Blog Posts

5/7/2025 0 Comments

May 07th, 2025

Elena
ဥက္ကဌ
အလုပ်မှုဆောင်ကော်မတီ
လူမျိုးပေါင်းစုံအထွေထွေသပိတ်ကော်မတီ

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၁) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

“ဒီမိုကရေစီအရေးတွေ၊ ဖက်ဒရယ်အရေးတွေမှာ လူဦးရေတစ်ဝက်ကျော်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ တွေးခေါ်မှု၊ သူတို့ရဲ့ လိုအပ်ချက်တွေ၊ စဉ်းစားချက်တွေကို ထည့်သွင်း မတည်ဆောက်ဘူးဆိုရင် ကျွန်မတို့ လိုချင်တဲ့နိုင်ငံက လူဦးရေတစ်ဝက်ရဲ့ နိုင်ငံတည်ဆောက်ရေး ဖြစ်လိမ့်မယ်”

၁။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးအပါအဝင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာမအမြင်ကို ပြောပြ ပေးပါရှင့်။
နွေဦးတော်လှန်ရေးက သုံးနှစ်ကျော်လာပြီဆိုတဲ့အခါမှာ နိုင်ငံရေးအတက်အကျတွေ အပြောင်းအလဲတွေ အများကြီးရှိတယ်။ တစ်စုတစ်ဖွဲ့လူငယ်ဆိုတဲ့ ရှုထောင့်ကနေ တွန်းလှန်ကြတဲ့ တော်လှန်ရေးတွေထက် မတူကွဲ ပြားတဲ့ အလွှာပေါင်းစုံပါဝင်တဲ့ တော်လှန်‌‌‌ရေး ဖြစ်ပါတယ်။ တော်လှန်ရေးတစ်ရပ်ဆိုတာ အနိမ့်အမြင့် အတက်အကျ ရှိပါတယ်။ အမျိုးသမီးအရေးနဲ့ ပြောရမယ်ဆိုရင် NUCC Charter လိုမျိုးမှာ အမျိုးသမီး ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းပါရမယ်ဆိုတဲ့ဟာမျိုးကို သတ်မှတ်ထားခဲ့တယ်။ အမျိုးသမီးတွေ ပိုပြီးပါဝင်ခွင့် ရလာတယ်။ တော်လှန်လူထုကြီးက ဖိုဝါဒီတွေ၊ လိင်ခွဲခြားမှုစနစ်တွေကို တခဲနက်တွန်းလှန်ခဲ့ကြတယ်။ လူထုထဲမှာ အမြစ်တွယ်နေတဲ့ စစ်ဝါဒီကြောင့်ရော ယဥ်ကျေးမှု လူ့အဖွဲ့အစည်း အသိုက်အဝန်းကြောင့်ရော ဖြစ်နေတဲ့ဟာ တွေက တခါတည်းနဲ့ ပျက်သွားတာ မဟုတ်ဘူး။ ပြန် ပြန်ပေါ်လာတယ်။ ပြန်ပေါ်လာတဲ့အခါတွေမှာ ကျွန်မတို့က ဒါတွေကို ပြန်ပြောရတယ်။ တော်လှန်ရေးမှာ စစ်ရေးအင်အား ကြီးလာတဲ့ တပြိုင်နက်တည်းမှာပဲ နိုင်ငံရေးပြောဆိုဆွေးနွေးမှု၊ နိုင်ငံရေးအင်အားစုတွေက ကောင်းနေဖို့ အရေးကြီးတယ်။ မဟုတ်ရင် လက်နက် မကိုင်ဘဲနဲ့ တော်လှန်ရေးထဲမှာ ပါဝင်နေတဲ့ အင်အားစုတွေရဲ့ အသံတွေက တဖြေးဖြေး နည်းလာပြီး တဖြေးဖြေး ပြန်ပျောက်လာလိမ့်မယ်။ နိုင်ငံရေးအကြောင်းအရာတွေကို စဉ်ဆက်မပြတ် ပြောနေဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ဒီတော်လှန်‌ရေးကြီးဟာ စနစ်ပြောင်းတော်လှန်ရေး ဖြစ်တယ်။ ဒီစနစ်ကို ပြောင်းဖို့အတွက် ဆို ဆက်သွားရမယ်။ ဆက်ပြောရမယ်ဆိုတာ ယုံကြည်ပါတယ်။

၂။ နိုင်ငံတစ်ခုတည်ဆောက်ရာမှာ ဘယ်အရာတွေကို စံတန်ဖိုးတွေ၊ အခြေခံမူတွေအနေနဲ့ ထားရှိ တည်ဆောက်သင့်ပါသလဲ။
လူအချင်းချင်းခွဲခြားခြင်း မရှိဘဲနဲ့ လူ့ဂုဏ်သိက္ခာတွေကို တန်ဖိုးထားတဲ့ နိုင်ငံမှာပဲ အသက်ရှင်ချင်တယ်။ ကြီးပြင်းချင်တယ်။ အခုတော့ ကျွန်မတို့က အဲ့လို အခင်းအကျင်းတော့ မရသေးဘူး။ ဒါပေမယ့် လာမယ့် တခြား မျိုးဆက်တွေမှာ အဲ့လိုမျိုးနိုင်ငံတော်ကို ဘာလို့မဖန်တီးနိုင်ရမှာလဲ။ အဲ့လိုမျိုး နိုင်ငံကို တန်ဖိုးထားပြီး တည်ဆောက်နိုင်ဖို့ အ‌ရေးကြီးတယ်။ လူ့အခွင့်အရေးလို့ ပြောလိုက်ပြီဆိုရင် တစ်ဦးတယောက်ချင်းစီရဲ့ အခွင့်အရေးနဲ့ အစုအဖွဲ့ရဲ့ အခွင့်အရေးဆိုတာ ရှိပါတယ်။ ကျွန်မတို့ ပြောနေတဲ့ နိုင်ငံရေးတန်းတူညီမျှမှု၊ နိုင်ငံရေးတရားမျှတမှု နိုင်ငံရေးမှာ အချင်းချင်းအပြန်အလှန်လေးစားတန်ဖိုးထားမှုတွေဟာ အစုအဖွဲ့ အခွင့်အရေး ဖြစ်ပါတယ်။ အစုအဖွဲ့အခွင့်အရေးကို ကြိုးစားတဲ့အခါမှာ တဖက်မှာက တစ်ဦးတစ်ယောက် ချင်းစီရဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို မထိခိုက်ဘဲနဲ့ ဘယ်လိုမျိုးသွားလို့ရလဲဆိုတဲ့ နည်းလမ်းကို ရှာနိုင်ရင် အားလုံးအတွက် နိုင်ငံကောင်းတစ်ခု ဖြစ်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်မအနေနဲ့တော့ နိုင်ငံတစ်ခု ဖန်တီးတဲ့အခါမှာ လူတိုင်းလွတ်လပ်မှု ရှိရမယ်။ လူတိုင်းတရားမျှတမှု ရှိရမယ်။ လူတိုင်း တန်းတူညီမျှမှု ရှိရမယ်။ ဒါတွေက အရေးကြီးပါတယ်။ ကိုယ် မဖြစ်ချင်တာတွေလည်း ပြောရင်းနဲ့ ကိုယ် ဖြစ်ချင်တာတွေလည်း ရအောင် တည်ဆောက်တဲ့ နိုင်ငံဖြစ်ဖို့ လိုပါတယ်။

