ပါဝင်လာဖို့ လိုပါတယ်။ အမျိုးသမီးအချင်းချင်းကြား နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်တွေ မျှဝေဖို့လိုပါတယ်။ ရိုးရှင်းတဲ့ ဝိသေသတွေ ပြဖို့ လိုပါတယ်”

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/5/2025 0 Comments

အတိတ်ဆိုတာ ……ပစ္စုပ္ပန်အတွက် ခွန်အားပါ

ရေးသားသူ- ပိုမီ

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

အသက်ရှင်သန်ပိုင်ခွင့်နှင့်ထပ်တူ လွတ်လပ်ခွင့်၊ ရပိုင်ခွင့်၊ လုပ်ပိုင်ခွင့် နဲ့ ဆန္ဒထုတ်ဖော် ပြသနိုင်ခွင့်ဟာ လူသားတိုင်းအတွက် အလွန်အရေးကြီးတဲ့ အခွင့်အရေးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံဟာ လက်ရှိအချိန်မှာရော၊ မဝေးသေးတဲ့အတိတ်နဲ့ ဝေးတဝါးအတိတ်ကာလတွေမှာပါ တရားမျှတမှု၊ လွတ်လပ်မှုနဲ့ တန်းတူအခွင့်အရေးတွေအတွက် ကြိုးစားတိုက်ပွဲဝင် ဖြတ်သန်းနေကြ ရပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေးအတွက် တိုင်းပြည့်ရတနာ မိခင်ရဲ့ရင်သွေးပေါင်းများစွာတို့ရဲ့ အသက်တွေ များစွာ စတေးခဲ့ကြရပါတယ်။ ထိုသမိုင်းကို အသစ်ချယ်မှုန်းမှုမှာ ကျွန်မလည်း ဆေးစက် တစ်ခုအဖြစ် ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။

အလွန်ကြာပြီဖြစ်တဲ့ အတိတ်ကာလတစ်ခု။ တတိယတန်းအရွယ် ကျောင်းသူတစ်ယောက် အတွက် မမေ့နိုင်တဲ့ ဖြစ်ရပ်တစ်ခု။ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီလှုပ်ရှားမှုရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု။ ကျွန်မဘဝရဲ့ အထင်ကရအမှတ်တရတစ်ခု။ ပြန်တွေးမိခဲ့ရပြီ။ တတိယတန်း အရွယ်လောက်က အချိန်တစ်ခုဆီကို သတိရမိခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်မရဲ့မိဘနှစ်ပါးကတော့ ဈေးတစ်ခုရဲ့ လမ်းဘေးမှာ ပျံကျအနေနဲ့ ဈေးရောင်း ရတဲ့အခြေအနေမှာပေါ့။

ကျွန်မမိခင်က မနက်ကို စောစောအိပ်ယာထပြီး မိသားစုစားဖို့ ထမင်းထချက်ပြီး ကျွန်မတို့ မောင်နှမ (၃) ဦး အတွက် စားစရာ ပြင်ဆင်ချက်ပြုတ်၊ ကျွန်မတို့ မောင်နှစ်မတွေကို အိမ်မှာထားခဲ့ပြီးတော့ အဖေနဲ့အတူ ဈေးရောင်းထွက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ နေ့စဉ်ကျွန်မမိသားစု ဖြတ်သန်းခဲ့တဲ့ ငယ်ဘဝဖြစ်စဉ်တခု ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့မောင်နှမတွေ ကတော့ အမေပြင်ပေးခဲ့တဲ့ စားစရာတွေကို စားကြပြီး ခမောက်ခပ်ကြီးကြီး တစ်ချပ်စီဆောင်းကာ ကျောင်းကို လမ်းလျှောက်သွားခဲ့ရတယ်။

တစ်ရက်မှာ   ကျွန်မတို့ ကျောင်းတက်ချိန်     မှတ်မှတ်ရရ တတိယတန်း   မြန်မာဖတ်စာအုပ် ထဲက ပျားနှင့် ပိတုန်း ကဗျာဖတ်နေကြတဲ့အချိန်   တစ်ချို့သော မိဘတွေက ကျောင်းကို ရောက်လာ ကြပြီး ကျွန်မသူငယ်ချင်းတွေကို   တစ်ယောက်ပြီးတစ်ယောက် လာကြိုသွားကြပါတယ်။ တဖြည်း ဖြည်းနဲ့ ကျောင်းခန်းထဲက သူငယ်ချင်းတွေကုန်သွားပြီး ကျွန်မတို့မောင်နှမကိုတော့   နောက်ဆုံး ဆရာမတွေက   အိမ်ပြန်တော့လို့ပြောမှ   ကျွန်မတို့မောင်နှမတွေ ခမောက်ဆောင်းပြီး ပြန်လာကြ ရတယ်။

နိုင်ငံရေးအခြေအနေကို ဘာမှနားမလည်တဲ့ကျွန်မတို့မောင်နှမတွေက မျက်စိကလယ်ကလယ် နဲ့။ ဘာဖြစ်တာလဲလို့ ကျောင်းဈေးကလူကြီးတွေကိုမေးတော့လည်း ဒီနေ့ဟာ အရေးကြီးတယ်လို့ပဲ ပြောပြတယ်။ ကျွန်မတို့လည်း မြန်မြန်အိမ်ကို ပြန်ခဲ့ကြပါတယ်။ အဲ့အချိန်မှာ အဖေက မောင်ဗမာ စက်ဘီးလေးနင်းကာ အိမ်ကိုပြန်ရောက်လာပြီး ကျွန်မတို့ မောင်နှမတွေအိမ်မှာ ရောက်ပြီလား လာပြန်ကြည့်ခဲ့တယ်။ သားသမီးစုံတော့ အိမ်နားမှာရှိတဲ့အဒေါ်နဲ့အပ်ကာ အမေရှိတဲ့ဈေးကို စက်ဘီးနင်းပြီး   ပြန်သွားခဲ့တယ်။ ကျွန်မတို့ရဲ့မြို့မှာ   အရင်က လျှပ်စစ်မီးကို လူတိုင်းသုံးခွင့်မရသလို လျှပ်စစ်မီးရှိတဲ့ ရပ်ကွက်တိုင်းမှာလည်း အိမ်တိုင်း လျှပ်စစ်မီးမရှိကြပါဘူး။

ညဘက်မှာတော့ “ဒို့အရေး……ဒို့အရေး” လို့ အသံစပြီးကြားရတော့ အဖေက ညီမအငယ်ဆုံးကို ပခုံးပေါ်မှာထမ်းပြီး ကျွန်မနဲ့ ကျွန်မမောင်ကိုတော့   ဘယ်တစ်ယောက် ညာတစ်ယောက် လက်ဆွဲကာ ဒို့အရေး……ဒို့အရေး လို့ အော်နေကြတဲ့ လူတန်းရှည်ကြီးတွေကို တော်တော် လှမ်းလှမ်းထိ လိုက်သွားပြီး လိုက်ပြပေးခဲ့ဖူးတယ်။

မီးတုတ်ကိုင်ကာ “ဒို့အရေး…” လို့ ကြွေးကြော်နေသူတွေက ဘယ်သူတွေလဲလို့ အဖေ့ကိုမေးတော့ ဆန္ဒပြနေကြတာလို့ ပြောပြခဲ့တယ်။ ဒီလောက်ဘဲ မေးဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ နားမလည်ခဲ့ဘူး။ ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံ (၈၈၈၈) ကြီးလို့လည်း မသိခဲ့ဘူး။ လူတွေ ဘာကို မကျေနပ်လို့ သပိတ်မှောက်နေတာလဲဆိုတာလည်း နားမလည်ခဲ့ဘူး။ အစိုးရတွေကို မကျေနပ်ရင် မကျေနပ်ကြောင်း ဆန္ဒပြသပိတ်မှောက်လို့ ရကြောင်းလည်း မသိခဲ့ဘူး။

မကြာပါဘူး။ ကျောင်းသားလူငယ်တွေကို ခေါင်းဖြတ်သတ်ခံရတဲ့ အကြောင်းတွေ၊ နိုင်ငံ အနှံ့မှာ သပိတ်စခန်းတွေ တည်ထားတဲ့အကြောင်းတွေ တစစနဲ့ လူကြီးတွေပြောပြရာက သိမြင်လာရပါတယ်။ သပိတ်မှောက်ကြတယ်ပေါ့။ အဲ့သလိုတွေပြောတာ ကြားသိခဲ့ရပါတယ်။ ရက်အနည်းငယ်ကြာတော့ အဖေ အိမ်မှာမရှိတော့ဘူး။ အမေ့ကို တိုးတိုးတိတ်တိတ်ပြောပြီး အဖေအိမ်က ထွက်သွားတယ်။ ဘာကြောင့်လည်း မမေးမိခဲ့ဘူး။ အမေကလည်း မပြောပြဘူး။ ကလေးသဘာဝအတိုင်း ကျောင်းပိတ်တော့ ပျော်ကြတယ်။

အခုဒီလိုနဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ (၁) ရက်နေ့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအပြီး လွှတ်တော် ပထမဆုံးခေါ်တဲ့နေ့။ ထိုနေ့မနက် (၂) နာရီဝန်းကျင်လောက်မှာ သောင်ပြိုကမ်းပြိုရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရရှိခဲ့တဲ့ NLD ပါတီဥက္ကဌ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်အပါအဝင် နိုင်ငံရေး ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်အချို့ကို ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်လိုက်ပြီး စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်ပါတော့တယ်။အဲအချိန်မှာ အဖေ့ကို မေးမိတယ်။ ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံကာလက ဘာကြောင့် အိမ်က ရှောင်သွားရလဲလို့ မေးတော့ “အဖေ့ကို ရပ်ကွက်လူကြီးလုပ်ဖို့ ပြောလာတာကြောင့် မလုပ်ချင်လို့ ရှောင်သွားရတာ” လို့ သိလိုက်ရတယ်။ အတွေးပေါင်းများစွာနဲ့ ကျန်ခဲ့တယ်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းချိန်မှာ ဝန်ထမ်းအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေတဲ့ ကျွန်မက “ငါဘာလုပ်နေလဲ။ ဘာလုပ်ပေးရမလဲ။ ဘာလုပ်ရင်ကောင်းမလဲ” လို့ တွေးမိပါတယ်။    လူမှုကွန်ရက် မှာ အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့စစ်ကောင်စီကို လက်မခံကြောင်း သပိတ်မှောက်ဆန္ဒပြနေတဲ့ပုံတွေထဲက လက်သုံးချောင်းထောင်ပြီး ကရင်အင်္ကျီအနီရောင်နဲ့ ရဲရဲရင့်ရင့်ဆန္ဒပြနေတဲ့ အမျိုးသမီး တစ်ယောက်ရဲ့ ဓာတ်ပုံကို သတိထားမိခဲ့တယ်။ ထုံးစံအတိုင်း ကျွန်မတို့ဌာနက ထိုင်ခုံချစ်တဲ့ လူကြီးများကတော့ “၈၈ တုန်းကလည်း ဒီလိုပါဘဲ။ ငါတို့လည်း   လိုက်အော်ခဲ့ကြ ဖူးပါတယ် နောက်တော့လည်း ဘာမှမဟုတ်ပါ ဘူး” ဆိုပြီးကျွန်မတို့ကို   နားသွင်းခံခဲ့ရပါတယ်။

ကျွန်မတို့ဒေသမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေ‌ဖော်ဝါရီလ (၈)ရက်နေ့ကစပြီး   သပိတ်စတင်တော့ ကျွန်မ ရုံးမသွားဘဲ နေခဲ့တယ်။ ရုံးကလုပ်ဖော်ကိုင်ဘက်တွေထဲက ကိုယ့်နဲ့စိတ်တူကိုယ်တူလို့ထင်ခဲ့မိတဲ့ သူငယ်ချင်းကို ဖုန်းဆက်ပြီး ရုံးတက်မှာလားမေးတော့ “တက်ရမှာပေါ့၊ ကိုယ်တွေက ဝန်ထမ်းတွေဘဲ   ငါတို့နဲ့   ဆန္ဒပြတာနဲ့ ဘာမှမဆိုင်ဘူးလေ” ဆိုပြီး ပြန်ပြောတာခံလိုက်ရတယ်။

နွေဦးတော်လှန်ရေး (၃) နှစ်ပြည့်တော့မယ့်ကာလမှာ ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံကာလနဲ့ ၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းစကာလကို ပြန်တွေးမိလာရခြင်းက လက်ရှိအချိန်မှာ ကျွန်မတို့အချိန်နဲ့ တပြေးညီ သတင်းတွေသိရတယ်။ ဘယ်သူ ဘာလုပ်တယ်။ ဘယ်မီဒီယာမှာ ဘာတွေသတင်းကြည့် လို့ရတယ် စသဖြင့် ကျွန်မတို့ အများကြီး သိခွင့်ရနေကြပြီဖြစ်ပါတယ်။

ရှစ်လေးလုံး လူထုအရေးတော်ပုံကာလကို လက်ရှိကာလနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်မယ်ဆိုရင် CDM ဝန်ထမ်းတွေ၊ တက်ကြွလူငယ်တွေ၊ အမျိုးသမီးထုတို့ရဲ့ ပါဝင်မှုဟာ အားရစရာကောင်းလှပါတယ်။ ပြည်သူတွေရဲ့ ထောက်ပံ့မှု၊ ထောက်ခံမှုဟာလည်း အားရစရာကောင်းသလို ဦးညွှတ်လေးစားစရာ ကောင်းလှပါတယ်။ နုနုရွရွနေလို့ရတဲ့ အနုပညာရှင်တချို့ တော်လှန်ရေးမှာ စိတ်ရောကိုယ်ပါ ပါဝင်မှုတွေဟာ လေးစားအားကျစရာ ကောင်းလှပါတယ်။

အတိတ်က ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံကြီးရဲ့ ပုံရိပ်တွေတွေ၊ အဖေ့ရဲ့ အန္တရာယ်ကြားက ရပ်တည်ချက်တွေဟာ ကျွန်မကို အခုလို CDM လုပ်ဖို့ တွန်းအားဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။ ခေတ်အဆက်ဆက်မှာ တော်လှန်ခဲ့ကြတဲ့ ဒီမိုကရေစီလှုပ်ရှားမှု၊ လူ့အခွင့်အရေးတိုက်ပွဲတွေဟာ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကြီးထွက်ပေါ်လာဖို့အတွက် အများအမြားတွန်းအားဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။ တကယ်တော့ အတိတ်ဆိုတာ ပစ္စုန်ပန်အတွက် ခွန်အားတစ်ရပ်ပါ။

“ခေတ်အဆက်ဆက်မှာ တော်လှန်ခဲ့ကြတဲ့ ဒီမိုကရေစီလှုပ်ရှားမှု၊ လူ့အခွင့်အရေးတိုက်ပွဲတွေဟာ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကြီးထွက်ပေါ်လာဖို့အတွက် အများအမြားတွန်းအားဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။ တကယ်တော့ အတိတ်ဆိုတာ ပစ္စုန်ပန်အတွက် ခွန်အား တစ်ရပ်ပါ”