၃။ နိုင်ငံရေးမှာ အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုက ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးပါသလဲ။ လက်ရှိတော်လှန်ရေးနဲ့ နိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုကဏ္ဍတွေမှာ မဖြစ်မနေပါဝင်ဖို့ လိုပါသလဲ။
မတူကွဲပြားမှုတွေကို အဓိကပြသနာတက်နေရတဲ့ အကြောင်းအရင်းက စုံလင်ကွဲပြားတဲ့သူတွေ၊ စုံလင်ကွဲပြားမှု တွေကို ဘယ်လိုထည့်သွင်းစဉ်းစားမလဲဆိုတာကို ဘယ်တုန်းကမှ မစဉ်းစားခဲ့ဘူး။ မစဉ်းစားခဲ့တဲ့ အခါမှာ ဒီနိုင်ငံမှာနေမယ်ဆိုရင် အကုန်လုံးက ဗမာစာသည် တို့စာ၊ ဗမာစကားသည် တို့စကား ဆိုပြီးတော့ အကုန်လုံး ဒီခေါင်းစဥ်တခုကြီးအောက်ကို လာရမယ်။ ပြုရမယ်။ ကျန်တာတွေ မေ့ထားလိုက်ရမယ်ဆိုတာ ဖြစ်နေတယ်။ အဲ့တော့ ဘာဖြစ်လဲဆိုတော့ နံပါတ်တစ်က ကျွန်မတို့ သမိုင်းကြောင်းတွေ၊ ရှင်သန်ခဲ့ရတဲ့ ဓလေ့တွေ နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းတွေက မတူဘူး။ အဲ့လိုမျိုး မတူတဲ့ဟာတွေကို ထည့်သွင်းမစဉ်းစားဘဲနဲ့ ကျန်တာ အကုန်လုံး ဖျောက်ဖျက်ခံလိုက်ရတယ်။ ဖျက်သိမ်းခံလိုက်ရတော့ ဒီနိုင်ငံသည် ငါတို့နဲ့မသက်ဆိုင်ဘူးလို့ ခံစားလာရတယ်။ ကြာလာတဲ့အခါမှာ ကိုယ်တွေပြောတဲ့ မိခင်ဘာသာစကားကနေအစ သမိုင်းတွေ၊ ယဥ်ကျေးမှုတွေက ဘာတစ်ခုမှ ဖော်ပြခြင်း မခံရတဲ့အခါမှာ ငါတို့ အတူတူရှိနေတယ်ဆိုတာ ဒီနေရာကို ငါတို့ အတူတူပိုင်ကြတယ်ဆိုတဲ့ ခံစားချက်က ပျောက်လာတယ်။ စုံလင်ကွဲပြားမှုကို ထည့်သွင်းမစဉ်းစားဘူး ဆိုရင် တဦးချင်း၊ တစ်ဖွဲ့ချင်းရဲ့ အကျိုးစီးပွားကို ပိုပြီးတော့ကျင့်သုံးလို့ရနိုင်တဲ့ အခင်းအကျင်းဖြစ်အောင် ငါတို့ဘာလုပ်ကြမလဲဆိုတာ တွေးတော့တယ်။ အဲ့ဒါမျိုးတွေသည် ကျွန်မတို့ ခုနတုန်းက စုံလင်ကွဲပြားမှုတွေကို ထည့်သွင်း မစဉ်းစားခဲ့လို့ ဖြစ်လာတဲ့ ပြသနာတွေပဲ ဖြစ်တယ်။ အဲ့ဒီဟာသည် လက်ရှိမြင်နေရတဲ့ ပြဿနာအရင်းခံဘဲ ဖြစ်ပါတယ်။
တကယ်တော့ ဒီလိုမျိုးအမြင်မတူတာ၊ အတွေးအခေါ်မတူတာတွေကို နိုင်ငံတည်ဆောက်ရေး ကိုယ့်ရဲ့ဒေသ တည်ဆောက်ရေးတွေမှာ အသုံးပြုနိုင်မယ်ဆိုရင် အားတွေအများကြီး ဖြစ်နိုင်တဲ့ အလားအလာတွေ ရှိပါတယ်။ ဂျဲန်ဒါသဘောအရ နိုင်ငံရေးစာအုပ်တွေ လှန်ကြည့်လိုက်၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွေပဲ ကြည့်ကြည့်၊ ဘယ်နေရာပဲ ကြည့်ကြည့်၊ မိန်းမတွေရဲ့ သမိုင်းက မပါဘူး။ သမိုင်းစာအုပ်တွေမှာ အရေးပေးပြီး ဖော်ပြခြင်း မခံရတဲ့ဟာမျိုးတွေ ဖြစ်တယ်ပေါ့နော်။ ဒီမိုကရေစီအရေးတို့၊ ဖက်ဒရယ်အရေးတို့ ပြောတယ်။ အားလုံးပါဝင်မှု တွေ ရှိရမယ်။ ကိုယ်စားပြုမှုတွေ ရှိရမယ်လို့ ပြောပြီးတော့မှ လူဦးရေတစ်ဝက်ကျော်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ တွေးခေါ်မှု၊ သူတို့ရဲ့ လိုအပ်ချက်တွေ၊ သူတို့ရဲ့ စဉ်းစားချက်တွေကို ထည့်သွင်း မတည်ဆောက်ဘူးဆိုရင် ကျွန်မတို့ လိုချင်တဲ့နိုင်ငံက လူဦးရေတစ်ဝက်ရဲ့ နိုင်ငံတည်ဆောက်ရေး ဖြစ်လိမ့်မယ်။ စစ်ရေးကဏ္ဍ၊ တရားစီရင်ရေး ကဏ္ဍတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေပါဝင်နိုင်မှသာလျှင် ကျူးလွန်ခံရတဲ့လူအမျိုးသမီးတွေအတွက် အပြည့်အဝ တရားမျှတမှုပေးနိုင်မှာ ဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် လူမျိုးစုအရ‌ရော၊ ဂျဲန်ဒါအရ‌ရော ကျွန်မတို့က ဘယ်ဟာကိုမှ ချန်ခဲ့လို့ မရပါဘူးလို့ ဆွေးနွေးချင်ပါတယ်။

၄။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပါဝင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်အထိ ရရှိနေပြီလဲ။
ခေတ်အဆက်ဆက်တော်လှန်ရေးတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေပါဝင်ခဲ့ပေပမဲ့ အသိအမှတ်ပြု မခံခဲ့ရဘူး။ သို့ပေမဲ့ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ အတိုင်းအတာတခုအထိ အသိအမှတ်ပြုလာကြတယ်။ အရင်တုန်းက အမျိုးသမီးလှုပ်ရှားတက်ကြွသူတွေကို အခွင့်အရေးတောင်းနေတဲ့ အမျိုးသမီးအုပ်စုကြီးလို့ပဲ အမြင်ခံရခဲ့တဲ့ ကာလတွေလည်း ရှိခဲ့တယ်။ မနည်းတွန်းကြ ပြုကြရတယ်။ ဒီကာလမှာကျတော့ စစ်ရေးမှာပဲ ကြည့်ကြည့်၊ နိုင်ငံရေးမှာပဲ ကြည့်ကြည့် ပါဝင်နေတဲ့အမျိုးသမီးတွေ အများကြီးပဲ။ ဒါကြောင့် မူဝါဒပိုင်းဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးနေတဲ့အပိုင်းတွေ NUCC လိုမျိုး ကဏ္ဍတွေမှာ မူအားဖြင့် ကျွန်မတို့ ပါဝင်ခွင့်ရလာပြီ။ တကယ့်ကို ဆွေးနွေးချက်တွေ တန်းတူဖြစ်အောင်၊ စဉ်းစားချက်တွေ တန်းတူဖြစ်အောင် ကြိုးစားရမှာတော့ အများကြီး ကျန်ပါသေးတယ်။ အခုထက်ထိက စစ်ရေးကဏ္ဍမှာဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဦးဆောင်နိုင်မှု၊ ပါဝင်နိုင်မှုတွေမှာ နောက်‌ရောက်နေဆဲ ဖြစ်တယ်။ ရှိတော့ ရှိကြတယ်။ တဖက်မှာလည်း ERO တွေ၊ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်း တွေမှာ အမျိုးသမီးပါဝင်မှုနှုန်း တိုးလာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ အဲ့တော့ ဒီထက်ပိုပြီးတော့ ကျွန်မတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက်တွေ ဘောင်ဝင်တန်းဝင်ဖြစ်အောင် နှစ်ဆ ကြိုးစားရတာ ဖြစ်တယ်။ အဲ့ဒါကတော့ ပေးထားတဲ့ အခင်းအကျင်းဖြစ်တယ်။ ကျွန်မတို့ စကားတစ်ခါ ပြောခါနီးကျရင် ဒီဟာက ဂျဲန်ဒါ issue လို့ ခေါင်းစဉ်တပ်လိုက်ပြီဆိုရင် အနောက်ပို့ခံရမှာစိုးတဲ့အတွက် ကျွန်မတို့မှာ ဗျူဟာပေါင်းစုံအမျိုးမျိုး သုံးပြီး ဆွေးနွေးပြောဆိုနေရတုန်းဘဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အားစိုက်မှု အားထုတ်မှုတွေကြောင့်ပဲ ဒီအခင်း အကျင်းအထိ ရောက်လာတယ်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်။

၅။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်မှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို ဘယ်အရာတွေက အဟန့်အတား ဖြစ်စေပါသလဲ။
စနစ်ပြောင်းတော်လှန်ရေးမှာ မိန်းမတွေရော၊ ယောကျာ်းတွေရော လူငယ်တွေရော အကုန်ပါရမယ်လို့ ပြောတာ လွယ်တယ်။ တကယ်တမ်းကျတော့ လူ့အသိုက်အဝန်းထဲမှာ စွဲနေတဲ့ အတွေးအခေါ်အမြင်တွေက မပြောင်းသေးဘူး။ မူဝါဒရေးရာအားဖြင့် NUCC ရဲ့ဖက်ဒရယ်ချာတာမှာ လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်း တိုင်းက အမျိုးသမီး ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းပါဖို့အတွက်ကို အာမခံပေးရမှာ ဖြစ်ပေမဲ့ လက်ရှိ အချိန်အထိ မမြင်ရသေးဘူး။ အမျိုးသမီးတွေက ဒီနေရာမှာ ပါဝင်ဖို့အတွက် အခွင့်အလမ်းဖြစ်အောင် ဘယ်လိုတွေ ဖန်တီးပေးရမလဲ။ ဒီနေရာမှာ ပါဝင်ခွင့် ပိုပြီးတော့ သင့်တင့်လျှောက်ပတ်အောင် ဘာတွေကို လုပ်ပေးရမလဲ။ စီမံဆောင်ရွက်ပေးရမလဲ။ ထပ်ဆင့် မူဝါဒ‌နောက်ဆက်တွဲ အကောင်အထည်ဖော်ပေးရမယ့်ဟာတွေကို အမျိုးသမီး မရှိဘူးဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်အောက်ကပဲ ရပ်သွားတယ်။ အဲ့တော့ ဒါမျိုးတွေဆိုရင်လည်း စိန်ခေါ်ချက် ထဲမှာ ရှိနေတယ်။
နောက်တခုကကျတော့ ယောကျာ်းတစ်‌ယောက် နိုင်ငံရေးလုပ်တော့ နိုင်ငံရေး၊ ရိုးရိုးသာမာန်အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုက နိုင်ငံရေးလုပ်ရင် နိုင်ငံရေး၊ အမျိုးသမီးနိုင်ငံရေးအဖွဲ့က နိုင်ငံရေးလုပ်ရင် အမျိုးသမီးအရေး အဲ့လိုမျိုး တွေ ခွဲခြားဆက်ဆံတာကလည်း ကျွန်မတို့က နိုင်ငံရေးအရ ပြောဆိုဆွေးနွေးတဲ့အခါမှာ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေ ကို ဖြစ်စေတယ်။ အဲ့လိုမျိုး နာမည်တပ်တဲ့ဟာတွေကလည်းပဲ ကျွန်မတို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ နိုင်ငံရေးတန်းတူ ညီမျှစွာ ဆွေးနွေးခွင့်မရအောင် လုပ်နေတဲ့ စိန်ခေါ်ချက်တစ်ခုဖြစ်တယ်လို့ ဆွေးနွေးချင်ပါတယ်။ နံပါတ်လေး အနေနဲ့ကတော့ ကျွန်မတို့ရဲ့ အသက်ငယ်သော အမျိုးသမီးများအပေါ်မှာ ကျွန်မတို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ရှိနေသော Gate keeper နေရာဦးထားသူများဟာ အမျိုးသားတွေ ဖြစ်နေတယ်။ အဲ့လိုမျိုး အမျိုးသား friendly ဖြစ်တဲ့ space မှာ အမျိုးသမီးတွေ ပါဝင်ဖို့အတွက်ဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေအတွက် အဆင်ပြေတဲ့ အခင်းအကျင်း အသိုက်အဝန်း မဖြစ်နေဘူး။ အဲ့ဒါတွေကို မသိသလိုလုပ်ပြီး၊ မတုံ့ပြန်၊ မခေါ်လိုက်တဲ့ဟာတွေ စကားမပြော လိုက်တဲ့ဟာတွေဆိုလည်း ကျွန်မတို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှုကို လျော့သွားစေတယ်ပေါ့နော်။ ဒါကလည်း စိန်ခေါ်မှုဖြစ်ပါတယ်။

၆။ နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို လျှစ်လျူရှုမှုတွေ ပပျောက်ဖို့၊ ပြည့်ပြည့်ဝဝနဲ့ ပိုမိုပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက် ဘာတွေကို လုပ်ဆောင်သင့်ပါသလဲ။
နံပါတ်တစ်က ခွဲခြားဆက်ဆံတဲ့ဥပဒေတွေ၊ ခွဲခြားဆက်ဆံနေတဲ့အခင်းအကျင်း၊ မူဝါဒတွေရှိတယ်ဆိုရင် ဖျက်ကို ဖျက်ရမယ်။ နံပါတ်နှစ်က ဂျဲန်ဒါဆိုလည်း ဂျဲန်ဒါမူဝါဒတွေ၊ ဂျဲန်ဒါအခင်းအကျင်းတွေကို ဖန်တီး ပေးထားတဲ့ဥပဒေတွေ ရှိရမယ်။ အမျိုးသမီးတွေကို ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းမရှိရဆိုတဲ့ သတ်မှတ်ချက်တွေ ပြဌာန်းပေးဖို့ လိုပါတယ်။ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်ခံရမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး Zero Tolerance ဆိုတဲ့ သတ်မှတ် ချက်မျိုးတွေ အဖွဲ့အစည်းတိုင်းမှာ ရှိရမယ်။ မူဝါဒရှိတိုင်းလည်း လူ့အဖွဲ့အစည်းက မပြောင်းလဲဘူးဆိုရင် ဘာမှဖြစ်လာမှာ မဟုတ်ဘူး။ အဲ့အတွက် လူထုကို ပြန်ပြီး အသိပညာပေးတဲ့ အစီအစဉ်တွေ လုပ်ဖို့ လိုပါတယ်။
ဂျဲန်ဒါမှာဆို ပြောတဲ့ အသုံးအနှုန်းတစ်ခု ရှိပါတယ်။ ကျွန်မတို့ မိသားစုတွေသည် မိသားစုကိုယ့်အသိုက်အဝန်း ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်တွေက ကျွန်မတို့ရဲ့ တစ်နိုင်ငံလုံးမှာရှိတဲ့ ဂျဲန်ဒါအုပ်ချုပ်မှုပုံစံတွေကို ဖန်တီးပေးတယ်ပေါ့။ တည်ဆောက်မဲ့ institution တွေမှာ ဂျဲန်ဒါခွဲခြားမှုတွေ မရှိဖို့ဆိုရင် မူဝါဒတွေအပြင် institution ထဲမှာ ရှိနေတဲ့လူတွေကိုလည်းပဲ ဂျဲန်ဒါအတွေးအခေါ် ပြောင်းလဲဖို့ လုပ်ပေးဖို့လိုတယ်။ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့ နေရာတွေ မှာ ခေါင်းဆောင်မှုကဏ္ဍတွေမှာ နိုင်ငံရေးကဏ္ဍတွေမှာ အနည်းဆုံး ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းပါတဲ့ ကိုတာစနစ်ကို ယာယီစီမံချက်အနေနဲ့ သုံးသင့်တယ်။ နောက်တခုက ဒီလို မျိုးအမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့ ကဏ္ဍတွေ မှာ ပါဝင်လာနိုင်မှုအပေါ်မှာ အမျိုးသမီးအချင်းချင်း၊ အမျိုးသမီးအစုအဖွဲ့အချင်းချင်း နိုင်ငံရေးမှာပါနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေအချင်းချင်း ပိုပြီးချိတ်ဆက်မှု အားကောင်းကောင်းနဲ့ ကျွန်မတို့ တွန်းနိုင်ဖို့ အရေးကြီးတယ်။ အမျိုးသမီးခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေကြုံရင် ဒါ ကိုယ့်ဒေသ၊ ကိုယ့်နေရာ မဟုတ်လို့ ဆိုပြီး အသံမထွက်ဘဲ နေလို့ မရဘူး။ ကျွန်မတို့ အတူတူ အသံထွက်ဖို့ အရေးကြီးတယ်။ အတူတူ တိုက်တွန်းနိုး‌ဆော်မှုတွေ လုပ်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။

၇။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ပါဝင်လုပ်ဆောင်လို့ ရမယ်ဆိုရင် အနာဂတ် နိုင်ငံရေးမှာ ဘယ်လိုမျိုး အပြောင်းအလဲတွေကို မြင်တွေ့ကြရမလဲ။ ဘယ်လိုမျိုး အကျိုးများစေမလဲ။
အမျိုးသမီးတွေ အုပ်ချုပ်တိုင်း လည်း ကောင်းသွားမှာ မဟုတ်ဘူး။ အမျိုးသားတွေအုပ်ချုပ်တိုင်းလည်း ကောင်းသွားမှာမဟုတ်ဘူး။ အမျိုးသားဖြစ်ဖြစ် အမျိုးသမီးဖြစ်ဖြစ် LGBT ဖြစ်ဖြစ်သူတို့ရဲ့ ဂျဲန်ဒါအပေါ်မှာ မမူတည်ပဲနဲ့ သူတို့ရဲ့ ခေါင်းဆောင်မှုပေါ်မှာ မူတည်လိမ့်မယ်။ သို့သော် ဘာဖြစ်လာနိုင်မလဲဆိုတဲ့အခါမှာ ကျွန်မတို့ ငယ်ငယ်ကလေး ထဲက ကြီးလာတဲ့အခါ အမျိုးသမီး ခေါင်းဆောင်ဆိုတာ မမြင်ဖူးဘူး။ အဲ့တော့ နံပါတ်တစ်က ကျွန်မ ရုပ်ရှင်တွေ၊ သမိုင်းတွေမှာ အကုန်လုံး အမျိုးသားတွေချည်းပဲ မြင်တော့ ကျွန်မ စိတ်ထဲမှာ ဘာတွေးလိုက်လဲဆိုတော့ ငါသည် ခေါင်းဆောင်ဖြစ်ခွင့်မရှိတဲ့ လူတစ်ယောက်လို့ အလိုလို သတ်မှတ် လိုက်တယ်။ နိုင်ငံရေး role model အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်တွေ အများကြီး မရှိဘူး။ လက်ချိုး‌ရေလို့ ရတယ်။ အဲ့ဒီဟာက ကျွန်မတို့ရဲ့ အိပ်မက်တွေ အနာဂတ်တွေကို အများကြီးပျက်သွားစေတယ်။ အမျိုးသမီး ခေါင်းဆောင်တွေ အများကြီး ပေါ်ထွက်လာတယ်၊ သူတို့ရဲ့ လုပ်နိုင်စွမ်းတွေ ပြသနိုင်တယ်ဆိုရင် နောက်ဆက်တွဲအနေနဲ့ အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင် အသစ်တွေကို အများကြီးလက်တွဲခေါ်ပေးနိုင်တယ်။ အမျိုးသမီးတွေ ပါဝင်ခြင်းဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ပိုပြီးတည်ဆောက်နိုင်တယ်။ အခု နွေဦးတော်လှန်ရေး အောင်မြင်တဲ့ဟာလည်း အမျိုးသမီးတွေ အများကြီးပါလာတာကြောင့် ဖြစ်တယ်။ ဒါသည်လည်း မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းမှာ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြေဖြစ် လာမယ်လို့လည်း မြင်ပါတယ်။ အမျိုးသားအမြင်က ထွက်လာတဲ့ ဗျူဟာနဲ့ အမျိုးသမီးအမြင်နဲ့ စဉ်းစားတဲ့ဗျူဟာတူမှာ မဟုတ်ဘူး။ အဲ့လို အမြင်ပေါင်းစုံ၊ ထောင့်ပေါင်းစုံကနေပြီးတော့ ကျွန်မတို့ အတူတူ ဆွေးနွေးနိုင်ကြတယ်။ အရှေ့ကို သွားနိုင်ကြတယ်ဆိုရင် သွားချင်တဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ အခင်းအကျင်း၊ လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတတဲ့ နိုင်ငံအခင်းအကျင်းက ပိုပြီး မြန်မြန်ရောက်မယ်။ အဖြေ စုံစုံလင်လင်ရမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။