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/5/2025 0 Comments

ပြောင်းလဲသင့်သည့်အချိန်အခါ

ရေးသားသူ- စုသွေးနီ

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

ကျွန်မ အမြဲတမ်းမေးလေ့ရှိတဲ့ မေးခွန်းတခုရှိပါတယ်။ လူ့လောကထဲကို လူသားတစ်ယောက် အဖြစ် ရောက်ရှိလာတဲ့အခါ ယောကျာ်း၊ မိန်းမကွဲပြားမှုသာ ရှိမယ်။ လူအဖြစ်ကနေ ဘာတွေကွာခြား သွားသလဲ ဆိုတာပါ။ အဲဒီမှာမြင့်မြတ်ခြင်း၊ နိမ့်ကျခြင်းတွေနဲ့ တိုင်းတာကြတဲ့အခါ အလိုလိုနေရင်း အမျိုးသမီးဆိုတာ ဒုတိယအဆင့်ကို ရောက်သွားရပါတယ်။ ဘာကြောင့်ပါလဲ။ မြင့်မြတ်ခြင်း၊ နိမ့်ကျခြင်းတွေကို ဘယ်သူတွေက သတ်မှတ်လိုက်ပါသလဲ။

အမျိုးသမီးအဖြစ် မွေးဖွားလာခြင်းကပဲ နိမ့်ကျမှုဖြစ်စေပါသလား။ လူ့အသိုင်းအဝိုင်းမှာ နိမ့်ကျခြင်း၊ အမြင်ကျဥ်းမြောင်းခြင်း၊ စိတ်သဘောထားသေးသိမ်ခြင်း စတာတွေဟာ အမျိုးသမီးတွေ အတွက် အမှတ်တံဆိပ်တွေ ဖြစ်စေခဲ့တယ်။ အမျိုးသားတစ်ယောက် မရင့်ကျက်ဘူး၊ စိတ်သဘော နုတယ်ဆိုရင်တောင် ကာယကံရှင်အမျိုးသားနဲ့ မသက်ဆိုင်ပဲ မိန်းမဆန်တယ်ဆိုတာမျိုးနဲ့ အမျိုးသမီး တွေအပေါ် အပြစ်ဖို့စေတယ်။

“အမျိုးသမီးအဖြစ် မွေးဖွားလာခြင်းကပဲ နိမ့်ကျမှုဖြစ်စေပါသလား။ လူ့အသိုင်းအဝိုင်းမှာ နိမ့်ကျခြင်း၊ အမြင်ကျဥ်းမြောင်းခြင်း၊ စိတ်သဘောထားသေးသိမ်ခြင်း စတာတွေဟာ အမျိုးသမီးတွေ အတွက် အမှတ်တံဆိပ်တွေ ဖြစ်စေခဲ့တယ်”

အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီး တန်းတူအခွင့်အရေးလို့ ပြောဆိုနေရတာဟာ တန်းတူညီမျှမှု ရှိမနေလို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဦးဆောင်မှုအခန်းကဏ္ဍကိစ္စမှာ သာ၍ပြောရမယ် ထင်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်ရေး၊ အခြားသော ဦးဆောင်မှုအခန်းကဏ္ဍတွေမှာ ပါဝင်နိုင်ရေး၊ မြှင့်တင်ပေးရေး ဆိုတာ အပြောသက်သက်မဟုတ်ပဲ လက်တွေ့အစီအမံတွေနဲ့ မည်၍မည်မျှ အကောင်အထည်ဖော် လုပ်နိုင်သလဲဆိုတာ မေးခွန်းထုတ်စရာပင်။ လေ့လာဆန်းစစ်မှုအရ အမျိုးသားနဲ့ အမျိုးသမီးဟာ ခန္ဓာကိုယ်ဖွဲ့စည်းမှုအရ မတူညီပေမဲ့ စွမ်းရည်အရာမှာ အတူတူပင်ဖြစ်တယ် ဆိုပေမယ့် ဒီအခြေအနေ ကို လက်ခံနိုင်မှုမှာ အားနည်းနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံလို ဘာသာရေးအရ ဓလေ့ထုံးတမ်းအစဥ်အလာ လွှမ်းမိုးမှုတွေဟာ တိုင်းပြည် အုပ်ချုပ်ရေး၊ စီမံခန့်ခွဲရေးတွေမှာ ရောယှက်မှု၊ တချို့သော ဘာသာရေးဆိုင်ရာ ပြဌာန်းချက်တွေမှာ အမျိုးသမီးတွေအတွက် အလွန်သိမ်ငယ်မှုကို ဖြစ်စေပါတယ်။ မိရိုးဖလာ ပုံသေကားချပ်တွေ ဟာလည်း အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဘဝကို ပိုမိုခက်ခဲလာစေပါတယ်။ ပုံသေကားချပ် သတ်မှတ်ချက် တွေဟာ သမိုင်းစဥ် တလျောက် လူတို့ကျင့်သုံးတဲ့ အလေ့အထတွေဖြစ်ပါတယ်။

အမျိုးသမီးတွေကို ပုံဖော်ရာမှာ မီးဖိုချောင်၊ မှီခိုသူ၊ အားနည်းသူတွေအဖြစ်သာ ဖော်ပြကြ ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေအပေါ် နယ်ပယ်စုံက ခွဲခြားထားမှုတွေကို အမျိုးသမီးတွေကိုယ်တိုင် သိရှိနားလည်ပြီး ပြုပြင်ပြောင်းလဲနိုင်ဖို့ ကြိုးစားအားထုတ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပညာရေး ကဏ္ဍမှာလည်း အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ အမျိုးသားတွေနဲ့ တန်းတူအခွင့်အရေး မရရှိနေတာ၊ ဆေးတက္ကသိုလ်ဝင်ခွင့် အမှတ်တိုးမြှင့်ထားတာ၊ အခြားသောဘာသာရပ်တွေကို အမျိုးသမီးများ ရွေးချယ်ခွင့်မရနိုင်အောင် ကန့်သတ်ထားခြင်းတို့ဟာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲပစ်ရမယ့်ကိစ္စရပ်တွေအဖြစ် နားလည်လက်ခံဖို့ လိုအပ်ပါ တယ်။

အမျိုးသမီးတန်းတူအခွင့်အရေးအတွက် ကျွန်မတို့ အိမ်တွင်းကပင် စရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အိမ်ထောင်စုဇယား၊ မှတ်ပုံတင်တွေမှာ အမျိုးသမီးတွေကို မှီခိုသူတွေအဖြစ်သာ မြင်တွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးအများစုကလည်း ပုံမှန်လက်ခံစရာတခုအဖြစ် လက်ခံလိုက်ကြတဲ့အခါ အခွင့်အရေးဟာမှေးမှိန်ခဲ့ရပါတယ်။ ထင်ပေါ်သူ၊ ကျော်ကြားသူ အမျိုးသမီးတွေကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် သူတို့ဖခင်၊ ခင်ပွန်းရဲ့ကျော်ကြားမှု၊ ထင်ပေါ်မှု၊ အရေးပါမှု နောက်မှာသာ ရှိနေတတ်ပါတယ်။

အမျိုးသမီးတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်စွမ်းဆောင်ရည်၊ အရည်အချင်းကို အသိအမှတ်ပြုခံရမှုက အတော် ရှားပါတယ်။ ကိုယ်ပိုင်အရည်အသွေးနဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ထူထောင်ထားနိုင်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေမရှိဘူးလို့ မဆိုလိုပါဘူး။ စာပေ၊ ဂီတ၊ အနုပညာနဲ့ အခြားသောအတတ်ပညာပိုင်းတွေမှာ စွမ်းဆောင်ရည် မြင့်မြင့်မားမားနဲ့ ရပ်တည်နေတဲ့အမျိုးသမီးများစွာ ရှိနေပါတယ်။

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍကို ကြည့်မယ်ဆိုရင်လည်း အမျိုးသားတွေသာ ကျင်လည်ရာနေရာတခုအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီး အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ တက်ကြွစွာပါဝင်လှုပ်ရှားမှုကို အမျိုးသား နည်းတူ ကြိုဆိုလက်ခံမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး အားနည်းနေပါသေးတယ်။ နိုင်ငံရေးအရ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့ နေရာမျိုးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ မှတ်ချက်ပြုမှုကို ခံစားချက်နဲ့ ရောနှောပစ်တတ်သူ၊ နူးညံ့ပျော့ပြောင်း သူတွေအဖြစ် သတ်မှတ်ကြတတ်ပါတယ်။ ဒီအမြင်ယူဆချက်တွေဟာ ကာလရှည်ကြာလာတဲ့အခါ သတ်မှတ်ချက်တွေအဖြစ် တည်မြဲလာစေပါတယ်။

အမျိုးသမီးအခန်းကဏ္ဍ မြှင့်တင်ရေးလို့ဆိုရာမှာ မူလပုံစံခွက်တွေဖြစ်တဲ့ စက်ချုပ်၊ အချက်အပြုတ်၊ အထည်ရက်လုပ်၊ ဇာထိုးပန်းထိုး၊ အခန်းအနားတွေမှာ ဧည့်ခံကြိုဆိုရေးအဖြစ် သုံးတာတွေ မဖြစ်သင့်တော့ပါဘူး။ နိုင်ငံရေးရုံးခန်းတွေ၊ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာဌာနတွေ၊ စီးပွားရေးကဏ္ဍ တွေ၊ သတင်းဌာနတွေ စတဲ့အလုပ်တာဝန်တွေမှာ ပါဝင်လာနိုင်ဖို့ လက်တွေ့ကျတဲ့ ပံ့ပိုးမှုတွေ ဖော်ဆောင်ပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေမှာ အမျိုးသမီး ဘယ်နှစ်ယောက်ပါသလဲ။ ပါတီထဲ၊ လွှတ်တော်ထဲ၊ နိုင်ငံရဲ့စီမံခန့်ခွဲရေးဝန်ကြီးဌာနတွေထဲမှာ အရည်အချင်းရှိတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ ပါဝင်လာစေရေးအတွက် အလေးထား လုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်။

လက်ရှိမြန်မာ့နိုင်ငံရေးအခြေအနေအရ မတည်ငြိမ်မှုတွေ၊ စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေအကြား ပြည်သူလူထုတွေ ဘက်ပေါင်းစုံက ဒုက္ခများစွာ ရင်ဆိုင်နေကြရပါတယ်။ အခြေအနေ အရပ်ရပ်တိုင်းမှာ နစ်နာချက်တွေ၊ အခက်အခဲပြဿနာတွေဟာ အမျိုးသမီးတွေအပေါ် များစွာသက်ရောက်မှု ရှိပါတယ်။ ထိုသို့သော အခက်အခဲများအကြား ရုန်းကန်ကြိုးစား ရပ်တည်နေကြတဲ့ အမျိုးသမီး များစွာရဲ့ အံ့မခန်းစွမ်းအားကို အသိအမှတ်ပြုရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အမျိုးသမီးတွေ အဘယ်မှာ အားပျော့နေပါသလိမ့်။ အဘယ်လောက် ရဲရင့်ကြပါလိမ့်။ အထင်းသား မြင်နေကြရပါတယ်။ ရဲရင့်တဲ့စိတ်ဓာတ်နဲ့ နူးညံ့သိမ်မွေ့တဲ့စိတ်ထားတို့ ပေါင်းစပ်ပြီး အနာဂတ်လူ့ဘောင်အတွက် ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့၊ ခွင့်တူညီမျှတဲ့ လူ့အသိုက်အဝန်းအဖြစ် ကြိုးစား ဖော်ဆောင်ရမဲ့ အချိန်အခါကို ရောက်ရှိနေပါပြီ။

ခွဲခြားဆက်ဆံမှုကို ဖြစ်စေတဲ့ ဥပဒေတွေကို လက်မခံဘဲ၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းကို အမျိုးသားတွေ ထိန်းချုပ်ထားခြင်းကို တွန်းလှန်ပစ်ရမှာပါ။ ယနေ့အချိန်အခါဟာ အမျိုးသမီးနဲ့ အမျိုးသားတို့ အတူတကွပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနဲ့ ပြောင်းလဲခြင်း၊ ခွဲခြားသတ်မှတ်မှုမရှိတဲ့ လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်း အသစ်ကို တည်ဆောက်ဖို့အတွက် အချိန်တန်ပါပြီ။

လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်း ယောကျ်ား၊ မိန်းမ အခန်းကဏ္ဍသတ်မှတ်ထားခြင်းတွေကို ပြောင်းလဲပစ်ဖို့၊ မတူကွဲပြားတဲ့ လူ့အသိုင်းအဝိုင်းအတွင်း အမျိုးသားကြီးစိုးတဲ့ စံနှုန်းတွေ၊ ဓလေ့တွေ၊ အဖွဲ့အစည်းတွေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲဖို့အချိန်တန်ပြီ ဖြစ်သလို တန်းတူညီမျှမှုနဲ့ လူတစ်ဦးချင်း၊ အစုအဖွဲ့တခုချင်းရဲ့ ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်၊ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို လိုလားတဲ့ အမျိုးသမီးဝါဒီတွေ ကောင်းစွာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်တဲ့ အချိန်အခါကို ရောက်ရှိနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

“အမျိုးသမီးအခန်းကဏ္ဍ မြှင့်တင်ရေးလို့ဆိုရာမှာ မူလပုံစံခွက်တွေဖြစ်တဲ့ စက်ချုပ်၊ အချက်အပြုတ်၊ အထည်ရက်လုပ်၊ ဇာထိုးပန်းထိုး၊ အခန်းအနားတွေမှာ ဧည့်ခံကြိုဆိုရေးအဖြစ် သုံးတာတွေ မဖြစ်သင့်တော့ပါဘူး”

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/5/2025 0 Comments

တော်လှန်ရေးကာလအလွန် အမျိုးသမီးများနှင့် နိုင်ငံရေးအခန်းကဏ္ဍ

ရေးသားသူ- မာယာ

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

၂၀၂၃၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်မှ စခဲ့သော MNDAA, TNLA နှင့် AA မြောက်ပိုင်းအဖွဲ့သုံးဖွဲ့၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးသည် လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး၏ အရှိန်ကို ပိုမိုမြှင့်တင်ရန် တွန်းအားဖြစ်ခဲ့ပြီး ထိုစစ်ဆင်ရေးနှင့်အတူ နိုင်ငံနှင့်အဝန်း တော်လှန်ရေးအဟုန်မြှင့်တင်ခဲ့ကြရာ မြို့ပေါင်း (၁၈) မြို့ ကိုလည်း စစ်ကောင်စီလက်ထဲမှ သိမ်းယူနိုင်ခဲ့သည်။