၈။ ဖြည့်စွက်ချက်။
အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းမှာ ပါဝင်ဖို့အတွက် အရမ်းကြိုးစားရတယ်ဆိုတာ လက်ခံပါတယ်။ ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်နဲ့ ကိုယ့်ပိုင်ရွေးချယ်ပိုင်ခွင့် ရှိတယ်။ ကိုယ်ယုံကြည်ရာ ကိုယ်ရပ်တည်ရာကို လုပ်ခွင့် ရှိတယ်။ ဒီတော်လှန်ရေးမှာ ပါကြရတဲ့အခါ အလုပ်လုပ်ကြရတဲ့အခါမှာ ကိုယ်ယုံကြည်ရာ ကိုယ်ရှင်သန်ရာကို လူ့အသိုက်အဝိုင်းရဲ့ ရှိနေတဲ့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေကြောင့် မှေးမှိန်သွားစရာ မလိုဘူး။ ကိုယ့်ယုံကြည်ချက် အတိုင်း ကိုယ်ဆက်သွားလို့ ရတယ်။ ယောကျာ်းဆန်တဲ့ မိန်းမဖြစ်မှ ယောကျာ်းလို မိန်းမ၊ ငါက သူများနဲ့ မတူတဲ့ မိန်းမဖြစ်တော့မှ ဒီနိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းကြီးမှာ ရင်ဘောင်တန်းပြီး ရပ်တည်နိုင်တယ်ဆိုပြီးလည်း တွေးစရာ မလိုဘူး။ အမျိုးသမီးတစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီလည်း မတူဘူး။ ယောကျာ်း တစ်ယောက်ချင်းစီလည်း မတူဘူး။ အဲ့တော့ ကိုယ်မတူတဲ့ ကိုယ့်အရည်အသွေးနဲ့အတူတူ ကျရာကဏ္ဍမှာ ကိုယ်ပါလို့ ရတယ်။ ကိုယ်ကျရာကဏ္ဍမှာ ကိုယ်ပါတဲ့အခါမှာ ဘယ်သူကနေပဲဖြစ်ဖြစ် ခွဲခြားဆက်ဆံ တယ်ဆိုရင် ကျွန်မတို့က အချင်းချင်း feminist အရေးကို ယုံကြည်တဲ့ လူအချင်းချင်း ကူညီပြီးတော့ ရှေ့ဆက်သွားဖို့ ပြောချင်ပါတယ်။

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၁) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီရှင် ။
https://www.mediafire.com/file/8cr940llcjvkbcj/ခေတ်သမိုင်းကို+ပုံဖော်နေသော+အမျိုးသမီးများ+final.pdf/file

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/7/2025 0 Comments

May 07th, 2025

ဆရာမဆန်းဆန်း
ရန်ကုန်တိုင်းလွှတ်‌တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ
အမျိုးသမီးလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များကွန်ရက်

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၁) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

“အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးကို မြှင့်တင်ခြင်းဟာ အမျိုသမီးတွေရဲ့ လုံခြုံစိတ်ချရမှု၊ ရပ်တည်နိုင်မှု၊ ရှင်သန်နိုင်မှုတင်မဟုတ်ပဲနဲ့ လူမျိုးတစ်မျိုး၊ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ်အထိပါ အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိလာမယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်”

၁။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးအပါအဝင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာမအမြင်ကို ပြောပြပေးပါရှင့်။

လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်‌ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ပြောမယ်ဆိုရင် ကျွန်မတို့ အခုနိုင်ငံရဲ့ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အခြေအနေကို နွေဦးတော်လှန်ရေး (Spring Revolution) လို့ ခေါ်ကြတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မရဲ့ အမြင်ကတော့ ကျွန်မတို့ နိုင်ငံမှာ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှု၊ စနစ်ပြောင်းတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကတော့ အမျိုးမျိုး ဖြစ်လာခဲ့ကြတယ်။ ၁၉၈၈ အရေးအခင်းနောက်ပိုင်း လှုပ်ရှားမှုတွေ ဆက်တိုက်ကို ဖြစ်လာတာ။

အဲ့ဒါတွေကို တော်လှန်ရေးလို့ နာမည်မတပ်ခဲ့ဘူး။ ဒီ ၂၀၂၀ လူထုလှုပ်ရှားမှုကို အခြားနိုင်ငံအချို့က နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားတဲ့ နာမည်ကို နမူနာယူပြီး နွေဦးတော်လှန်ရေးလို့ နာမည်တပ်လိုက်တယ်။ ဒီနိုင်ငံရဲ့နွေဦးတော်လှန်ရေး ထူးခြားချက်ကတော့ နိုင်ငံရေးရော စစ်ရေးရော တွဲပါနေတာပါပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

၂။ နိုင်ငံတစ်ခုတည်ဆောက်ရာမှာ ဘယ်အရာတွေကို စံတန်ဖိုးတွေ၊ အခြေခံမူတွေအနေနဲ့ ထားရှိ တည်ဆောက်သင့်ပါသလဲ။

ဒီမိုကရေစီစံတန်ဖိုးတွေ အပါအဝင် နိုင်ငံတစ်ခုပေါ် မူတည်ပြီးတော့   သူ့ရဲ့ နိုင်ငံအလိုက် စံတန်ဖိုးတွေ ရှိရမယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ နိုင်ငံတစ်ခုဟာ ဒီမိုကရေစီကို အခြေတည်ပြီး တည်ဆောက်မယ်ဆိုရင် အဆင်ပြေ နိုင်တယ်လို့ ကျွန်မ အယူအဆရှိခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် အခုနွေဦးတော်လှန်ရေးဖြစ်ပြီးတဲ့ နောက်ပိုင်း နိုင်ငံ အတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုတွေ လုပ်ရတဲ့အခါ နိုင်ငံတစ်ခုမှာ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးကြေညာစာတမ်း မှာပါတဲ့ လူသားအခြေခံမူတွေကို ကျွန်မတို့ မဖြစ်မနေ အခြေခံရမယ်လို့ ကျွန်မကတော့ ယူဆတယ်။ ဒါမှ သာလျှင် ကျွန်မတို့က မတူကွဲပြားတဲ့ လူတွေကြားထဲမှာ ဘုံသဘောတူညီချက်ကို ဘုံခံစားချက်၊ ဘုံခံယူချက်၊ ဘုံသာတူညီမျှမှု ရနိုင်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။

၃။ နိုင်ငံရေးမှာ အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုက ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးပါသလဲ။ လက်ရှိတော်လှန်ရေးနဲ့ နိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုကဏ္ဍတွေမှာ မဖြစ်မနေပါဝင်ဖို့ လိုပါသလဲ။

ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီလို့ ပြောလိုက်ရင် မတူကွဲပြားမှုကို အခြေခံထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှု က မပါမဖြစ်လောက်အောင်ကို အရေးပါတယ်။ လက်ရှိ တော်လှန်ရေးနဲ့ တော်လှန်ရေးအလွန် ကာလတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေဟာ မိမိတာဝန်ယူနိုင်ရင် ယူနိုင်သလောက် အခန်းကဏ္ဍစုံမှာ မဖြစ်မနေ ပါဝင်ဖို့ လိုအပ်တယ်၊ ကမ္ဘာနဲ့ အမြဲတမ်း ယှဉ်ထိုးကြည့်လိုက်ရင် ကြာလေလေ ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ ပိုပြီးတော့ အရေးပါလာတယ်ဆိုတာ မြင်တွေ့ရပါတယ်။ နိုင်ငံရေးဆိုတာ ကျား ၊ မ မရွေး လူအားလုံးနဲ့ဆိုင်ပါတယ်၊ လူအားလုံးအတွက်အရေးကြီးတယ်၊ ဒါ့ကြောင့် အမျိုးသမီးတွေဟာလဲ နိုင်ငံရေးမှာ ထဲထဲဝင်ဝင်ပါဝင်ဖို့ မဖြစ်မနေ အရေးကြီးတယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်၊

၄။လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပါဝင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်အထိ ရရှိနေပြီလဲ။

ကျွန်မ အမြင်ပြောရရင်တော့ ထင်သာမြင်သာတော့ မရှိသေးဘူး။    ကျွန်မတို့ နိုင်ငံမှာ အမျိုးသမီးအခွင့် အရေးရှုထောင့်က ကြည့်ရင် အခွင့်အရေးရှိနေတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။ တခြားနိုင်ငံတွေနဲ့ယှဉ်ရင် အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးအပေါ် ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်ထားတာ မရှိဘူးလို့ မြင်ရပေမယ့် တကယ်တမ်း ထဲထဲဝင်ဝင် လုပ်ကြည့်တဲ့အခါမှာ အခွင့်အရေးအပြည့်အဝ မရနေဘူး။

တကယ်တမ်း လုပ်ကြည့်ရင် အခက်အခဲတွေ အများကြီးရှိတယ်။ အခု နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာလည်း ကျွန်မတို့ မြင်နေရတယ်။ အပြင်က ကြည့်ရင် နိုင်ငံရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေ ပါလို့ရတယ်မြင်ရတယ်။ နာမည်အရတော့ ဟုတ်တယ်။ တကယ်တမ်းကျတော့ အခက်အခဲတွေ အများကြီး ရှိနေသေးတယ်။ ဥပမာပေးဖို့ ကျွန်မတော့ လောလောဆယ် သိပ်တောင် မတွေ့ဘူး။ ဘာလို့ဆို ကျွန်မတို့ ကိုယ်တိုင်ပါနေရတဲ့အခါမှာ တော်တော်လေးကို ရုန်းကန်နေရပါတယ်။

၅။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်မှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို ဘယ်အရာတွေက အဟန့်အတား ဖြစ်စေပါသလဲ။

တော်လှန်ရေးမတိုင်ခင်ကာလတုန်းက ကျွန်မတို့နိုင်ငံမှာ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးက တကယ်တမ်း လုပ်ကြည့် ရင် မရှိဘူး။ ကျွန်မတို့မှာ နဂိုရှိပြီးသား အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ရရှိရမယ့် လုပ်ပိုင်ခွင့်တွေတောင်မှ ယဉ်ကျေးမှုအရ ကန့်သတ်တာ၊ လူမှုရေးအရ၊ စီးပွားရေးအရ ကန့်သတ်ထားတာ ရှိပါတယ်။ နိုင်ငံရေးဆို ပိုတောင် အဟန့်အတား များနေသေးတယ်၊ ဒါက အရင်ကာလ အခြေအနေပါ။

အခုလို တော်လှန်ရေးကာလမှာ ပိုတောင်မှ အခက်အခဲက များလာနေတယ်။ အထူးသဖြင့် စစ်ပွဲဖြစ်ပြီဆို အရင်ဆုံး ထိခိုက်နစ်နာတာ အမျိုးသမီးတွေ၊ ကလေးတွေဖြစ်ပါတယ်။ တဖက်မှာ ပြန်ကြည့်ရင် ဒီစစ်ပွဲကို ဖန်တီးတာလည်း အမျိုးသမီးတွေ မဟုတ်ဘူး။ အမျိုးသမီးတွေ ဦးဆောင်ပြီးဖြစ်တဲ့ စစ်ပွဲဆိုတာလည်း မရှိသေးဘူး။

ပြဿနာအများစုက အမျိုးသားတွေကပဲ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ရှိတယ်ဆိုတဲ့ပုံစံနဲ့ ကျွန်မတို့က သူတို့ရဲ့ နောက်ကလိုက်ပြီး သူတို့ရဲ့ ပြဿနာကို နဖူးတွေ့ဒူးတွေ့ ခံစားရတာဆိုတော့ အမျိုးသမီးတွေအတွက် အဲ့ဒီအရာတွေက နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်ဖို့ ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ အခက်အခဲဖြစ်စေတယ်။

၆။ နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို လျှစ်လျူရှုမှုတွေ ပပျောက်ဖို့၊ ပြည့်ပြည့်ဝဝနဲ့ ပိုမိုပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက် ဘာတွေကို လုပ်ဆောင်သင့်ပါသလဲ။

လူ့အခွင့်အရေးကြေညာစာတမ်းမှာပါတဲ့ အချက်တွေကို နိုင်ငံသစ်အတွက် အခြေခံမူတွေမှာ ပါနိုင်သလောက် ထည့်ရမယ်၊ တစ်ဖက်ကလည်း အထူးသဖြင့် အမျိုးသမီးအချင်းချင်းတွေ ကြားထဲမှာရော၊ အမျိုးသမီး‌ရော အမျိုးသားရော ကြားမှာပါ လူ့အခွင့်အရေး ရပိုင်ခွင့်တွေကို သိရှိနားလည်လာအောင် မျှဝေရပါမယ်။

လက်ရှိအချိန်မှာ ကတည်းက   လူ့အခွင့်အရေးဆိုတာ ဘာလဲ။ သာတူညီမျှဆိုတာဘာလဲ။ ကျားမတန်းတူ ညီမျှမှုဆိုတာဘာလဲ စတဲ့ အခွင့်အရေးနဲ့ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုတွေကို အခုကတည်းက ကြိုတင်ပြင်ဆင် ထားပြီး အသိပညာပေးမှု ပြုလုပ်ထားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ တချိန်ချိန်မှာ ဖက်ဒရယ်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဒီမိုကရေစီပဲ ဖြစ်ဖြစ် တစ်ခုခုကိုတည်ဆောက်တဲ့အချိန်မှာ ဒီအချက်တွေကို သိပြီးပြီဆိုရင် ကျွန်မတို့အတွက် အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးဆိုတာ သီးခြားလိုက်လုပ်နေစရာ မလိုတော့ဘူး။ ကျွန်မတို့က ကျွဲကူးရေပါ တခါတည်းပါ ပြီးသားဖြစ်နေတဲ့ အနေအထားလို့ ကျွန်မက ယူဆပါတယ်။

နိုင်ငံရေးအရ၊ စီးပွားရေးအရ၊ လူမှုအရေးအရ အပြောင်းအလဲဖြစ်ပြီဆို အရင်ဆုံးထိခိုက်ခံစားရတာ အမျိုးသမီးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒါကို ဘယ်လို ကြိုတင်ကာကွယ်မလဲ။ အမျိုးသမီးတွေ အခန်းကဏ္ဍကို ဘယ် လို တိုးမြှင့်မလဲ။ အမျိုးသမီး တစ်ယောက်ချင်းစီ သော်လည်းကောင်း၊ အစုအဖွဲ့လိုက်ချင်းသော်လည်းကောင်း၊ သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်အရည်အချင်းကို တိုးတက်အောင် ဘယ်လိုဆောင်ရွက်ပေးနိုင်မလဲ၊ အစိုးရကရော၊ အစိုးရ မဟုတ်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကရော ကူညီပြီး အစီအစဉ်တွေ ဆွဲရမယ်။ မဖြစ်မနေ ဆွဲရမယ်။

ဦးစားပေးအနေနဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ပညာရေးပေါ့။ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ဟာဆိုရင် အနည်းဆုံး အလယ်တန်းပညာအဆင့် မဖြစ်မနေတတ်အောင် စီမံချက်ချပြီး အရင်ဆုံးဆောင်ရွက်ဖို့ လိုကိုလိုတယ်။ အဲ့လိုမျိုး ပညာရေး အဆင့်တစ်ခု ရောက်မှသာလျှင် သူတို့ရဲအတွေးအခေါ်အယူအဆ၊ သူတို့ရဲ့နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး ပါဝင်တဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို တိုးမြှင့်ပေးနိုင်မယ်။

အဲ့လိုမှ မဟုတ်ဘူးဆိုရင်၊ သူတို့မှာ ရှိသင့်ရှိထိုက်တဲ့ ပညာအရည်အချင်း မရှိရင် ဘယ်လောက်ပဲ သူတို့ကို အကူအညီ‌ပေးသည်ဖြစ်စေ ခဏတဖြုတ်ပဲရမယ်။ ရေရှည် သူတို့ဘာသာသူတို့ ရှာဖွေရပ်တည်နိုင်ဖို့ ကူညီနိုင်မယ့် အခြေအနေမရှိဘူး။ ဒါ့ကြောင့် သူတို့ရဲ့ပညာရေးကို မဖြစ်မနေ ပံ့ပိုးပေးဖို့ လိုအပ်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်။

၇။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ပါဝင်လုပ်ဆောင်လို့ ရမယ်ဆိုရင် အနာဂတ် နိုင်ငံရေးမှာ ဘယ်လိုမျိုး အပြောင်းအလဲတွေကို မြင်တွေ့ကြရမလဲ။ ဘယ်လိုမျိုး အကျိုးများစေမလဲ။

အမျိုးသမီးတွေသာ အနာဂတ်နိုင်ငံရေးမှာ တကယ့်ကို ယောကျာ်းတွေနဲ့ ရင်‌‌ဘောင်တန်းနိုင်မယ်၊ ဦးဆောင်မှု ရနိုင်မယ်ဆိုရင် စစ်ပွဲတွေတောင် ဖြစ်လာမှာမဟုတ်တော့ဘူး။ အဲ့လောက်ကို လွန်လွန်ကျူးကျူး ပြောချင် ပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အမျိုးသမီးဆိုတာက မိခင်စိတ်ရှိတယ်။ အရာရာကို စဉ်းစားပုံက ဘယ်သောအခါမှ အမျိုးသားတွေနဲ့မတူဘူး။ အဲ့တော့ အမျိုးသမီးတွေက အထိအခိုက်အပျက်အစီးနဲ့ အကျိုးကျေးဇူး နှိုင်းယှဥ်ကြည့်လေ့ရှိတယ်။