EAOs များနှင့် ပြည်သူ့တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့များ၏ ပူးပေါင်းကြိုးပမ်းမှုဖြင့် ရောင်နီလာသည့် နေ့ရက်များကို မြင်နေရပြီ။ စစ်အာဏာရှင် အမြစ်ပြတ်အောင် ဖြုတ်ချနိုင်ရုံနှင့် မပြီးသေးပါ။ အာဏာရှင်တို့ ဖျက်စီးမှုကြောင့် စီးပွားရေး၊ ပညာရေး စသဖြင့် အဘက်ဘက်မှ ယိုယွင်းနေသောကျွန်မတို့၏နိုင်ငံကို နလန်ထူနိုင်အောင် ပြန်လည်ထူထောင် ရဦးမည် ဖြစ်သည်။

၁။ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအတွင်း စစ်တပ်၏ ဖိနှိပ်ခံရမှုများကို ပြန်လည်ကုစားခြင်း

မည့်သည့်စစ်ပွဲတွင်မဆို ထိခိုက်မှု အများဆုံးခံစားကြရသူများသည် ပြည်သူများပင် ဖြစ်သည်။ ထိုပြည်သူများထဲမှ အမျိုးသားများထက် ထိလွယ်ရှလွယ်လူအုပ်စုဟု သတ်မှတ်ထားသည့် ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးနှင့် ကလေးသူငယ်များသည် စစ်ပွဲအတွင်း ဖိနှိပ်မှုကို ပိုမိုခံစားကြရသူများ ဖြစ်ကြသည်။ ကျွန်မတို့ နိုင်ငံတွင် ဖြစ်ခဲ့သော စစ်ပွဲပဋိပက္ခကြား အကြမ်းဖက်ခံရမှုများကို ဖော်ပြရလျှင် ၁၉၉၆-၂၀၀၁ ခုနှစ်အတွင်း အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီမှ ရှမ်းအမျိုးသမီးများအပေါ် ကျူးလွန်သည့် လိင်ပိုင်း ဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်မှု (၁၇၃) မှု၊ ၂၀၁၀-၂၀၁၅ အတွင်းတွင် (၁၁၈) မှု၊ ၂၀၁၆-၂၀၂၁ ခုနှစ်အထိ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်မှု ကျူးလွန်ခံရမှု (၇၈) ထက် မနည်း ရှိခဲ့သည်။

ယခု ၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီး လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအတွင်း အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီမှ ကျူးလွန်သည့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်မှုများ၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးနှင့် ကလေးသူငယ်များ အပေါ် လူမဆန် စွာ ဖိနှိပ်မှုများသည် ယခင်နှစ်များထက် ပိုမိုများပြားလာခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် နိုင်ငံကို ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကာလတွင် မတရားဖိနှိပ်မှု ခံခဲ့ရသော အမျိုးသမီး များနှင့် ကလေးသူငယ်များကို စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာစသည့် ပြန်လည်ကုစားပေးမှုများ သည်လည်း ဦးစားပေးကဏ္ဍတွင် ပါဝင်ရမည်။ ထို့ပြင် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု ထူထောင်ရာတွင် လည်း အမျိုးသမီး နှင့် ကလေးသူငယ်များအတွက် လုံခြုံမှုပေးနိုင်သည့် လူမှုပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခု ဖြစ်စေရန် (၁) ကာကွယ်ခြင်း၊ (၂) တားဆီးခြင်း၊ (၃) ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ (၄) ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး စသည့် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာလမ်းညွှန်မှု ဘောင် (မဏ္ဍိုင်ကြီး-၄ ရပ်)ကို အခြေခံ၍ ဖန်တီးပေးရမည်။

၂။ ပြန်လည်ထူထောင်မည့် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုတွင် Gender Equality (ကျားမ တန်းတူရရှိရေး)

ကျွန်မတို့ နိုင်ငံတွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ အာဏာရှင်စနစ်ဆိုး၏ ဖုံးလွှမ်းမှုများကြောင့် ကျားမ တန်းတူရရှိရေး မဆိုထားနှင့် “လူ့အခွင့်အရေး” ဆိုသည့် စကားလုံးကိုပင် ဒီမိုကရေစီရပြီးနောက်ပိုင်း မှသာ အနည်းငယ်စတင်ရင်းနှီးခဲ့သည့် စကားလုံးဖြစ်ပြီး ယခုတိုင်ထိပင် အပြည့်အဝ မရရှိသေးပဲ ဆိုးရွားစွာ ချိုးဖောက်ခံနေရသည့် အရာတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။

“နှစ်ပေါင်းများစွာ အာဏာရှင်စနစ်ဆိုး၏ ဖုံးလွှမ်းမှုများကြောင့် ကျားမ တန်းတူရရှိရေး မဆိုထားနှင့် “လူ့အခွင့်အရေး” ဆိုသည့် စကားလုံးကိုပင် ဒီမိုကရေစီရပြီးနောက်ပိုင်း မှသာ အနည်းငယ်စတင်ရင်းနှီးခဲ့သည့် စကားလုံးဖြစ်ပြီး ယခုတိုင်ထိပင် အပြည့်အဝ မရရှိသေးပဲ ဆိုးရွားစွာ ချိုးဖောက်ခံနေရသည့် အရာတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်”

လူသားတိုင်း မွေးရာပါ လူ့ဂုဏ်သိက္ခာနှင့်အညီ နေထိုင်နိုင်ရန် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည့် အခြေခံအချက်များကို “လူ့အခွင့်အရေး” ဟု ခေါ်သည်။ ထိုအခြေခံအချက်များထဲမှ “Gender Equality (ကျားမ တန်းတူရရှိရေး)” သည်လည်း လူ့အခွင့်အရေးတစ်ခုအဖြစ် ပါဝင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် လူ့အခွင့်အရေးကြောငြာစာတမ်း(UDHR) အပိုဒ်-၂ တွင် အသားအရောင် ခွဲခြားမှုမရှိရေးနှင့် ကျား/မ တန်းတူရရှိရေးဆိုသည့် အချက်ကိုလည်း ပါဝင်ရေးဆွဲထားသည်။

ကျွန်မတို့ နိုင်ငံသည် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် အများဆုံးနေထိုင်သည့် နိုင်ငံဖြစ်သည့်အလျောက် အမျိုးသမီးများမှာ ကျန်းမာရေး၊ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ နှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအပေါ် ခွဲခြားဆက်ဆံမှု ဖြစ်စေသည့် ထုံးတမ်းအစဉ်အလာ၊ ဓလေ့ထုံးတမ်း၊ ယဉ်ကျေးမှု ထုံးတမ်း၊ ရိုးရာဓလေ့နှင့် အခြားထုံးတမ်းများ(သို့) လူ့အခွင့်အရေးအပြည့်အဝ မကျင့်သုံးနိုင်အောင် အကန့်အသတ် ဖြစ်စေသည့် ထုံးတမ်းအစဉ်အလာများဖြင့် ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း ခံနေရပါသည်။

ထင်ရှားသော ဥပမာပြရသော် အလှူပွဲများ လှည့်လည်စီတန်းပြသည့်ဓလေ့တွင် ပါဝင်ရသည့် ကွမ်းတောင်ကိုင်၊ ပန်းတောင်ကိုင်ဟူသော နေရာတွင် မိစုံဖစုံရှိသည့် မိန်းကလေးဖြစ်မှ ပါဝင်ဆင်နွှဲခွင့် ရခြင်း၊ ဗမာတို့၏ ယဉ်ကျေးမှုထုံးတမ်းအရ အိမ်ထောင်ကွဲသည့်အမျိုးသမီးများသည် အမျိုးသားများ ထက်ပို၍ လူ့အဖွဲ့အစည်းတွင်(တစ်ခုလပ်မ)ဆိုသည့် အမည်ဆိုးဖြင့် ချိုးနှိမ်စွာ ခွဲခြားဆက်ဆံခံနေရမှု များ ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် အမျိုးသမီးများသည် ခေတ်အဆက်ဆက် ပညာရေး၊ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း စသည့်နယ်ပယ်များတွင်လည်း အမျိုးသားများထက် အခွင့်အရေးနည်းပါးခြင်း၊ လူမှုအဖွဲ့အစည်းတွင် မုဒိမ်းမှု၊ အိမ်ထောင်ဖက်က ကျူးလွန်သည့် အကြမ်းဖက်မှုနှင့် အိမ်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုများကို ခံစားနေရသူများဖြစ်သည်။ မိမိမိသားစုထဲတွင်ပင် မိဘများက သားနှင့်သမီးဆိုလျှင် သားယောကျ်ား များကို ပိုမိုဦးစာပေးလေ့ရှိသည်။ ယခုထူထောင်ကြမည့် ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုတွင် ခွဲခြားဆက်ဆံခံ နေရမှုများ အများဆုံးပပျောက်ပြီး ကျား/မ အခွင့်အရေး တန်းတူရရှိဖို့ လုပ်ဆောင်ရန် အချိန်ကောင်း ဖြစ်သည်။

Gender တန်းတူရေးသည် ဒီမိုကရေစီ၏ အခြေခံတစ်ရပ်ဖြစ်သည်၊ ဒီမိုကရေစီ ဆိတ်သုဉ်းခြင်း အကြောင်းအရင်းထဲကတခုသည် Gender တန်းတူရေး ကင်းမဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် တော်လှန်ရေးအလွန်ကာလ (ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံသစ်) တွင် မုဒိမ်းမှု၊ အိမ်ထောင်ဖက်မှ ကျူးလွန်သော အိမ်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုအဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်ကို ကွန်ဗင်းရှင်းနှင့် အညီ ပြင်ဆင်ခြင်း၊ အမျိုးသမီးများအပေါ် အကြမ်းဖက်မှု တားဆီးကာကွယ်ရေး ဥပဒေမူကြမ်းအား ကွန်ဗင်းရှင်းနှင့်အညီ ပြဌာန်းခြင်း၊ ပဋိပက္ခနှင့် ဆက်သွယ်သည့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်မှုမှ အရေးယူမှု ကင်းလွတ် စေသည့်ဥပဒေများကို ပယ်ဖျက်ခြင်း၊ ကျွန်မတို့နိုင်ငံတွင် ပြဌာန်းခဲ့သည့် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် အမျိုးသမီးများ အထူးလက်ထပ်ထိမ်းမြားခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ၊ လူဦးရေတိုးပွားမှုနှုန်း ထိန်းညှိခြင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုဥပဒေ၊ ကိုးကွယ်ရာ ဘာသာကူးပြောင်းခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေ၊ တစ်လင်တစ်မယားစနစ် ကျင့်သုံးခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေတို့ကို ဖျက်သိမ်းခြင်းနှင့် ဖက်စစ်စစ်တပ်မှ ကျုးလွန်ခဲ့သည့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှု စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုနှင့် တရားစွဲဆိုမှုများကို အရှိန်မြင့်လုပ်ဆောင်ပြီး အမျိုးသမီးများတွက် လုံခြုံစိတ်ချစွာနေထိုင်နိုင်သည့် လူမှုပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခု တည်ဆောက်ပေးရမည်။

၃။ ကျား/မ တန်းတူအခွင့်အရေးရရှိမှတစ်ဆင့် အမျိုးသမီးများ နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသို့ ပါဝင်လာခြင်း

တော်လှန်ရေးကာလအလွန် ပြန်လည်ထူထောင်ကြမည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံသစ် အတွက် နိုင်ငံရေး နှင့် ခေါင်းဆောင်မှုတွင် အမျိုးသမီးများ ပါဝင်လာစေခြင်းသည် Gender Equality (ကျား/မ တန်းတူရေး) ကို ဖော်ဆောင်ရာတွင် အထောက်အကူပြုနိုင်ပြီး၊ မြှင့်တင်ဖော်ဆောင်နိုင်မည့် အခြားမူဝါဒ၊ စနစ်များကို ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုစနစ်နှင့်အတူ ပူးတွဲကျင့်သုံးခြင်းသည် Gender Equality (ကျား/မ တန်းတူရေး)ကို ပိုမိုထိရောက်စွာ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ လွှတ်တော်အသီးသီး ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ် (အမျိုးသမီး) ၁၈%၊ ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်ရသည့် ရာထူး (ညွှန်ကြားရေးမှုူးချုပ်၊ ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူး) နေရာတွင် အမျိုးသမီးပါဝင်မှု၊ ၃၀% အောက်နှင့် ရက်ကွက်ကျေးရွာအုပ်စု (၁၆၇၈၉) အုပ်စုတွင် အုပ်ချုပ်ရေး အမျိုးသမီးကိုယ်စားပြုမှု (၀.၆%) သာ ပါဝင်မှု ရှိသေးသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရှိသော အရွယ်ရောက်သူ အမျိုးသမီးလူဉီးရေနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် အမျိုးသမီးများ နိုင်ငံရေးတွင်ပါဝင်မှာ ရာခိုင်နှုန်း အလွန်နည်းနေသေးသည်။ ဖက်ဒရယ်စနစ်တွင် ရပ်ရွာကိစ္စများကို အားထုတ်ဆောင်ရွက်သည့် အခြေခံအဖွဲ့အစည်း၊ ပြည်သူ့အဖွဲ့အစည်း (Civil Societies) တွေမှစပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်ချသည့်အခန်းကဏ္ဍထိ အမျိုးသမီးများ၏ အသံများ ပါဝင်သင့်သည်။

အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော် ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးများ ခံစားနေရသည့် ခံစားချက်များ၊ အခက်အခဲ များ၊ ကြောက်ရွံ့ စိုးရိမ်နေမှုများကို အကောင်းဆုံးနားလည်ပြီး ပပျောက်အောင် ကုစားပေးနိုင်မည့် ကိုယ်စားပြု အသံထွက်ပေးမည့်သူများသည် ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးများ ကိုယ်တိုင်ပင် ဖြစ်သောကြောင့် ဖြစ်သည်။

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရမှ ထုတ်ပြန်သည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု ကြေညာစာတမ်းတွင်လည်း ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်သည့် အခန်းကဏ္ဍအဆင့်ဆင့်တွင် လုံလောက်သော အနည်းဆုံး အခြေခံပမာဏအဖြစ် အမျိုးသမီးအနည်းဆုံး (၃၀%) ပါဝင်ရေးမူကို အသွင်ကူးပြောင်းရေး ကာလအစီအမံနှင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာစီမံဆောင်ရွက်ချက်ကို ထည့်သွင်းအကောင်အထည် ဖော်မည်ဟု ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ထိုစာတမ်းတွင် အရေးပေါ် အခြေအနေ၊ ပဋိပက္ခအကာအကွယ် ပေးရေး လုပ်ဆောင်မှု၊ ငြိမ်းချမ်းရေးအပါအဝင် ပဋိပက္ခအလွန် အကူးအပြောင်း နှင့် ပြန်လည် ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်များအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခြင်းနှင့် တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်ခြင်းတို့တွင် Gender (ကျား/မ) တန်းတူညီမှု၊ ကိုယ်စားပြုခွင့်ရှိမှုကို အလေးပေးကာ အမျိုးသမီးများ အနည်းဆုံး (၃၀%) ပါဝင်မှုကို ထည့်သွင်းအကောင်အထည်ဖော်သွားမည် ဆိုသည့် အချက်များလည်း ပါဝင်သည်။