တဖက်မှာလည်း အမျိုးသမီးဆိုတာ တွေဝေတယ်။ သူတို့လို ရဲရဲဝင့်ဝင့် မရှိဘူးလို့ ယူဆမယ်။ တဖက်ကလည်း ဒါဟာ အန္တရာယ်ကင်းနိုင်တဲ့ အနေအထားတစ်ခုကို ရွေးချယ်တယ်လို့ ယူဆတယ်။ အမျိုးသမီးတွေက အမျိုးသားတွေနဲ့ယှဥ်ပြီး တကယ်ဦးဆောင်တဲ့ အခန်းကဏ္ဍမှာ မှာပါရမယ် ဆိုရင် ဒီထက်ပိုပြီး လုံခြုံစိတ်ချတဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခု ရကိုရမယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။

၈။ ဖြည့်စွက်ချက်။

ခေတ်အဆက်ဆက် အမျိုးသမီးတွေက သူတို့နည်း သူတို့ဟန်နဲ့ သူတို့အခွင့်အရေးတွေကို ရဖို့ ကြိုးစားခဲ့ ကြတယ်။ အခု လက်ရှိမှာလည်း ကျွန်မတို့ ကြိုးစားနေတယ်။ ကြိုးစားမှုက လက်ရှိ ကျွန်မတို့အတွက် အခွင့်အရေးရရုံတင် မကဘူး။ နောင်လာမယ့် မျိုးဆက်၊ အမျိုးသမီးငယ်လေးတွေ၊ သားစဉ်မြေးဆက်အတွက် ကျွန်မတို့က လမ်းခင်းပေးတဲ့ ကြိုးစားမှုတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါ့ကြောင့် အမျိုးသမီးအချင်းချင်း လက်တွဲ ချိတ်ဆက်ပြီးတော့ ဒီအလုပ်ကို မဖြစ်မနေ ဆောင်ရွက်ပေးကြပါလို့ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။ ဒါက အမျိုးသမီး တွေရဲ့ လုံခြုံစိတ်ချရမှု၊ ရပ်တည်နိုင်မှုမှု၊ ရှင်သန်နိုင်မှုတင်မဟုတ်ပဲနဲ့ လူမျိုးတစ်မျိုးမှ နိုင်ငံတနိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ် အထိပါ ကျွန်မတို့ရဲ့ ကြိုးစားမှုက အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိလာမယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၁) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီရှင် ။
https://www.mediafire.com/file/8cr940llcjvkbcj/ခေတ်သမိုင်းကို+ပုံဖော်နေသော+အမျိုးသမီးများ+final.pdf/file

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/7/2025 0 Comments

May 07th, 2025

Ying Mwe Lyan
ဦးဆောင်ကော်မတီဝင် (Tai Student Union)
ရှမ်းလူငယ်လူ့အခွင့်အရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၁) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

“မိန်းမတစ်ယောက် ဘာမှမလုပ်နိုင်ဘူးဆိုတဲ့အချိန်က လက်သည်းနီဆိုးထားပြီး မခြောက်သေးတဲ့အချိန်ပဲ ရှိပါတယ်။ အဲဒီတော့ ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတွေ ကိုယ်တိုင်က ကိုယ့်အရည်အချင်းကို ကိုယ်တိုင်သိပြီး ကိုယ်ကျရာ အခန်းကဏ္ဍကနေ ပါဝင်စေချင်ပါတယ်”

၁။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးအပါအဝင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာမအမြင်ကို ပြောပြပေးပါရှင့်။

လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေးက လမ်းစတစ်ခုကိုရောက်နေပြီလို့ မြင်ပါတယ်။ ၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းတော့ လမ်းတွေပေါ်မှာ ဆန္ဒပြကြတယ်။ လက်နက်ကိုင်ပြီး တော်လှန်တဲ့သူတွေက တော်လှန်ကြတယ်။ နည်းမျိုးစုံနဲ့ နိုင်ငံတဝန်းလုံးမှာ ဆက်လက် တော်လှန်နေကြတယ်။ လက်ရှိမှာတော့ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ အများကြီး ရှိလာတယ်လို့ မြင်တွေ့နေရပါတယ်။၊

ဒါပေမယ့် စစ်ကောင်စီဖက်ကလည်း စစ်မှုထမ်းဥပဒေတွေ၊ ဖိနှိပ်မှုတွေ ကို အများကြီးလုပ်လာတယ်။ အဲ့ဒီလို လုပ်နေတာရှိနေတဲ့ကြားထဲကကိုမှ ကျွန်မတို့ လူငယ်တွေ၊ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ကြံ့ကြံ့ခံပြီးတော့မှ ဆက်လက် တော်လှန်နေကြဆဲဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် မဝေးတော့တဲ့ ကာလတစ်ခုမှာ နွေဦး တော်လှန်ရေးရဲ့ ရောင်နီကို မြင်နေကြရပြီလို့ ပြောလို့ရပါတယ်။

၂။ နိုင်ငံတစ်ခုတည်ဆောက်ရာမှာ ဘယ်အရာတွေကို စံတန်ဖိုးတွေ၊ အခြေခံမူတွေအနေနဲ့ ထားရှိ တည်ဆောက်သင့် ပါသလဲ။
အရေးကြီးဆုံးကတော့ လာမယ့် နိုင်ငံတော်သစ်မှာ လူမျိုး၊ ဘာသာ တိမ်းညွှတ်မှုမရှိတဲ့၊ လူမျိုးစွဲ၊ ဘာသာစွဲ ကင်းတဲ့ နိုင်ငံတော်သစ်တစ်ခု ဖြစ်လာဖို့ လိုတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ တန်းတူညီမျှမှုရှိရမယ်။

တန်းတူ ညီမျှမှုဆိုတာ ကျွန်မတို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေ၊ လူမျိုးစုတွေအားလုံး အလွှာမရွေး တန်းတူ ညီမျှမှုရှိတဲ့ နိုင်ငံ၊ လူ့အခွင့်အရေးကို လေးစားလိုက်နာတဲ့ နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်ဖို့ လိုတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ ကျား၊ မတန်းတူညီမျှရေးကလည်း အရေးကြီးတဲ့ အချက်တစ်ခုပေါ့။ ဒီအချက်တွေကို စနစ်တကျ အခြေခံထားရှိပြီး တည်ဆောက်ဖို့ လိုတယ်လို့ ကျွန်မအနေနဲ့ ပြောချင်ပါတယ်။

၄။ နိုင်ငံရေးမှာ အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုက ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးပါသလဲ။ လက်ရှိတော်လှန်ရေး နဲ့ နိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုကဏ္ဍတွေမှာ မဖြစ်မနေပါဝင်ဖို့ လိုပါသလဲ။

အဓိကကတော့ နိုင်ငံရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ မဖြစ်မနေ ဘယ်လို ကဏ္ဍက ပါဝင်ဖို့ လိုအပ်သလဲဆိုရင် ကျွန်မအနေနဲ့ကတော့ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေးစတဲ့ ဘယ်ကဏ္ဍမဆို ကဏ္ဍပေါင်းစုံမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ပါဝင်သင့်တယ်လို့ အရင်ဆုံးပြောချင်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးမှာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ တခြား လူမှုရေးလုပ်ငန်းတွေမှာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ လူ့အခွင့်အရေးကဏ္ဍမှာပဲဖြစ်ဖြစ် ဘယ်ကဏ္ဍမှာမဆို အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အသံက အရေးကြီးပါတယ်။

အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အမြင်၌က တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် မတူနိုင်ဘူး။ အမျိုးသားတွေနဲ့ အမျိုးသမီးတွေ အကြားမှာလည်း မတူနိုင်ဘူးပေါ့နော်။ ဒါကြောင့် အဲဒီလိုမတူညီနိုင်တဲ့ နေရာတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အသံက ဆိတ်သုဉ်းသွားမယ်ဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခွင့်အရေးက ပိုပြီးတော့ နစ်နာမယ်၊ ပိုပြီးတော့ ဆုံးရှုံးတာတွေ ရှိလာနိုင်မယ်။

ဒါကြောင့်မလို့ နိုင်ငံရေးမှာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ တခြားဘယ်ကဏ္ဍမှာပဲဖြစ်ဖြစ် အမြင် စုံလင်ကွဲပြားမှုမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ပါဝင်မှုက အရမ်းအရေးကြီးပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ လုပ်နိုင်စွမ်းသည် လည်း အမျိုးသားတွေနဲ့ တန်းတူရှိတယ်။ ဒါ့အပြင် ပိုပြီးတော့ တော်တဲ့နေရာတွေလည်းရှိနေတဲ့အတွက် အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ပါဝင်ခြင်းသည် ပိုပြီးတော့ ကောင်းတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၊ ပိုပြီးတော့ ကောင်းတဲ့ နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်တွေကို ရှေ့ရှုသွားနိုင်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