“ယခုအချိန်သည် နိုင်ငံရေးဆိုသည့် ဂိမ်းကြီးအား ဘေးမှစောင့်ကြည့်သူအဖြစ်ထက် ပိုသာသည့် ဒေသန္တရအဖွဲ့များတွင် တက်ကြွသည့်
အမျိုးသမီး ပြည်သူအဖြစ် ပါဝင်ဖို့အခွင့်အရေးရှိလာပြီဖြစ်သည်”

ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးများသည် အားနည်းသည့် မိန်းမသားများမဟုတ်ပဲ အမျိုးသားများနှင့် တန်းတူရင်ဘောင်တန်းကာ စွမ်းဆောင်နိုင်သည့် လူသားများဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြကြရမည်။ ယခုအချိန် သည် နိုင်ငံရေးဆိုသည့် ဂိမ်းကြီးအား ဘေးမှစောင့်ကြည့်သူအဖြစ်ထက် ပိုသာသည့် ဒေသန္တရအဖွဲ့ များတွင် တက်ကြွသည့် အမျိုးသမီး ပြည်သူအဖြစ် ပါဝင်ဖို့အခွင့်အရေး ရှိလာပြီဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် အမျိုးသမီးများသည် လူအဖြစ်မွေးဖွားလာပြီး အရွယ်ရောက် လာချိန်တွင် မိသားစုအတွက် အလုပ်လုပ်ကာ အချိန်တန် အိမ်ထောင်ကျပြီး ကြင်ဖက် အမျိုးသားအတွက် မီးဖိုချောင်ထဲတွင် အိမ်မှုကိစ္စများနှင့် အချိန်ကုန်ကာ ဘဝကို ဖြတ်သန်းရသည့် သာမာန်အမျိုးသမီးများမဟုတ်ပဲ မိမိနေထိုင်သည့် နိုင်ငံအတွက် နိုင်ငံရေးကဏ္ဍတွင် အမျိုးသမီး ထုအတွက် ကိုယ်စားပြုပေးနိုင်မည့် အမျိုးသမီးများအဖြစ်သို့လည်းကောင်း၊ မိခင်များသည်လည်း နိုင်ငံအတွက် သား၊ သမီးကောင်း ရတနာများကို မွေးထုတ်ပေးနိုင်ရုံသာမက အိမ်ထောင်ရှင် မိခင်များ၏ အသံများကို ကိုယ်စားပြု ထုတ်ဖော်ပေးနိုင်မည့် စံပြမိခင်များအဖြစ်လည်း ရပ်တည်ရမည်။

အမျိုးသမီးများတန်းတူအခွင့်အရေး ပိုမိုရရှိနိုင် မှုနှင့် အမျိုးသမီးများအပေါ် အကြမ်းဖက်မှုများ ပပျောက်ပြီး ပိုမိုကောင်းမွန်သည့် လူမှု အဖွဲ့အစည်းနှင့် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု ဖြစ်ပေါ်ရန် အမျိုးသမီးများ၏ နိုင်ငံရေးပါဝင်မှု အခန်းကဏ္ဍ သည်လည်း လိုအပ်ပါသည်။

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/5/2025 0 Comments

မျက်မှောက်ခေတ် အမျိုးသမီးများ၏ အခန်းကဏ္ဍ

ရေးသားသူ- Yee Yee

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

သမိုင်းကြောင်းကို ပြန်ကြည့်လျှင် ရှေးယခင်က အမျိုးသမီးများ၏အခန်းကဏ္ဍမှာ ယနေ့ကာလနှင့် စာလျှင် များစွာ မှေးမှိန်ခဲ့ရသည်ကို တွေ့ရပေမည်။ အမျိုးသမီးများနေ့ကို သတ်မှတ်၍ ဂုဏ်ပြုခဲ့သည်မှာ နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ကျော်လာပြီ ဖြစ်သော်လည်း အမျိုးသမီးများ၏အခန်းကဏ္ဍကို များစွာထပ်မံ၍ တိုးမြှင့်ဖို့ လိုအပ်ပါသေးသည်။ယခင်ခေတ်ကမူ မဟာယောက်ျားကြီးဝါဒဟု တင်စားနိုင်သော ခေတ်ဖြစ် သောကြောင့် အရာရာတွင် အမျိုးသားများကသာ ဦးဆောင်ပြီး၊ အမျိုးသမီးများကို သိမ်ဖျဉ်းသော လူသား မျိုးစိတ်တစ်ခု သဖွယ် သဘောထားပြီး နှိမ်ချဆက်ဆံထားသည်ကို တွေ့ခဲ့ရမည်ဖြစ်သည်။

ပြန်စဉ်းစားကြည့်တော့လည်း ထိုခေတ်ထိုအခါက ခွန်အားကို အသုံးပြု၍ တိုက်ရဲခိုက်ရဲ၊ သတ်ရဲဖြတ်ရဲ စိတ်ကြမ်း ကိုယ်ကြမ်းသူများသာ တွင်ကျယ်နိုင်သော ခေတ်ဖြစ်သဖြင့် နူးညံ့သိမ်မွေ့၍ ရှက်ရွံ့ကြောက်ရွံ့တတ်သော အမျိုးသမီးများ အနောက်ရောက်ခဲ့ရသည်မှာ မဆန်းဟု စဉ်းစားကြည့်နိုင်ပါသည်။

သမိုင်းမတင်မီခေတ်ကစပြီး ၁၉ ရာစုထိတိုင်အောင် အမျိုးသမီးများသည် စာတတ်ရန်မလို၊ ဦးဆောင်သူနေရာမှာထားရန် စိတ်ကူးပင်မရှိ နောက်လိုက်ဘဝ၊ မီးဖိုချောင်ဝင်၊ မိသားစုစားသောက်ရန် ချက်ပြုတ်၊ အဝတ်လျှော်၊ သန့်ရှင်းရေးလုပ်၊ ကလေးမွေး၊ မွေးလာသော ကလေးများကို ပြုစုစောင့်ရှောက် စသည်များကသာ အမျိုးသမီးတို့ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍဖြစ်ခဲ့ရသည်။ အမျိုးသမီးတို့ဘဝကို ဒုတိယတန်းစာလိင်၊ လူသားအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ကြသလို အောက်တန်း၊ နောက်တန်းကျခဲ့ရသည်။အမျိုးသားများ၏ အနိုင်ကျင့်၊ အနှိမ်ခံ၊ ကျေးကျွန်သာသာ ဘဝမှာသာ ရပ်တည်ခဲ့ကြရသည်။

အချို့ဆိုလျင် ကိုယ်ပိုင်လွတ်လပ်သော ဘဝမရှိ လိင်ကျေးကျွန်၊ အဖျော်ဖြေခံများ ဘဝနှင့်ပဲ ရောင့်ရဲကျေနပ်ခဲ့ကြရသည်။ အမျိုးသမီးများသည် အလှအပမက်၍ သာယာလှပမှုများနှင့်သာ မွေ့လျော်သည်၊ သဘောထားသေးသိမ်သည် ဦးစီးခေါင်းဆောင် နိုင်သော အရည်အချင်းမရှိဟု သတ်မှတ်ခံခဲ့ရသည်။ နိုင်ငံများစွာ၏ ရာဇဝင်တွင် ထူးချွန်ထက်မြက်သော ဘုရင်မများ၊ မိဖုရားများ ပေါ်ထွန်းခဲ့ဖူးသော်လည်း လက်ချိုးရေတွက်နိုင်သော လူနည်းစုသာ ဖြစ်သည်။

ထိုသို့ နေလာရာကစ၍ ၂၀ ရာစုနှစ်အစပိုင်းကစ အမျိုးသမီးများ အသိအမြင် တိုးတက်လာပြီး အမျိုးသားများနှင့်တန်းတူ အခွင့်အရေးရရှိရေး တိုက်ခိုက်တောင်းဆိုလာသည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်မီးကြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးတောက်လောင်ချိန်တွင် စစ်ကြောင့် အမျိုးသားအများအပြား သေဆုံးကုန်ကြရသောကြောင့် အမျိုးသမီးများ၏ အခန်းကဏ္ဍ စတင်လူရာဝင်လာခဲ့သည်။

အစပိုင်းတွင် နောက်တန်းမှ ပံ့ပိုးပေးရသော သူနာပြုလို၊ ရုံးစာရေး စာချီလို နေရာမျိုးတွင်သာ အမျိုးသမီးများ နေရာ ယူလာနိုင်သော်လည်း၊ နောက်ပိုင်းတွင် အမျိုးသမီးများ အနေဖြင့် အဆင့်မြင့် ပညာ သင်ကြားခွင့်များ၊ ပြင်ပ ဗဟုသုတ လေ့လာခွင့်များ၊ မိသားစုအတွက် ဦးဆောင် ဝင်ငွေရှာရသော အပြင်ထွက်၍ အလုပ်လုပ်ခွင့်များ၊ ရရှိလာသောကြောင့် သူတို့၏ အတွေးအမြင်များလည်း ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာသည့်အတွက် တဖြည်းဖြည်းချင်း ပိုမိုရှေ့တက်၍ တာဝန်ပိုယူရသော ကဏ္ဍများတွင်ပါ နေရာရသည်ထက်ရလာကြသည်။

ဝင်ငွေရှာရသော အလုပ်သမား ဝန်ထမ်းများအနေဖြင့် အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့်ရသော ဘဝတွင် လည်း အစပိုင်းတွင် အမျိုးသားဝန်ထမ်းများကဲ့သို့ အခကြေးငွေမရကြဘဲ လုပ်ခနည်း အောက်ခြေသိမ်း ဝန်ထမ်း များ အဖြစ်သာ အလုပ်လုပ်ခွင့်ရခဲ့ကြလေသည်။အမျိုးသမီးများ ခံစားရသော အာဝေနိက ဒုက္ခငါးပါးဖြစ်သော လစဉ်ဓမ္မတာလာခြင်း၊ အိမ်ထောင်ထိမ်းသိမ်း ရခြင်း၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ရခြင်း၊ သားသမီးမွေးဖွားရခြင်း၊ စသည့် ကိစ္စများသည် အားနည်းချက်ဟု ယူဆကြသည့်အတွက် အမျိုးသမီးဝန်ထမ်းများ ကို နေရာမပေးဘဲ ထိုသို့ တာဝန်ယူရမှုနည်းသည့် ဝေယျာဝစ္စ အလုပ်များသာ ခန့်အပ်ကြခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုကြသည်။

ထို့အပြင် အမျိုးသမီးက မိမိထက်ရာထူး ပိုကြီးနေခြင်း၊ အမျိုးသမီးအရာရှိက အမိန့်ပေးစေခိုင်းခြင်းကို မလိုက်နာလိုကြ ခြင်း စသည့် ရှေးရိုးစွဲစိတ်များကလည်း အမျိုးသမီးများ ရာထူးနေရာကြီးကြီးရဖို့ အဟန့်အတား ဖြစ်ခဲ့သည် ဟု ဆိုရမည် ဖြစ်သည်။

သို့ရာတွင် အမျိုးသမီးများ တန်းတူအခွင့်အရေး ရလာသည်နှင့်အမျှ စာပေလေ့လာ သင်ကြားခြင်း၊ လုပ်ငန်းခွင်တွင် စွန့်စားလုပ်ကိုင်ခြင်း၊ အမျိုးသားအမျိုးသမီးခွဲခြားမှု အကန့်အသတ်မရှိ လုပ်ဆောင်ခွင့်များ ရလာသောအခါ ကိုယ်ခန္ဓာဖွဲ့စည်းပုံ မတူသည်မှလွဲ၍ အမျိုးသမီးများသည်လည်း အမျိုးသားများတန်းတူ လုပ်ဆောင်နိုင်ကြကြောင်း သက်သေပြလာနိုင် ခဲ့ကြသည်။ ထိုထက်မက အမျိုးသားများထက် သာလွန်သော အမျိုးသမီးများ၏ အရည်အချင်းများ များစွာရှိကြောင်းကို သတိထားမိ လာကြသည်။

အမျိုးသမီးများတွင်သာရှိသော မိခင်စိတ်က အမျိုးသားဝန်ထမ်းများကဲ့သို့ လုပ်ငန်းခွင်အတွင်း ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားကြခြင်း၊ စကားများကြခြင်း၊ ရာထူးလုကြခြင်း စသည့် ရုန်းရင်ဆန်ခတ်မှုများ မရှိစေသလို ခင်မင်ရင်းနှီး ကြင်နာမှုများ၊ စာနာသနားတတ်သော စိတ်များက ဝန်ထမ်းအချင်းချင်းကြား နွေးထွေးသော ဆက်ဆံမှု နှင့် လုံခြုံသော လုပ်ငန်းခွင် အခြေအနေကိုပါ ဖန်တီးပေးနိုင်သည်ကို တွေ့ရှိလာခဲ့သည်။

အမျိုးသမီးများသည် အမျိုးသားများထက် လုပ်ငန်းခွင်စည်းကမ်းများကို ပိုမိုလေးစားလိုက်နာ ကြပြီး၊ အလုပ်လုပ်ရာတွင်လည်း ပိုမိုစေ့စပ်သေချာသလို၊ စိတ်ရှည်ဇွဲသန်မှုလည်း အမျိုးသားများထက် သာလွန် ကြောင်း တွေ့လာခဲ့ကြသည်။ အမျိုးသမီးများသည် အထက်အရာရှိ၏စေခိုင်းမှုကို လိုက်နာရာတွင်လည်းကောင်း၊ ပေးအပ် ထားသော တာဝန်ကိုကျေပွန်ရာတွင်လည်းကောင်း လုပ်ငန်းခွင်နှင့် မိသားစုအရေး ချိန်ခွင်လျှာတည့်အောင် မျှမျှတတ လုပ်နိုင်သော အရည်အချင်းများရှိကြောင်းလည်း တွေ့လာခဲ့သည်။

အမျိုးသမီးများသည် လက်တွေ့ဘဝတွင် အမျိုးသားများလောက် ဗာဟီရ မများကြောင်း၊ သူတို့တွင် မိတ်ဆွေနှင့် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ထိုင်ခြင်း၊ အရက်ဝိုင်းဖွဲ့ခြင်း၊ ဘောလုံးပွဲသွားခြင်း၊ လောင်းကစားခြင်း စသည့် အမျိုးသားများ ကဲ့သို့ အပြုအမူအကျင့်စရိုက်များ မရှိကြောင်းလည်း တွေ့လာခဲ့သည်။အဖွဲ့အစည်းပိုင်/ ကုမ္ပဏီပိုင်ပစ္စည်း များကို အလေအလွင့် မရှိ၊ အလဟဿ ဖြုန်းတီးခြင်း မရှိအောင် ချွေတာ သုံးစွဲရာတွင်လည်း အမျိုးသမီးများက သာလွန်ကြောင်း တွေ့လာခဲ့ကြသည်။ အဆိုပါ အရည်အချင်းများကြောင့်ပင် အမျိုးသမီး ဝန်ထမ်းများသည် အဖွဲ့အစည်း/ကုမ္ပဏီများ မှ အလေးထား အားကိုးရသည့် လူသားအရင်းအမြစ် များအဖြစ် အလိုလို ရှေ့တန်းသို့ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။

ထိုသို့ အရည်အချင်းများသာမက နင်လားငါလား လုပ်ကိုင်လာကြသောအခါ အမျိုးသမီးများ သည် ယခင်က ထင်ထားသကဲ့သို့ ကာယအား၊ ဉာဏအား သေးငယ် အားနွဲ့သူများ မဟုတ်ကြောင်းလည်း သက်သေပြလာခဲ့သည်။ (အမျိုးသမီးများ ခံစားရသည့် အာဝေနိက ဝေဒနာကို ယောက်ျားများ တစ်ရက်မျှခံစားရလျင်ပင် အသက်သေဆုံးနိုင်သည်၊ ခံနိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း နောက်ပိုင်း ဆေးပညာများက ဖော်ထုတ်ပြခဲ့သည်။

- စကားချပ်) အတန်းပညာများအရာတွင်လည်း အမျိုးသမီးများက ထိပ်ပိုင်း ရမှတ်များ နှင့် ဦးဆောင်လာနိုင်သကဲ့သို့၊ ကာယအား သုံးစွဲရသော အားကစားကဏ္ဍများတွင်လည်း အလေးမ၊ ဂျူဒို၊ ကရာတေး၊ တိုက်ကွမ်ဒို၊ ရေကူး၊ အပြေး တို့သာမက လက်ဝှေ့၊ နပမ်း နှင့် ဘောလုံးအားကစား များကဲ့သို့ အင်နဲ့အားနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်တိုက်ခိုက်ရသော အားကစားများတွင်ပါ အမျိုးသားများနှင့်မခြား ထူးချွန်သူများ များစွာ ပေါ်ထွက်ခဲ့သည်။

ထို့အပြင် ပျော့ပြောင်းလှပမှုရော သန်မာကြံ့ခိုင်မှုပါ ပေါင်းစပ်ထားသော ဂျွမ်းဘား အလှပြခြင်းကဲ့သို့သော အားကစားမျိုးတွင် ယောက်ျားများ မည်သို့မျှ မယှဉ်သာ၊ အမျိုးသမီးများသာ စွမ်းနိုင်သည် ကို သက်သေထူခဲ့သည်။

စီးပွားအရာတွင်ယခင်က အမျိုးသမီးအများစုသည် ဈေးသည်များသာ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ယခုတွင် လုပ်ငန်းကြီးများကို ဦးစီးသော ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူးများ၊ အထွေထွေ မန်နေဂျာများ တို့ကဲ့သို့ ထိပ်တန်း အရာရှိရာထူးများတွင် အမျိုးသမီးများက အဓိက စီမံအုပ်ချုပ် နေကြပြီဖြစ်သည် သာမက စွန့်ဦးတီထွင် လုပ်ငန်းရှင်များ တွင် အမျိုးသမီးများ ပါဝင်လာသည်မှာ အထင်အရှားရှိခဲ့ပါပြီ။

နိုင်ငံရေးဖက်တွင်လည်း ဝန်ကြီးချုပ်၊ သမ္မတ၊ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်၊ တရားသူကြီး၊ ဥပဒေပညာရှင် တို့နေရာတွင် အမျိုးသမီးများ အစွမ်းပြလာနိုင်သည်မှာ အထင်အရှားပင်ဖြစ်ပါသည်။ စစ်ဖက် ရေးရာ အရာရှိများ၊ သင်္ဘောကပ္ပတိန်များ၊ လေယာဉ်မှူးများ၊ အာကာသယာဉ်မှူးများ စသည် ယခင်က အမျိုးသားများသာ လွှမ်းမိုး ထားသော အလုပ်များတွင်လည်း အမျိုးသမီးများဝင်ရောက် နေရာယူလာကြပြီ ဖြစ်သည်။

ခေတ်စနစ်ပြောင်း၍ လူတို့၏ သဘောထား အမြင်ပါ တိုးတက်ပြောင်းလဲ လာသည် နှင့်အညီ မိမိတို့အမျိုးသမီးများ မှာ ညံ့ဖျင်းသူများ မဟုတ် ‌ယောက်ျားများနှင့် ရင်ပေါင်တန်းနိုင်သူများ ဖြစ်သည် ဟု အစွမ်းပြခဲ့ နိုင်ကြသဖြင့် ယနေ့ အချိန်တွင် လူမှုရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ အားကစား၊ ပညာရေး၊ စာပေ၊ အနုပညာ နှင့် တီထွင်ဆန်းသစ်မှုများ စသဖြင့် နယ်ပယ်ပေါင်းစုံတွင် အမျိုးသမီးများ ရှေ့တန်းက ပါဝင်လာကြသည်မှာ အများ အမြင်ပင်ဖြစ်သည်။

ယနေ့ခေတ် အမျိုးသမီးများ၏ ကဏ္ဍသည် ပုခက်လွှဲသောလက်၊ သားကောင်းသမီးကောင်း မွေးထုတ်ပေးသော မိခင်များ အဖြစ်သာမက လူ့ဘောင်ဘဝကို လှပအောင်ထုဆစ်သော လက်များ ပိုင်ရှင် ဖြစ်ခဲ့ချေပြီ။ ယခင်က ထူးချွန်သော အမျိုးသား၏ နောက်တွင် ထက်မြက်သော အမျိုးသမီးတစ်ယောက် ရှိမြဲ ဟု တင်စားခဲ့ရာက ယခုတွင် ထူးချွန်သော အမျိုးသားများကို ဦးဆောင်လာကြသူများသည် အမျိုးသမီးများ ဖြစ်သည် ဟူ၍ ဆိုစကားကို ပြောင်းလဲရတော့မည် ဖြစ်ပါကြောင်း၊ သာယာဝပြောသော လူ့ဘောင်သစ်ကြီးဆီသို့ ရောက်ရှိပါစေကြောင်း ဆန္ဒပြုအပ်ပါသည်။

“ခေတ်စနစ်ပြောင်း၍ လူတို့၏ သဘောထား အမြင်ပါ တိုးတက်ပြောင်းလဲ လာသည် နှင့်အညီ မိမိတို့အမျိုးသမီးများ မှာ ညံ့ဖျင်းသူများ မဟုတ် ‌ယောက်ျားများနှင့် ရင်ပေါင်တန်းနိုင်သူများဖြစ်သည် ဟု အစွမ်းပြခဲ့နိုင်ကြသဖြင့် ယနေ့အချိန်တွင် လူမှုရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ အားကစား၊ ပညာရေး၊ စာပေ၊ အနုပညာ နှင့် တီထွင်ဆန်းသစ်မှုများ စသဖြင့် နယ်ပယ်ပေါင်းစုံ တွင် အမျိုးသမီးများ ရှေ့တန်းက ပါဝင်လာကြသည် မှာ အများ အမြင်ပင်ဖြစ်သည်”

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/5/2025 0 Comments

အမျိုးသမီးနှင့် စစ်ပွဲများ

ရေးသားသူ- ပဒုမ္မာမေ

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံဟာ လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းစဉ်ကာလမှစပြီး လက်ရှိ အချိန်အထိ စစ်အတွင်းမှာသာ လုံးလုံးလျားလျား ကျရောက်ခဲ့ရပြီး တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးရေးနဲ့ သာယာအေးချမ်းရေးကို တည်ဆောက်နိုင်ဖို့ အိပ်မက်မမက်နိုင်ဘဲ အိုးကွာအိမ်ကွာနှင့် သားကွဲမယားကွဲ၊ မောင်တလမ်း မယ်တစ်လမ်း ထွက်ပြေးပြီး တိုင်းကျော်ပြည်ကျော် ထွက်ပြေးရင်းနှင့်သာ မျိုးဆက် (၃) ဆက်ကျော် (၄) ဆက်အထိ ရောက်ရှိလာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ဆိုတာဟာ တိုင်းပြည်ရဲ့ပြည်သူ့အသက်အိုးအိမ်ကို ပျက်စီးစေရုံသာမက နိုင်ငံရေးယဉ်ကျေးမှုကို အလွန်ယိုယွင်းစေပါတယ်။

မြန်မာပြည်ဟာ လူမျိုးအချင်းချင်းကြား သင့်တင့်မျှတအောင် မနေနိုင်ကြတာကြောင့်၊ လူမျိုးကြီးစိတ်နဲ့ အင်အားကြီးသော လူမျိုးက အားနည်သောလူမျိုးများကို ဖိနှိပ်မှုကြောင့် ပြည်တွင်းစစ် တောက်လောင်ခဲ့ကြရသလို၊ လူမျိုးတူသူများအချင်းချင်းကြားလည်း ဝါဒမတူမျှ၊ ဂိုဏ်းဂဏစွဲမှု၊ အချင်းချင်း ခေါင်းပုံဖြတ်မှုများကြောင့် ပြည်တွင်းစစ်ကြီး ဖြစ်ကြရသည်။ ထို့ပြင် စစ်တပ်ကလည်း နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးအာဏာကို မက်မောမှုကြောင့် အရပ်သားအုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားကို အဖန်တလဲလဲ အာဏာသိမ်းမှုကြီးဟာ တိုင်းပြည်ကို ဆင်းရဲတွင်းပိုနက်လာအောင် တွန်းချနေခဲ့သည်။

ထိုစစ်ကြီးများအတွင်းတွင် ကူရာကယ်ရာမဲ့အဖြစ်ရဆုံးဟာ အမျိုးသမီးနှင့် ကလေးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ပွဲကြီးတစ်ခုမှာ မေ့လျော့ခံရဆုံးဟာ အမျိုးသမီးတွေ၊ မိခင်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရှင် အယ်လ်စတိန်း ဆိုခဲ့တဲ့အတိုင်း လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်းဟာ အမျိုးသားတွေရဲ့ ကလေးသူငယ်ဆိုင်ရာ ပြောဆိုခွင့်များနဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ စစ်ရေးဆိုင်ရာ ပြောဆိုခွင့်များကို ပိတ်ပင် ထားလေ့ရှိပါတယ်။ဒါပေမယ့် စစ်ပွဲဆိုတာ လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်းတခုလုံးရဲ့ လုံခြုံရေးကို တိုက်ရိုက် ထိခိုက်စေတဲ့ အရာဖြစ်တာကြောင့် အမျိုးသမီးများနဲ့ စစ်ပွဲများဟာ တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်ဖြစ်စေ ဆက်စပ်နေပါတယ်။

“စစ်ပွဲဆိုတာ လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်းတခုလုံးရဲ့ လုံခြုံရေးကို တိုက်ရိုက်ထိခိုက်စေတဲ့ အရာဖြစ်တာကြောင့် အမျိုးသမီးများနဲ့ စစ်ပွဲများဟာ တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်ဖြစ်စေ ဆက်စပ်နေပါတယ်”

ကမ္ဘာ့သမိုင်းတလျှောက်လုံးမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့၊ နိုင်ငံများအကြားက ပဋ္ဋိပက္ခစစ်ပွဲတွေနဲ့ ပြည်တွင်းစစ်တွေရဲ့၊ သားကောင်များဖြစ်ခဲ့ရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ပဋ္ဋိပက္ခနဲ့ စစ်ပွဲများ ဖြစ်ပွားတဲ့အခါတိုင်းမှာ အမျိုးသမီးတွေဟာ မိမိတို့ မိသားစုဝင်တွေရဲ့ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးစတဲ့ တာဝန်တွေ၊ ဒဏ်ရာရသူတွေကို စောင့်ရှောက်ကူညီဖေးမရေး တာဝန်တွေနဲ့ တိုင်းပြည်ရဲ့စီးပွားရေး တည်ငြိမ်မှုဆိုင်ရာ ကြီးမားလေးလံတဲ့ တာဝန်တွေကို ပါဝင်ထမ်းဆောင်ကြရပါတယ်။

ဒီလိုကြီးလေးတဲ့ တာဝန်တွေကို တဘက်ကထမ်းဆောင်ရင်း ကိုယ်ရောစိတ်ပါ ပင်ပန်းကြရသလို၊ စစ်ထွက်နေကြတဲ့ အိမ်ထောင်ဖက်တွေ၊ ဖခင်တွေနဲ့ ရင်သွေးတွေအတွက် စိုးရိမ်ပူပန် သောကရောက်ကြရပြန်ပါတယ်။ ဒါတွေက စစ်မက်ဖြစ်ပွားရာ ဇုံမှာမဟုတ်ပဲ နောက်တန်းမှာ ကျန်ခဲ့ရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဘဝအခြေအနေပါ။ စစ်မက်ဇုံမှာ ရောက်ရှိနေရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဘဝများကတော့ ပိုပြီးဆိုးဝါးလှပါတယ်။

မိဘမောင်ဘွား သေကြေပျက်စီးမှုတွေ၊ ရင်သွေးငယ်ပျောက်ဆုံးမှုတွေ၊ အိုးအိမ်စည်းစိမ် ပျက်စီးဆုံးရှုံးတွေစတဲ့ စစ်ပွဲရဲ့ အနိဌာရုံတွေကို ကြုံတွေ့ကြရရုံသာမက၊ အဓမ္မပြုကျင့်ခံရမှုတွေနဲ့ လိင်ကျေးကျွန်အဖြစ် သွတ်သွင်းခံရမှုတွေစတဲ့ လောကငရဲကိုပါ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ကြရပါတယ်။

ဂရိစစ်ပွဲ ဒဏ္ဍာရီတွေမှာ ပါခဲ့တဲ့ ဆာဘိုင်းအမျိုးသမီးများ အဓမ္မပြုကျင့်ခံရခြင်းက အစပြုလို့၊ ၁၉၉၀ နှစ်များအတွင်းမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ဘော်လကန်ဒေသဆိုင်ရာ ပဋ္ဋိပက္ခတွေမှာ အမျိုးသမီးများ အဓမ္မပြုကျင့် သတ်ဖြတ်ခံရခြင်း ဖြစ်စဉ်တွေအထိ သမိုင်းဖြစ်ရပ်တွေဟာ စစ်ရဲ့သားကောင် အမျိုးသမီးများဘဝကို မီးမောင်းထိုးပြနေခဲ့ပါတယ်။ ရန်သူ့ဘက်တော်သားလို့ သတ်မှတ်ခံရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေကို အဓမ္မပြုကျင့် မတရားစော်ကားမှုတွေဟာ စစ်ပွဲတွေရဲ့ လက်နက်တွေသဖွယ် အသုံးပြုခြင်းခံခဲ့ရပါတယ်။