၅။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပါဝင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်အထိ ရရှိနေပြီလဲ။

နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလ သပိတ်ကော်မတီအများစုမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဦးဆောင်မှုတွေ၊ အခန်းကဏ္ဍတွေ သီးသန့်ပါဝင်ထားတာကို တွေ့ရပါတယ်။ အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင် တင်မြှောက်ပြီး လုပ်ဆောင်နေကြတာတွေ ကိုလည်း တွေ့ရတယ်။ ဒါပေမယ့် အားနည်းနေတာကတော့ စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးဖက်ကမှာတော့ အမျိုးသမီးပါဝင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် အားနည်းနေတာကို တွေ့နေရသေးတယ်။ ဒါပေမယ့် သပိတ်ကော်မတီ တော်တော်များများမှာ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံရေးကိစ္စ တော်တော်များများ အမျိုးသမီးအသံတွေ တွေ့နေရပြီလို့ ပြောလို့ရပါတယ်ရှင့်။

၆။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်မှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို ဘယ်အရာတွေက အဟန့်အတား ဖြစ်စေပါသလဲ။

အဓိကကတော့ ကျွန်မ ထင်တာကတော့ အမျိုးသမီးတွေကို မြင်တဲ့ ထင်မြင်ယူဆချက်တွေပေါ့နော်။ ဥပမာ-စစ်ရေးကဏ္ဍတွေမှာဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေက အကြမ်းမခံနိုင်ဘူး၊ မလုပ်နိုင်ဘူးလို့ မြင်ကြတာတွေ ရှိတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရမယ်ဆိုရင် အမျိုုးသမီးတွေမှာဆိုရင် ကျွန်မတို့ မြန်မာလူမှု အသိုင်းအဝိုင်းနဲ့ တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာဆိုရင်လည်း ရှေးကတည်းကပါလာတဲ့ ရှေးရိုးစွဲအမြင်၊ ယဉ်ကျေးမှု ဘောင်တွေက အကန့်အသတ်ဖြစ်နေတယ်လို့ ကျွန်မအနေနဲ့ မြင်မိတယ်။

ဥပမာပြောရမယ်ဆိုရင် နိုင်ငံရေး ကိစ္စတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေ ပါဝင်နိုင်မှုတွေ၊ နောက်တစ်ခုကတော့ sexual harassment လို ကိစ္စမျိုးတွေမှာ တချို့အမျိုးသမီးတွေဆိုရင် ပါဝင်ချင်တယ်၊ လုပ်ချင်ကြတယ်။ ဒါပေမယ့် Gender ခွဲခြားပြီး လုပ်နေကြတဲ့ ကိစ္စမျိုးတွေက အဟန့်အတားဖြစ်နေတယ်။ အဲဒီတော့ ခြုံငြုံပြီးတော့ ပြောရမယ်ဆိုရင် အဓိကကတော့ ရှေးရိုးစွဲယဉ်ကျေးမှုနဲ့ ဘာသာရေးဓလေ့ထုံးတမ်းတွေရယ် sexual harassment လို ကိစ္စမျိုးတွေအကုန်လုံး လည်း ပါပါတယ်။ ဒါတွေက အဟန့်အတားဖြစ်နေစေပါတယ်။

၇။ နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို လျှစ်လျူရှုမှုတွေ ပပျောက်ဖို့၊ ပြည့်ပြည့်ဝဝနဲ့ ပိုမိုပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက် ဘာတွေကို လုပ်ဆောင်သင့်ပါသလဲ။

ဒီမေးခွန်းကို ကျွန်မအနေနဲ့ နှစ်ပိုင်းခွဲပြီး ပြောချင်ပါတယ်။ ပထမတစ်ပိုင်းကတော့ ဘယ်လိုအရင်းအမြစ်တွေ ကို ဖြည့်ဆည်းပေးသင့်လဲဆိုတော့ လက်ရှိတော်လှန်ရေးကာလမှာ အောက်ခြေမှာ ပါဝင်နေတဲ့ လူတစ်ယောက် ချင်းကစလို့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ရပိုင်ခွင့်၊ တန်းတူညီမျှခွင့်၊ အမျိုးသမီးတွေကိုယ်တိုင် ဘာတွေကိုရနိုင်တယ် ဆိုတာကို ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတွေရော၊ အမျိုးသားတွေရော ဘယ်သူမဆို အသိပေးတာ၊ သင်တန်းပေးတာ အဲ့ဒီလိုကိစ္စမျိုးတွေကို အခုကတည်းက စတင်သင့်ပြီ၊ လုပ်သင့်ပြီ။

နောက်တစ်ခုကကြတော့ ခေါင်းဆောင်ပိုင်း တွေအနေနဲ့လည်း သွားပြီးတော့ ဘယ်လို ရှိသင့်တယ်၊ ဘယ်လို လုပ်သင့်တယ်ဆိုတာ လေ့လာထားဖို့ လိုပြီလို့ ကျွန်မအနေနဲ့ ထင်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ နိုင်ငံတော်သစ်တည်ဆောက်တဲ့အချိန်မှာ ကျွန်မတို့ လုပ်ရမယ့် အလုပ်ကကျတော့ အခြေခံဥပဒေမှာပဲဖြစ်ဖြစ် အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ရပိုင်ခွင့်ကို သီးသန့်တစ်ခါတည်း ထည့်သွင်းရေးသားရမယ်၊ ထည့်သွင်းပြောဆိုရမယ်လို့ ကျွန်မအနေနဲ့ ထင်မိပါတယ်။

၈။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ပါဝင်လုပ်ဆောင်လို့ ရမယ်ဆိုရင် အနာဂတ် နိုင်ငံရေးမှာ ဘယ်လိုမျိုး အပြောင်းအလဲတွေကို မြင်တွေ့ကြရမလဲ။ ဘယ်လိုမျိုး အကျိုးများစေမလဲ။

တကယ်လို့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့အမြင်သည် တခြားအမျိုးသားတွေနဲ့ မတူဘူး။ ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတွေ ကိုယ်တိုင်ကလည်း လုပ်နိုင်စွမ်းရှိတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ အနာဂါတ်နိုင်ငံရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ပါဝင်မှုများလာရင် အမျိုးသမီးတွေကြုံတွေ့နေရတဲ့ အိမ်တွင်းအကြမ်းဖက်ခံရမှုတွေကနေ ကာကွယ်နိုင်မယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းမှုကို ပိုပြီးတော့ ကြိုက်တယ် ဆိုတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးမှာ ပဋိပက္ခတွေကို ပိုပြီးတော့ လျော့နည်းသွားစေနိုင်လိမ့်မယ်လို့ ကျွန်မအနေနဲ့ ထင်ပါတယ်။

၉။ ဖြည့်စွက်ချက်။

ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ကိုယ်ရပိုင်ခွင့်ကို ကိုယ် ကိုယ်တိုင်သိဖို့ လိုတယ်။ ကိုယ် ကိုယ်တိုင်လည်း ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကာကွယ်ဖို့လိုတယ်။ နောက်တစ်ခုကကြတော့ ကျွန်မ ဖတ်ဖူးတဲ့စာသားပေါ့နော်။ ဘယ်သူ ရေးခဲ့တာ လည်းတော့ ကျွန်မ မမှတ်မိဘူး။ အဲ့ဒါကတော့ မိန်းမတစ်ယောက် ဘာမှမလုပ်နိုင်ဘူး ဆိုတဲ့အချိန်က လက်သည်းနီဆိုးထားလို့ လက်သည်းနီ မခြောက်သေးတဲ့အချိန်ပဲ ရှိတယ်တဲ့။

အဲဒီတော့ ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတွေကိုယ်တိုင်က ကိုယ့်အရည်အချင်းကို ကိုယ်ကိုယ်တိုင်သိပြီး နိုင်ငံရေးမှာ ဖြစ်ဖြစ်၊ တော်လှန်ရေး မှာ ဖြစ်ဖြစ် ကိုယ်ကျရာ အခန်းကဏ္ဍကနေ ပါဝင်စေချင်တယ်လို့ ကျွန်မအနေနဲ့ ပြောချင်ပါတယ်။

အနာဂါတ်နိုင်ငံရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ပါဝင်မှု များလာရင် အမျိုးသမီးတွေကြုံတွေ့နေရတဲ့ အိမ်တွင်းအကြမ်းဖက်ခံရမှု တွေကနေ ကာကွယ်လာနိုင်မှာ ဖြစ်သလို နိုင်ငံတွင်းပဋိပက္ခတွေကို ပိုပြီးတော့ လျော့နည်းသွားစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၁) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီရှင် ။
https://www.mediafire.com/file/8cr940llcjvkbcj/ခေတ်သမိုင်းကို+ပုံဖော်နေသော+အမျိုးသမီးများ+final.pdf/file

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/7/2025 0 Comments

May 07th, 2025

Spring
ပြည်သူ့စစ်သားဇနီးများ

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၁) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

“နိုင်ငံရေးမှာ များသောအားဖြင့်က မွေးရာပါအခွင့်အရေးနဲ့ ဦးစားပေးခံရတဲ့သူတွေ ကပဲ ဆုံးဖြတ်တဲ့အခါ လူနည်းစုတွေ ခွဲခြားဆက်ဆံခံရတဲ့သူတွေအတွက်ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားတယ်ဆိုရင်တောင် အလုံးစုံပြည့်ပြည့်ဝဝ မဖြစ်နိုင်ဘူး။ ဘာလို့ဆို ခွဲခြားဆက်ဆံခံရတယ်ဆိုတာ ကိုယ်ခံစားရတာကိုယ်ပဲ သိတယ်”

၁။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးအပါအဝင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာမအမြင်ကို ပြောပြပေးပါရှင့်။

၁၉၄၈ ခုနှစ် လွတ်လပ်ရေးရချိန်က စပြီးတော့ တန်းတူညီမျှအခွင့်အရေးကို မရကြတဲ့ လူနည်းစု၊ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးတွေက စတင်ပြီး အခွင့်အရေးကို တောင်းဆိုတာကနေ လက်နက်ကိုင်ပြီး တော်လှန်ကြတယ်။ နိုင်ငံပြည် တွင်းစစ်‌ အကြာရှည်ဆုံးနိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့တယ်။ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်မှာဆို ပြောရရင် ၁၉၆၂ မှာ စစ်တပ်က အာဏာစသိမ်းတယ်။ အဲ့အချိန်ကနေစပြီးနောက်ပိုင်း ၇၄ တို့ ၈၈တို့မှာ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ တော်လှန်ရေးတွေ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့တယ်။

ဒါပေမဲ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို အသက်သွင်းနေတဲ့ စစ်တပ်ဆိုတဲ့ institution ကြီးကို အမြစ်ဖြတ်နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိဘူး။ အရင်တုန်းကဆိုရင်လည်း ပြည်မနဲ့ တိုင်းရင်းသားဒေသ ဆိုပြီး ခွဲခြားလိုက်သလို၊ ဝါဒဖြန့်တဲ့အခါကျတော့ တိုင်းပြည်ချောက်ထဲကျွန်မယ့်အချိန်မှာ စစ်တပ်က အမြဲကယ် လိုက်တာ။

တိုင်းပြည်ကို တခြား တရုတ်ဖြူတွေ၊ ကူမင်တန်တွေ၊ ဗကပတို့၊ သူပုန်တွေ ရန်ကနေ ငါတို့က ပြည်သူကိုကာကွယ်ပေးထားတာ၊ ကယ်တင်ပေးထားတာဆို‌ပြီး ခေတ်အဆက်ဆက်မှာ သူရဲကောင်း အယောင်ဆောင်ပြီး၊ သူတို့အာဏာတည်မြဲဖို့အတွက်၊ သက်ဆိုးရှည်ဖို့အတွက်ကိုပဲ နည်းမျိုးစုံနဲ့ လှည့်ဖြားပြီး လုပ်ခဲ့ကြတယ်။

အဲ့ခေတ်မှာက နည်းပညာတွေမပေါ်သေးဘူး။ သူတို့ပြောသမျှကိုပဲ ယုံရတယ်။     စစ်တပ်က နိုင်ငံမှာရှိသမျှ နေရာဒေသ၊ ကဏ္ဍအသီးသီးမှာ သူတို့ကပဲ လက်ဝါးကြီးအုပ်ထားတယ်။ အဲ့လိုနဲ့ ၂၀၁၁ ဒီမိုကရေစီစနစ်မရခင် အထိ ပြည်မမှာရှိတဲ့ပြည်သူလူထုက စစ်တပ်ရဲ့စနစ်အောက်၊ ယန္တရားအောက်မှာပဲ နေသားကျလာတယ်။ ကျလာတဲ့အခါမှာ သူတို့အနေနဲ့က တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ မညီမျှမှုတွေ၊ တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ ဘယ်လိုတွေ လုပ်ခံနေရတယ်ဆိုတာမျိုးတွေကို ပိုပြီးတော့ မေ့လျော့လာကြတယ်။

နောက်တခုက စစ်တပ်က ပညာရေးတင် မကဘူး၊ စီးပွားရေးတွေ လူမှု‌ရေးတွေမှာလည်း ခက်ခဲကြပ်တည်းနေ‌အောင်လုပ်တဲ့အခါကျတော့ ပြည်သူလူထု က သူတို့ရဲ့အသက်ရှင်ရပ်တည်ရေးအတွက် လုံးပန်းနေရတာနဲ့တင် တခြားနိုင်ငံရေးတွေ၊ တခြားလူနည်းစု တွေရဲ့အခွင့်အရေးတွေ ညီမျှနေလား။ မညီမျှနေလားဆိုတာကိုလည်း သူတို့မှာစဉ်းစားချိန်မရှိတော့ဘူး။ အဲ့လိုမျိုးနဲ့ပဲစစ်တပ်က အခုချိန်ထိကို ချုပ်ကိုင်လာတယ်။

အခုလက်ရှိ ၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းတဲ့အခါမှာ ဒါကမဖြစ်သင့်ဘူး။ ငါတို့ရဲ့အခွင့်အရေးကိုသူတို့က မတရား ချိုးဖောက်နေတာ၊ မတရားလုယူလိုက်တာဆိုမျိုးတွေက လူငယ်တိုင်း၊ ပြည်သူလူထုတိုင်း ရင်ထဲမှာ ရောက်လာတယ်။ အဲ့အတွက်ကိုလည်း နွေဦးတော်လှန်ရေးကပေါ်ပေါက်လာခဲ့တာဖြစ်တယ်။

နောက်တစ်ခုက အရင်တုန်းကကျတော့ စစ်တပ်ပြောတဲ့ဟာကိုပဲ နားထောင်ပြီးတော့ ယုံကြည်ခဲ့တာ။ အခုလက်ရှိကကြတော့ စစ်တပ်ကလုပ်တာမဟုတ်ဘူးလို့ လိမ်နေလိုက်ရင် လိမ်လိုက်ပြီးတာနဲ့ သိပ်မကြာဘူး သက်သေက ပေါ်လာရော။ လိုင်းပေါ်ကနေပြီးတော့ ပြည်သူလူထုက အမှန်တရားကဘာလဲ သိလာရတယ်။

အဲ့အခါ ဟိုအရင်တုန်းက တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ စစ်တပ်က မတရားဖမ်းဆီးနှိက်စက်တာမျိုးတွေ မီးရှို့တာတို့၊ အမျိုးသမီးတွေအပေါ်မှာ အဲ့လိုမျိုး အမျိုးသမီးတွေကို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ နှောင့်ယှက်စော်ကားတာမျိုးတွေက တကယ်ဖြစ်ခဲ့တာပါလား။ အခုပြည်တွင်းမှာ မြို့ကြီးပြကြီးတွေမှာတောင်မှ သူတို့ကတကယ်လုပ်နေတာ ပါလား ဆိုတာမျိုးတွေ သိလာရတယ်။

ကျွန်မအနေနဲ့ မြင်မိတာက အခုနွေဦးတော်လှန်ရေးက အရင်တုန်းက အဖြစ်အပျက်တွေနဲ့မတူပဲနဲ့ တကယ့်ကို မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမိုင်းမှာ ကြီးမားတဲ့ အပြောင်းအလဲတွေကို ယူဆောင်လာပေးမယ်လို့လည်း မြင်တယ်။ ပြီးတော့နွေဦးတော်လှန်ရေးက စစ်အာဏာရှင်နဲ့ စစ်တပ် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးကို အမြစ်ဖြတ် ခြေမှုန်းနိုင်လိမ့်မယ်လို့လည်း မြင်ပါတယ်။

၂။ နိုင်ငံတစ်ခုတည်ဆောက်ရာမှာ ဘယ်အရာတွေကို စံတန်ဖိုးတွေ၊ အခြေခံမူတွေအနေနဲ့ ထားရှိ တည်ဆောက်သင့်ပါသလဲ။

နိုင်ငံတော်သစ်တည်ဆောက်တဲ့အခါ နိုင်ငံမှာရှိနေတဲ့ နိုင်ငံသားတိုင်းရဲ့ရပိုင်ခွင့်ကို အဓိကတန်ဖိုးထား အလေးထားသင့်တယ်လို့ မြင်တယ်။ နိုင်ငံသားဆိုတဲ့နေရာမှာလည်း လူမျိုးကြီးတစ်ခု၊ အမြဲအားသာနေတဲ့ အရာတစ်ခုပေါ်မှာ အခြေခံတာမဟုတ်ပဲနဲ့ မတူညီတဲ့ကွဲပြားနေတဲ့ လူနည်းစုတွေရော၊ လူနည်းစုတွေမှာရှိတဲ့ လူနည်းစုတွေကလည်း ကျွန်မတို့နိုင်ငံသားဖြစ်တယ်။ သူတို့တွေရဲ့အခက်အခဲ သူတို့တွေအတွက်ကိုလည်း ထည့်သွင်းစဉ်းစားရတယ်။

ကျွန်မတို့လည်း ငယ်ငယ်တုန်းကတော့မသိဘူး။ ဒီတိုင်းပဲ ဗမာအဖေအမေဆီကပဲ မွေးဖွားလာတယ်။ပြည်မက မြို့ပေါ်မှာပဲ ကြီးပြင်းလာတယ်။ အဲ့ဒီအခါကျတော့ ပစားပေးထားတဲ