ဒီလိုအဓမ္မပြုကျင့်မှု၊ အနိုင်ကျင့်စော်ကားမှုတွေနဲ့ ညှဉ်းပမ်းနှိပ်စက်မှု တွေဟာ အမျိုးသမီးများအပေါ် ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်ခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုရာဇဝတ်မှုတွေကို တိုင်းပြည်တပြည်ရဲ့ တပ်မတော်ကနေ ကျူးလွန်တာဆိုရင် ဒါဟာ နိုင်ငံတော်ရာဇဝတ်မှုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့်လည်း (၂၀၀၀) ခုနှစ်မှာ ချမှတ်ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ Resolution 1325, အပိုဒ် (၁၀) မှာ “အမျိုးသမီးတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်မှုတွေဖြစ်တဲ့ အဓမ္မပြုကျင့်မှု၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားမှု၊ ရိုက်နှက်ညှဉ်းပမ်းမှု အပါအဝင် အကြမ်းဖက်မှု သဏ္ဍာန်မျိုးစုံရဲ့ အန္တရာယ်ကနေ ကင်းဝေးစေရေးအတွက်၊ လက်နက်ကိုင်စစ်ပွဲများမှာ ပါဝင်ပတ်သက်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းများအားလုံးမှ အမျိုးသမီးတွေကို အထူးဂရုပြု စောင့်ရှောက်ရေး ပြုလုပ်ရန် တောင်းဆိုချက်များ” ကို ဖော်ပြထားခဲ့ ပါတယ်။

          လက်ရှိ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးကာလမတိုင်ခင်နှင့် နှောင်းပိုင်းကာလမှာ မြန်မာပြည်အတွင်းမှာ စစ်ရေးဗျူဟာတစ်ရပ်အနေဖြင့် အမျိုးသမီးတွေကို မုဒိန်းကျင့်ခြင်းနှင့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှု များကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ကျုးလွန်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် လိင်ကျွန်အဖြစ် ရောင်းစားခံရမှုတွေ ပိုမိုများပြားလာသလို၊ မတရားခိုင်းစေခံရမှုလည်း ရှိပါတယ်။

          လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအားကောင်းလာသည်နှင့်အမျှ ဖိုဝါဒဟာ အတိုင်းအတာ တခုအထိ ပိုမိုအားကောင်းလာပြီး အမျိုးသမီးပါဝင်မှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချပိုင်ခွင့်စတဲ့ အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးတွေကို အလေးမထားမှုတွေ ပိုမိုများပြားလာပါတယ်။ စစ်ရေးတစ်ရပ် ဖော်ဆောင်ဖို့ အတွက် ဆုံးဖြတ်ချက်ချရာမှာ ပြည်သူ့လုံခြုံရေးဟာလည်း အရေးတကြီး ထည့်သွင်း စဉ်းစားရမဲ့ အချက်ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်သူ့လုံခြုံရေးမှာ အမျိုးသမီး လုံခြုံရေးကလည်း ပါဝင်ပါတယ်။

          ထို့ပြင် အမျိုးသမီးတွေရဲ့ လွတ်လပ်စွာရွေးချယ်ပိုင်ခွင့်အနေနဲ့ စစ်ရေးရာမှာလည်း အမျိုးသမီး တွေအနေနဲ့ စစ်ပွဲအတွင်း ပါဝင်တိုက်ခိုက်လိုပါက ဦးဆောင်ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခွင့်ပေးဖို့ အရေးကြီး ပါတယ်။ အစဉ်အလာတွေအရ စစ်မက်ရေးရာတွေဟာ အမျိုးသားတွေရဲ့ အလုပ်သဖွယ် အများက ယူဆထားခဲ့ကြပေမယ့် အမျိုးသားတွေနဲ့ ရင်ဘောင်တန်းပြီး စစ်ပွဲကို ပါဝင်ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြတဲ့ အမျိုးသမီးတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။

၁၅ ရာစုနှစ်တုန်းက Joan of Arc ဆိုတဲ့ အမျိုးသမီးစစ်သူကြီးဟာ အင်္ဂလန်ကို သိမ်းပိုက်ချေမှုန်းဖို့အတွက် ပြင်သစ်စစ်သားတွေကို ဦးဆောင်ချီတက်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ ယနေ့ခေတ်မှာဆိုရင်လည်း ၁၉၉၁ခုနှစ်၊ ပင်လယ်ကွေ့စစ်ပွဲကာလက စစ်မြေပြင်ကို သွားရောက် အမှုထမ်းခဲ့ကြတဲ့ အမျိုးသမီး ရဟတ်ယာဉ်ပိုက်လော့တွေ အများကြီး ရှိခဲ့ပါတယ်။

၂၀၀၃ခုနှစ်၊ အီရတ်စစ်ပွဲမှာဆိုရင် အမျိုးသမီးစစ်သည်တော်များဟာ မြေပြင်၊ ဝေဟင် စစ်ပွဲသဏ္ဍာန်မျိုးစုံမှာ ပါဝင်နေကြပါပြီ။ တိုက်ပွဲဝင်အမျိုးသမီးများရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး လှုပ်ရှားမှုများမှာဆိုရင် ပိုမိုသိသာစွာ မြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။ ဗီယက်နမ်၊ ပီရူး၊ အီတလီ၊ ပါလက်စတိုင်း၊ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံများက လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးများမှာ အမျိုးသမီး စစ်သည်တော်များစွာ တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ကြပါတယ်။

ဒါကြောင့်လည်း လစ်ဘရယ်အမျိုးသမီးဝါဒီများက အမျိုးသမီးတွေမှာ နိုင်ငံရေးဇာတ်ခုံမှာ သာမက စစ်ပွဲတွေမှာပါ အမျိုးသားတွေနဲ့ ရင်ဘောင်တန်းနိုင်တဲ့ အရည်အချင်းနဲ့ ပြတ်သားတဲ့ စိတ်ဓာတ်တွေ ရှိကြောင်း အဆိုပြုထားခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီအဆိုကို အချို့သော ကမ္ဘာ့သမိုင်း ဖြစ်ရပ်များက သက်သေထူပေးခဲ့ပါတယ်။

၁၉၈၀ နှစ်များအတွင်းက ဗြိတိသျှ ဝန်ကြီးချုပ် မားဂရက်သက်ချာဟာ ဖော့ခ်လင်းကျွန်းစုများကို အာဂျင်တီးနားအစိုးရဆီက ပြန်လည် သိမ်းပိုက်နိုင်ဖို့ ဖော့ခ်လင်းစစ်ပွဲကို ဦးဆောင်ညွှန်ကြားခဲ့ပါတယ်။ အင်ဒရာဂန္ဒီဟာ ၁၉၇၁ ခုနှစ်မှာ စစ်မက်ကြားက အိန္ဒိယနိုင်ငံကို ဦးဆောင်အုပ်ချုပ်ခဲ့သလို၊ ၁၉၇၃ ခုနှစ်မှာလည်း ဂေါ်လ်ဒါမီးယာဟာ အစ္စရေးကို ဦးဆောင်အုပ်ချုပ်ခဲ့ပါတယ်။

နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရှင် ဟိုလင်ဒေးလ်ဆိုခဲ့ဖူးသလိုပဲ “အမျိုးသားတွေကို စစ်သားတွေ ဖြစ်အောင် လေ့ကျင့်ပျိုးထောင်ပြီး၊ အမျိုးသမီးတွေကို အကူသဘောသတ်မှတ်ချက်တွေ ဟာ တကယ်တော့ မှားယွင်းတဲ့ အယူအဆတွေသာ ဖြစ်ပါတယ်”။

လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာလည်း စစ်ရေးမှာ ဦးဆောင်ပါဝင်တိုက်ခိုက်နေကြတဲ့ အမျိုးသမီးအဖွဲ့များလည်း ရှိပါတယ်။ ထို့ပြင် သပိတ်အင်အားစုနဲ့ နိုင်ငံရေးရာအင်အားစုများမှာလည်း ဦးဆောင်နေတဲ့အမျိုးသမီးတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ရှေးအဆက်ဆက်ကလည်း အမျိုးသမီးတွေ အနေနဲ့ တောထဲတောင်ထဲမှာ၊ စစ်မြေပြင်တွေမှာ ပင်ပန်းဆင်းရဲမှုတွေကို ရဲရဲဝံ့ဝံ့အံတုနိုင်ခဲ့ကြတဲ့ သူတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။

အမျိုးသမီးတွေဟာ တိုင်းပြည်အတွက် လိုအပ်လာတဲ့အခါမှာ အမျိုးသားတွေနဲ့ ရင်ဘောင်တန်းပြီး တိုက်ပွဲဝင်နိုင်တယ်ဆိုတာ ထင်ရှားလှပါတယ်။ နိုင်ငံတခုရဲ့ စစ်ရေးကိစ္စတွေ၊ ကာကွယ်ရေးကိစ္စရပ်တွေ၊ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ စစ်ရေးရာတွေမှာ အမျိုးသမီးများရဲ့ ပြောရေးဆိုပိုင်ခွင့် အခွင့်အလမ်းတွေလည်း ရရှိရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

စစ်မက်ရေးရာ ဖြစ်ပွားမှုတိုင်းမှာ အမျိုးသမီးတွေလည်း တိုက်ရိုက်ဖြစ်ဖြစ်၊ သွယ်ဝိုက်ဖြစ်ဖြစ် ပါဝင်ပတ်သက်ကြ ရတာမို့ အမျိုးသမီးများရဲ့ အသံကို နားမထောင်ပဲ အမျိုးသားများကပဲ ဆုံးဖြတ်လုပ်ကိုင်မယ်ဆိုရင် ဒါဟာအမျိုးသမီးများကို တဖက်သတ်အနိုင်ကျင့် စော်ကားရာကျပါတယ်။

ဒါကြောင့် အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ စစ်ရဲ့ ဓားစာခံဘဝမရောက်ရှိစေဖို့ အရေးကြီးသလို၊ အမျိုးသားလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ၊ နိုင်ငံတကာလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စစ်ရေးဆုံးဖြတ်ချက်များမှာ ပါဝင်နိုင်ဖို့ အရေးဟာလည်း နိုင်ငံတခုရဲ့ ကံကြမ္မာအတွက် အရေးကြီးပါတယ်။ ဒါကြောင့် စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ပါဝင်မှု၊ ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှုကို အရေးတကြီးအလေးထားဖို့ လိုကြောင်း ဆော်ဩလိုက် ရပါတယ်။

“စစ်မက်ရေးရာ ဖြစ်ပွားမှုတိုင်းမှာ အမျိုးသမီးတွေလည်း တိုက်ရိုက်ဖြစ်ဖြစ်၊ သွယ်ဝိုက်ဖြစ်ဖြစ် ပါဝင်ပတ်သက်ကြရတာမို့ အမျိုးသမီးများရဲ့ အသံကို နားမထောင်ပဲ အမျိုးသားများကပဲ ဆုံးဖြတ်လုပ်ကိုင်မယ်ဆိုရင် ဒါဟာအမျိုးသမီးများကို တဖက်သတ်အနိုင်ကျင့် စော်ကားရာ ကျပါတယ်”

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/5/2025 0 Comments

အမျိုးသမီးနဲ့ နိုင်ငံရေး

ရေးသားသူ- Liliane

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

အမျိုးသမီးနဲ့ နိုင်ငံရေး ဆိုတဲ့အကြောင်းအရာခေါင်းစဉ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာသာမကဘဲ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးမှာပါ ထဲထဲဝင်ဝင်ပြောဆိုဆွေးနွေးလာကြတဲ့ ခေါင်းစဉ် ဖြစ်လာပါတယ်။ မဝေးတဲ့အတိတ်ကာလမှာ နိုင်ငံရေးရာ ဆွေးနွေးမှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်ရာမှာ အမျိုးသမီးတွေကို ပါဝင်စေဖို့ လိုအပ်ကြောင်း အထူးတလည် မစဉ်းစားခဲ့ကြပေမဲ့ လက်ရှိအချိန်မှာတော့ နိုင်ငံရေးရာမှာ မဖြစ်မနေ ပါဝင်လာစေဖို့၊ ဆုံးဖြတ်ချက်မှာ ပါဝင်လာစေဖို့ ဘာကြောင့် အရေးတကြီး လှုပ်ရှားတောင်းဆိုမှု ပြုလာကြသလဲ ဆိုတာဟာ အလွန်စိတ်ဝင်စားဖွယ်ကောင်းပါတယ်။

တချိန်တည်းမှာ လက်ရှိအချိန်အထိ နိုင်ငံရေးနှင့် အမျိုးသမီးဟာ မနီးစပ်သေးဘဲ ဘာကြောင့် အလှမ်းဝေးနေဆဲလည်း ဆိုတာက အလေးထား သုံးသပ်သင့်တဲ့ ကိစ္စတစ်ရပ်ဖြစ်ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာသာမက ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးမှာ ရှိတဲ့ ဓလေ့ထုံးစံတွေက အမျိုးသမီးတွေကို အားနည်းသူ၊ အားနွဲ့သူတွေလို့ သတ်မှတ်ထားခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း အမျိုးသမီးတွေဟာ မိသားစုတွင်းမှာရော၊ လုပ်ငန်းခွင်အတွင်းမှာပါ အမျိုးသားတွေအပေါ်မှာ မှီခိုနေရသူများအဖြစ် သတ်မှတ်ပြီး တဆင့်နိမ့် ခွဲခြားဆက်ဆံကြတာကို လူ့အသိုက်အမြုံတစ်ခုလုံးက တိုးတိုး တမျိုး၊ ကျယ်ကျယ်တဖုံ လက်ခံနေကြပါတယ်။

အမျိုးသမီးတွေကို မျိုးဆက်ပြန့်ပွားရေး၊ အိမ်တွင်းမှုကိစ္စတွေ လုပ်ကိုင်ဖို့အတွက်ဘဲ သတ်မှတ်ထားပြီးတော့ အမျိုးသမီးများရဲ့ နိုင်ငံရေးပါဝင်ပတ်သက်မှုကဏ္ဍကို လျစ်လျူရှုခံခဲ့ရပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာ အမျိုးသမီးတွေဟာ နိုင်ငံရေးရာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဝင်စားမှုနည်းပါးသူတွေအဖြစ် ယူဆပြီး နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ခွင့်မှာ ကန့်သတ်ထား ကြပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေကို နိုင်ငံရေးရာပါဝင်ခွင့်၊ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘာကြောင့် မကန့်သတ်သင့်တာပါလဲ။

နိုင်ငံရေးရာပါဝင်ခွင့်လို့ ပြောရင် လူပုဂ္ဂိုလ်တဦးချင်းကပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အုပ်စုဖွဲ့ပြီးဖြစ်ဖြစ် သူတို့ရဲ့ ဘဝတွေအပေါ်မှာ သက်ရောက်မှုရှိစေမယ့် အစိုးရလုပ်ငန်းဆောင်တာတွေ အပေါ်မှာ တက်ကြွစွာ ပါဝင်ပတ်သက်မှု ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုပါဝင်ပတ်သက်ရာမှာ ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်တဲ့ ကိစ္စရပ်တွေမှာ ပါဝင်ရတာ ရှိသလို အတိုက်အခံအဖြစ် ပါဝင်ပတ်သက်မှုတွေလည်း ရှိမှာဖြစ်ပါတယ်။

နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရှင်များက နိုင်ငံရေးပါဝင်ပတ်သက်မှုဆိုတာကို ပုံသဏ္ဍာန်နှစ်မျိုး ခွဲခြားသတ်မှတ် ထားကြပါတယ်။ ပထမတမျိုးကတော့ ထုံးတမ်းစဉ်လာ နိုင်ငံရေးလုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်တာဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် နိုင်ငံရေးပါတီတွေ၊ နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းတွေမှာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တာဖြစ်ပါတယ်။ နောက်တမျိုးကတော့ အဲဒီလို ထုံးတမ်းစဉ်လာနိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်ပတ်သက်တာမဟုတ်ပဲ နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ တော်လှန်ရေးတွေ၊ နိုင်ငံရေးဆန္ဒပြပွဲ၊ ထောက်ခံပွဲတွေမှာ ပါဝင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

“အမျိုးသမီးတွေကို နိုင်ငံရေးပါဝင်ခွင့်ပေးကြောင်း တွင်တွင်ပြောနေကြပေမဲ့ အာဏာရနေတဲ့ ပါတီတွေ၊ နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းတွေမှာကျတော့ အမျိုးသမီးများရဲ့ နိုင်ငံရေးပါဝင်ပတ်သက်မှုတွေကို နည်းမျိုးစုံနဲ့ ကန့်သတ်ထိန်းချုပ် ထားတတ်တာကိုလည်း မြင်တွေ့ကြရပါတယ်”

နှစ်ဆယ်ရာစုကာလ မတိုင်ခင်အထိ အမျိုးသမီးတွေ ပါဝင်လှုပ်ရှားမှုအပေါ် ကန့်သတ်ချက် တွေ အများကြီး ရှိခဲ့ပါတယ်။ နှစ်ဆယ်ရာစုနှောင်းပိုင်းကာလရောက်လာချိန်မှာ လူ့အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ အတွေးအခေါ်တွေ၊ စိတ်နေစိတ်ထားတွေ ပိုမိုဘောင်ကျယ်လာပြီး၊ တိုးတက်မြင့်မားလာတာနဲ့အမျှ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်ဦးဆောင်လှုပ်ရှားလာတာကို လူမှုအဝန်းအဝိုင်းက ပိုမိုလက်ခံလာခဲ့ ကြသည်။

အမျိုးသမီးတွေရဲ့ တက်ကြွလှုပ်ရှားနိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်ပတ်သက်မှုနှုန်းဟာ သိသိသာသာ မြင့်တက်လာသလို၊ ထုံးတမ်းစဉ်လာနိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်ပတ်သက်လာကြတဲ့ အမျိုးသမီးပါလီမန် အမတ်တွေ၊ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တွေ၊ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲတွေလည်း ပေါ်ထွက်လာပါတယ်။

ဒါပေမယ့် တချို့သော ခေတ်နောက်ပြန်ဆွဲ အတွေးအခေါ်တွေရှိနေတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ စိတ်ဓာတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တိုးတက်ခေတ်မှီမှု နောက်ကျနှေးကွေးတဲ့ လူ့မှုအဝန်းအဝိုင်းမှာ အမျိုးသားဦးဆောင်သော နိုင်ငံရေးအဖြစ် မြင်တွေ့နေရဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ထို့ပြင် အမျိုးသမီးတွေကို နိုင်ငံရေးပါဝင်ခွင့်ပေးကြောင်း တွင်တွင်ပြောနေကြပေမဲ့ အာဏာရနေတဲ့ ပါတီတွေ၊ နိုင်ငံရေး အဖွဲ့အစည်းတွေမှာကျတော့ အမျိုးသမီးများရဲ့ နိုင်ငံရေးပါဝင်ပတ်သက်မှုတွေကို နည်းမျိုးစုံနဲ့ ကန့်သတ်ထိန်းချုပ် ထားတတ်တာကိုလည်း မြင်တွေ့ကြရပါတယ်။

          မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် တချို့သောနိုင်ငံတွေမှာဆိုရင် ဓလေ့ထုံးစံတွေ၊ အဆိုအမိန့်တွေ၊ ဘာသာစကားတွေ၊ ပညာရေးစာအုပ်စာတမ်းတွေ၊ အလုပ်ခွဲဝေသတ်မှတ်မှုတွေ၊ ဘာသာတရား အဆိုအမိန့်တွေကို အသုံးပြုပြီး၊ အမျိုးသားတွေက အမျိုးသမီးတွေကို ဘယ်ကဏ္ဍမှာ ပါရမယ်၊ မပါရဘူး ဆိုတာမျိုးတွေနဲ့ လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်တဲ့ လူမှုရေး၊ ဝါဒဖြန့်ချိရေး၊ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အတွေးအခေါ်တွေ ပျံ့နှံ့နေဆဲပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို အတွေးအခေါ်တွေဟာ အမျိုးသမီးတွေကို အိမ်တွင်းမှာ မိခင်၊ ဇနီးမယားအနေနဲ့ နေထိုင်ကျင်လည်စေပြီး၊ အမျိုးသားတွေကိုသာ ပြင်ပဝန်းကျင် အဝန်းအဝိုင်းမှာ ပါဝင်ပတ်သက်စေတာတွေ ရှိနေစေခဲ့ပါတယ်။

နိုင်ငံရေးရာတွေဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ၊ နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ နိုင်ငံရေးယဉ်ကျေးမှု တွေမှာ အမျိုးသားတွေကသာ ဦးဆောင်လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်ခြင်းဟာလည်း အမျိုးသမီးများရဲ့ နိုင်ငံရေး ပါဝင်ပတ်သက်မှုကို အကန့်အသတ်ဖြစ်စေပါတယ်။ နိုင်ငံရေးပါတီခေါင်းဆောင်တွေနေရာမှာ၊ အစိုးရယန္တရားမှာ အမျိုးသားအများစုက ဦးဆောင်နေတာ၊ ပါဝင်စီမံနေတာကြောင့် နိုင်ငံရေးရာ ကိစ္စရပ်တွေကို အမျိုးသားအမြင်နဲ့သာ ကြည့်ရှုဆုံးဖြတ်တတ်ကြတာကြောင့်၊ လူဦးရေတဝက်ကျော် ရှိတဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ လိုလားတဲ့ဆန္ဒနဲ့ လွတ်လပ်စွာရွေးချယ်ပိုင်ခွင့်၊ ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို လျစ်လျူရှုထားတာနဲ့ အတူတူဘဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် ဒီလို နိုင်ငံရေးပါတီတွေ၊ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ အစိုးရတွေဟာ လူထုအားလုံးကို ကိုယ်စားပြုတယ်လို့ မသတ်မှတ်နိုင်ပါဘူး။ အစဉ်အလာတွေအရ အမျိုးသားတွေဟာ အမျိုးသမီးတွေကို နိုင်ငံရေးနဲ့ ဆက်နွယ်လာရင်တောင် ဇနီး၊ မိခင်တွေအနေနဲ့သာ ခေါ်ဆောင်လာတတ်ကြပါတယ်။ ဒါကို နိုင်ငံရေးရာတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေ ပါဝင်လာတယ်လို့ မသတ်မှတ်နိုင်ပါဘူး။

          ဒီလိုအတွေးအခေါ်တွေ၊ လုပ်ဆောင်မှုတွေကြောင့် ကိုယ့်ဘဝအပေါ်မှာပါ သက်ရောက်မှု ရှိနေတဲ့ နိုင်ငံရေးရာတွေမှာ အမျိုးသမီးရဲ့ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခွင့်တွေ အားနည်းခဲ့ကြတာပါ။ တကယ် တော့ ဒီလိုအတွေးခေါ်တွေ၊ လုပ်ဆောင်မှုတွေဟာ တိုးတက်ခေတ်မှီတဲ့နိုင်ငံကြီးတွေမှာလည်း ရှိခဲ့ဖူးတာပါပဲ။ ဒီနိုင်ငံကြီးတွေမှာလည်း အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူတွေနဲ့ တိုးတက်တဲ့ အမြင်ရှိတဲ့ အမျိုးသားအချို့ကြောင့်သာ နောက်ပိုင်းမှာမှ တစတစ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ မဲပေးပိုင်ခွင့်၊ ပါလီမန်အမတ်ရွေးချယ်ခံခွင့်၊ ဆန္ဒပြပွဲများမှာ ဦးဆောင်ပါဝင်ခွင့် စတဲ့အခွင့်အရေးတွေ ရရှိလာခဲ့ကြ တာပါ။

          ကျွန်မတို့တိုင်းပြည်မှာကျတော့ ဒီလိုအတွေးအခေါ်တွေ၊ အယူအဆတွေရဲ့ လွှမ်းမိုးမှုတွေတင် သာမက အုပ်ချုပ်သူလူတန်းစားတွေရဲ့ ဖိနှိပ်မှုတွေကပါ အပိုထပ်ဆောင်းလာပါတယ်။ အမျိုးသားများ သာပါဝင်တဲ့ စစ်တပ်ကသာ တိုင်းပြည်အာဏာကို သိမ်းယူထားတာကြောင့် အမျိုးသမီးများရဲ့ အစိုးရ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် နိုင်ငံရေးပါဝင်ပတ်သက်နိုင်မှု အခွင့်အရေးဟာ ပိုလို့တောင် ဆုံးရှုံးသွားရပါတယ်။

စစ်အာဏာရှင်ကို တွန်းလှန်ရာမှာလည်း အမျိုးသမီးတွေကို ဦးဆောင်ခွင့်မပေးဘဲ အနောက်တန်းကို တွန်းပို့တတ်တဲ့အမူအကျင့်တွေဟာ တော်လှန်ရေးကို အားပျော့စေပါတယ်။ နိုင်ငံရဲ့ လူဦးရေတဝက် ကျော်ဟာ အမျိုးသမီးများဖြစ်တာကြောင့် အမျိုးသမီးများရဲ့ နိုင်ငံရေးပါဝင်ပတ်သက်မှု အခွင့်အရေးကို ပိတ်ပင်ထားခြင်းဟာ စစ်အာဏာရှင်ဖြိုချရေးနဲ့ ဖက်ဒရယ်စနစ် တည်ထောင်နိုင်ရေး အတွက် ပိုပြီး နှောင့်နှေးစေပါတယ်။

“လူဦးရေ တဝက်ကျော်ရဲ့ တိုးတက်မှု အခွင့်အလမ်းတွေ၊ နိုင်ငံရေးရာ ပါဝင်ပတ်သက်မှုတွေကို ကန့်သတ်ချုပ်ချယ်တာဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းတခုလုံးကို ဆုတ်ယုတ်ပျက်စီးအောင်၊ တိုးတက်မှု နှောင့်နှေးအောင် ပြုလုပ်တာနဲ့ အတူတူပဲ ဖြစ်ပါတယ်”

တကယ်တော့ လူ့အဖွဲ့အစည်းဆိုတာဟာ အမျိုးသားနဲ့ အမျိုးသမီး နှစ်မျိုးလုံးနဲ့ ပေါင်းစပ် တည်ဆောက်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လူဦးရေ တဝက်ကျော်ရဲ့ တိုးတက်မှု အခွင့်အလမ်းတွေ၊ နိုင်ငံရေးရာ ပါဝင်ပတ်သက်မှုတွေကို ကန့်သတ်ချုပ်ချယ်တာဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းတခုလုံးကို ဆုတ်ယုတ်ပျက်စီးအောင်၊ တိုးတက်မှု နှောင့်နှေးအောင် ပြုလုပ်တာနဲ့ အတူတူပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ရေမြင့်မှ ကြာတင့်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးများ နိုင်ငံရေးပါဝင်ပတ်သက်မှု လျော့နည်းတာဟာ ရေနည်း နေတာနဲ့ အတူတူပါပဲ။ လူ့အဖွဲ့အစည်းတိုးတက်မြင့်မားမှုဆိုတဲ့ ကြာပန်း တင့်တင့်တယ်တယ် ပွင့်လာဖို့က အမျိုးသမီး တွေအပေါ်မှာလည်း အများကြီး မူတည်လှပါတယ်။ ဒါကြောင့် အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေးပါဝင်ပတ်သက်မှုကို လျော့ကျစေနိုင်တဲ့ အကြောင်းရင်းများကို ဝိုင်းဝန်း ဖယ်ရှားကြရင်း ပိုမိုစုံလင်တဲ့ စုစည်းညီညွတ်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုကို တည်ဆောက်ကြဖို့ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/5/2025 0 Comments

စစ်တလင်းက ဓားစာခံ ပန်းတခင်း

ရေးသားသူ- CG’s Kēlì

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

စစ်အာဏာသိမ်းမှုပြီးနောက်ပိုင်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ အမျိုးသမီးတွေအပေါ် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိပါးနှောင့်ယှက်ခံရမှုတွေ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ တိုးပွားလျက်ရှိပြီး ဒါတွေကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့နဲ့ လျှော့ချနိုင်ဖို့ ထိရောက်တဲ့ အစီအမံတွေ လိုအပ်နေပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အစိုးရအဆက်ဆက် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ယုတ်မာပြီး လူမဆန်တဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေကို ဆယ်စုနှစ်‌ပေါင်းများစွာ စနစ်တကျ ကျူးလွန်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ အခြေအနေတွေမှာ စစ်တပ်ရဲ့ လိင်အကြမ်းဖက်မှုတွေကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ အမျိုးသမီးပေါင်းများစွာ ရှိပါတယ်။ ကချင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်နဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ ထိလွယ်ရှလွယ်အုပ်စုတွေဖြစ်တဲ့ တိုင်းရင်းသားလူနည်းစု၊ ဘာသာခြားနဲ့ မသန်စွမ်းအမျိုးသမီးတွေက လိင်အကြမ်းဖက်မှုရဲ့ အဓိကသားကောင်တွေ ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ (၁) ရက်နေ့ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် နွေဦးတော်လှန်ရေး အရှိန်အဟုန်မြင့်လာတာနဲ့အမျှ စစ်တပ်နဲ့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေကြား တိုက်ခိုက်မှုတွေလည်း နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ခပ်စိပ်စိပ်ဖြစ်ပွားလျက် ရှိပါတယ်။ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ရဲ့ အရပ်သားပစ်မှတ်ပါမချန် အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှု‌‌တွေနဲ့ အစစ်ဆေးအမေးမြန်းမရှိ၊ ထင်ရာမြင်ရာ ဖမ်းဆီးမှုတွေ‌ကြောင့် နိုင်ငံတဝှမ်း နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသူတွေ များပြားလာသလို အမျိုးသမီးတွေအပေါ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်ခံရမှုတွေကလည်း တရိပ်ရိပ်တက်လာနေပါတယ်။

စစ်အာဏာရှင်ကို ရွံ့ရွံ့ချွန်ချွန် ပြန်လည်ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်နေတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကရင်နီပြည်နယ်၊ မကွေးတိုင်းနဲ့ မန္တလေးတိုင်းတွေမှာ ပိုမိုဖြစ်ပွားလာတာ တွေ့ရတယ်။ စစ်ကြောရေး တွေမှာဆိုရင်လည်း အမျိုးသမီးတွေအတွက် ရုပ်ပိုင်း၊ စိတ်ပိုင်းနဲ့ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အမြတ်ထုတ်မှုနဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ဆိုးရွားစွာ ကြုံတွေ့ခံစားရပြီး လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်နေတဲ့ အရှင်လတ်လတ် ငရဲခန်းတွေ ဖြစ်လာခဲ့တယ်။

စစ်ဘေးရှောင်အမျိုးသမီးတွေဟာလည်း စစ်တပ်ရဲ့ လူမဆန်စွာ ရက်ရက်စက်စက် လိင်အကြမ်းဖက်သတ်ဖြတ်မှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ အကြမ်းဖက်စစ်တပ်က တော်လှန်ရေးမှာပါဝင်တဲ့ ပြည်သူတွေကို ဖိနှိပ်ဖို့အတွက် ရွံရှာစက်ဆုပ်ဖွယ် လိင်အကြမ်းဖက်မှုတွေကို စစ်နည်းဗျူဟာတစ်ခု၊ လက်နက်တစ်ခုအနေနဲ့ တမင်တကာရည်ရွယ်ချက် ရှိရှိ စနစ်တကျ ကျူးလွန် နေတာကို တွေ့ရပါတယ်။

“အကြမ်းဖက်စစ်တပ်က တော်လှန်ရေးမှာပါဝင်တဲ့ ပြည်သူတွေကို ဖိနှိပ်ဖို့အတွက် ရွံရှာစက်ဆုပ်ဖွယ် လိင်အကြမ်းဖက်မှုတွေကို စစ်နည်းဗျူဟာတစ်ခု၊ လက်နက်တစ်ခုအနေနဲ့ တမင်တကာရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ စနစ်တကျ ကျူးလွန်နေတာကို တွေ့ရပါတယ်”

တစ်ဖက်မှာလည်း လိင်အကြမ်းဖက်ခံရမှုဖြစ်စဉ်တွေကို စနစ်တကျ မှတ်တမ်းတင်ထားရှိပြီး နစ်နာသူတွေကို ပြန်လည်ကုစားပေးဖို့ အမှန်တရားရှာဖွေကာ တရားမျှတမှုဖော်ဆောင်ပေးဖို့အတွက် အသွင်ကူးပြောင်းရေးဆိုင်ရာ တရားမျှတမှုဖြစ်စဉ်မှာ ကျူးလွန်သူတွေကို ပြန်လည်ဖော်ထုတ် အရေးယူဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အာဏာသိမ်းကာလ ၂ နှစ်နဲ့ ၈ လအတွင်းမှာ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိခိုက်၊ အကြမ်းဖက်ခံရသူဦးရေ (၂၂၃) ဦး ရှိတယ်လို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ အမျိုးသမီး၊ လူငယ်နှင့် ကလေးသူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ချက်မှာ တွေ့ရပါတယ်။ မြေပြင်အခြေအနေမှာ ဒီထက်မက ပိုများဖို့ပဲ ရှိပါတယ်။

ခေတ်အဆက်ဆက် ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့သူတွေကို အရေးယူအပြစ်ပေးနိုင်ခြင်းမရှိတာကြောင့် အကြမ်းဖက်မှုရဲ့ နစ်နာသူတွေကတော့ ယနေ့အချိန်ထိ တရားမျှတမှုကို မရရှိသေးပါဘူး။ တရားမျှတမှုကိုရှာဖွေဖို့ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုရာမှာလည်း အတားအဆီးတွေ အများကြီး ကြုံတွေ့‌နေရ ပါတယ်။ အကြမ်းဖက်မှုခံရရင်တောင် လျစ်လျူရှုခံရတာ၊ မိသားစု၊ မျိုးနွယ်စုရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာညှိုးနွမ်းမှာ၊ အရှက်ရမှာစိုးရိမ်တဲ့အတွက် အသံကျယ်ကျယ်မထွက်ရဲကြတော့ဘဲ နှုတ်ဆိတ်‌‌နေလိုက်ရတာ‌တွေ ရှိလာခဲ့တယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာက လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့ရင် နစ်နာသူ အမျိုးသမီးကို ကျူးလွန်သူနဲ့ အတင်းအကြပ် လက်ထပ်စေတာ၊ အကြမ်းဖက်မှုကြောင့် မလိုလားအပ် ဘဲ ရရှိလာတဲ့ ကလေးကို‌ မွေးဖွားစေတာက ထုံးစံတခုလို ဖြစ်နေခဲ့တယ်။ အကျိုးဆက်က အကြမ်းဖက်ခံရမှုကြောင့် မွေးဖွားလာသူတွေမှာ နာမည်ဆိုးတပ်ခံရတာ၊ ခွဲခြားဆက်ဆံခံရပြီး ဘဝတ‌လျှောက်လုံး အရှက်တရားနဲ့ နေထိုင်ရတာတွေ ဖြစ်လာခဲ့ရတယ်။ နစ်နာသူကို လက်ညှိုးထိုး၊ ကဲ့ရဲ့အပြစ်တင်ရှုံ့ချတာတွေမလုပ်ဘဲ သူတို့ရဲ့လုံခြုံမှုကို ထောက်ပံ့‌ပေးနိုင်ပြီး အခွင့်အရေးနဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို လေးစားတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ဖြစ်ဖို့လည်း လိုအပ်ပါတယ်။

ဆယ်စုနှစ်များစွာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအောက်မှာ နေထိုင်လာရ‌တော့ မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုမှာက ဖခင်ကြီးစိုးတဲ့စနစ်က အမြစ်တွယ်လျက်ရှိပြီး အမျိုးသားနဲ့ အမျိုးသမီးကြားမှာ တန်းတူညီမျှမှုမရှိဘဲ ‌အမျိုးသားတွေကသာ လွှမ်းမိုးတဲ့ဓလေ့ထုံးတမ်းအစဉ်အလာတွေက နေသားတကျရှိနေခဲ့တာ ကြာခဲ့ပါ ပြီ။ ခေါင်းဆောင်မှုအပိုင်းနဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချရတဲ့နေရာတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေဟာ ဖယ်ထုတ်ခံရတာ ကြောင့် ကျား၊မ အ‌ခြေပြုခွဲခြားဆက်ဆံမှုနဲ့ တန်းတူမညီမျှမှုတွေကနေ အိမ်တွင်းအကြမ်းဖက်ခံရမှု၊ ကျား၊မ အခြေပြုအကြမ်းဖက်မှုနဲ့ ပဋိပက္ခတွင်း လိင်အကြမ်းဖက်ခံရမှုတွေဆီကို ဦးတည်လာခဲ့တယ်။

ဥပဒေအရ အကာအကွယ်ပေးမှု အားနည်းတဲ့အတွက် အမျိုးသမီးတွေကို အကာအကွယ် ပေးတဲ့ မူဝါဒတွေ၊ ဖွဲ့စည်းပုံအ‌ခြေခံဥပ‌ဒေဆိုင်ရာ ပြဌာန်းချက်‌တွေ ချမှတ်ပေးတာ စတဲ့ ဥပဒေအရ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေနဲ့ နိုင်ငံရေးအရ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာ‌တွေမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ပါဝင်မှုနဲ့ ကိုယ်စားပြုမှုကို မြှင့်တင်ပေးတာတွေ လုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်။

လိင်အကြမ်းဖက်ခံရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေမှာ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာထိခိုက်ဒဏ်ရာတွေ၊ လိင်ကတဆင့်ကူးစက်တဲ့ ရောဂါတွေရနိုင်တဲ့အတွက် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုနဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးနှစ်သိမ့်ပံ့ပိုးမှုတွေနဲ့ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေ ပေးဖို့လိုပါတယ်။

တစ်ဖက်မှာဆိုရင်လည်း အမျိုးသမီးအခွင့်အ‌‌ရေးအတွက် လှုပ်ရှားနေတဲ့ ပြည်တွင်း အဖွဲ့အစည်းတွေအတွက် အာဏာသိမ်းကာလမှာ ထောက်ပံ့အကူအညီပေးရေးကိစ္စတွေ လုပ်ဆောင် ရာမှာ ငွေရေးကြေးရေး၊ နည်းပညာ၊ ဥပဒေပိုင်းဆိုင်ရာ အခက်အခဲတွေ၊ အကန့်အသတ်တွေ ရှိနေတာ ကြောင့် ထောက်ပံ့မှုပေးတာမျိုးတွေ လုပ်ဆောင်ပေးဖို့လည်း လိုအပ်ပါတယ်။

ယခုကာလအတွင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ အမျိုးသမီး၊ လူငယ်နှင့် ကလေးသူငယ် ရေးရာဝန်ကြီးဌာနက ဦးဆောင်လမ်းညွှန်မှုနဲ့ အမျိုးသမီးများအပေါ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်မှု ပပျောက်ရေး လူထုလှုပ်ရှားမှုနဲ့ ၁၆ ရက်တာ လှုပ်ရှားမှုအနေနဲ့ စကားဝိုင်းဆွေးနွေးပွဲ၊ ဟောပြောပွဲနဲ့ ကမ်ပိန်း‌တွေ ပြုလုပ်‌နေတာကလည်း တကယ်ထိရောက်ပြီး ကောင်းမွန်တဲ့ ဆောင်ရွက်ချက်တွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

“ပဋိပက္ခစစ်ပွဲကာလအတွင်း အမျိုးသမီးတွေအပေါ် လိင်အကြမ်းဖက်မှု အဆုံးသတ်ရေး အတွက် ထိရောက်တဲ့ အစီအမံ‌တွေကို ချမှတ်ဆောင်ရွက်ကြဖို့နဲ့ အားလုံးတက်တက်ကြွကြွ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြပါလို့ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်”

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/5/2025 0 Comments

အိမ်

ရေးသားသူ- မာယာ

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

အာဏာရူးတဲ့ ဖက်စစ်ဘီလူးကြောင့်
မိုင်ပေါင်းများစွာ ဝေးကွာနေရတဲ့ အိမ်....
ရီသံတိတ်လို့ ငိုစိမ့်တယိုယို
ထမင်းဝိုင်းတွေ လူမစုံတော့တဲ့ အိမ်....
တရားမျှတမှုတွက် လက်နက်စွဲကိုင်ပြီး
တိုက်ပွဲဝင်သွားတဲ့ သားငယ်ပြန်အလာကို
သပြေပန်းကိုင်ပြီးမျှော်နေတဲ့ အမေအိုရှိတဲ့ အိမ်....
လက်နက်ကြီးပစ် အိမ်မီးရှို့လို့
ငိုယိုနေတဲ့ ပြည်သူတွေ ပြန်စရာမရှိတော့တဲ့ အိမ်....
ဘယ်အချိန်အဆုံးသတ်မလဲ မသိတဲ့ တိုက်ပွဲတွေတိုက်ရင်း
ညနေ နေဝင်ချိန်တိုင်း ရဲဘော်တွေ ပြန်ချင်နေတဲ့ အိမ်....

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/5/2025 0 Comments

“တော်လှန်ရေး ခွန်ဇူးမား”

ရေးသားသူ- စုသွေးနီ

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

မျက်ရည်ခရင်ပလိန်း ကိတ်တစိတ်
ဒုက္ခချောကလက်ညှပ် ဆင်းဒွပ်တချပ်
သောက်နေကြကော်ဖီတခွက်
သောကပျစ်ပျစ်နှစ်နှစ်နဲ့ ….။
ခါးသီးတဲ့ဘဝတွေရောရှိတ်
မနက်အစောစာ မုန့်ဟင်းခါး
မုန့်တွေ ဟင်းတွေမခါးပါစေနဲ့
ထမင်းတွေကော ရှားနေမလား။
ဘီယာတခွက် ဝိုင်တပတ်နဲ့
ဟက်တက်ကွဲနေတဲ့အသဲတွေနဲ့
လဲမယ်ဆိုလည်း သဘောပဲ။
ပျော်ရွှင်စရာဆိုတာ လူတချို့အတွက်ပဲလား
မှိန်ဖျော့ဖျော့အနာဂတ် ဘယ်သူ့လက်မှာလဲ
သေနတ်နဲ့ တိုက်သူကတိုက်
ပါးစပ်နဲ့ တိုက်သူကတိုက်
တချို့က အလိုက်အထိုက်
တချို့တွေက အင်တိုက်အားတိုက်
တချို့ကတော့ ကန့်လန့်တွေတိုက်
တချို့တွေက အချင်းချင်းခိုက်။
ပြည်သူတွေ တော်လှန်ရေးအတွက်ကူ
တော်လှန်ရေးက ပြည်သူတွေအတွက်ပူလို့
အတူတူရုန်းကန် လွမ်းစရာကျန်မှမကျန်တော့တာ
ဘဝဆိုတာတိုက်ပွဲတဲ့
ဒီမှာတော့တိုက်ပွဲတွေက ဘဝဖြစ်လို့။
ကျဆုံးသူတို့ရင်ပြင်နီမှာ ပန်းတွေမဝေရသေးခင်
ဒေါနတောင်ကြောတလျှောက်
ယမ်းတွေခြွေနေရအုံးမှာပဲ ….။
ငါတို့ပိုင်တဲ့တချောင်းတည်းသော အသက်တွေလောင်းကြေးထပ်
အမှန်တရားပေါ် မတ်မတ်ရပ်
မယိုင်နဲ့ မနဲ့နဲ့ စွဲကိုင်ထားတဲ့ယုံကြည်ချက်
ကမ္ဘာကြီးကျွတ်တန်းဝင်ချိန် မဝေးတော့ပြီမို့
ဒီတချီ အပီသာနွှဲ နောက်ပွဲလည်းမချန်
ပြန်ချိန်တန်ရင် နာကျင်စရာတွေမကြုံချင်
သိက္ခာကိုသာတင်းတင်းခြုံထား လိပ်ပြာကလုံပြီးသား။

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments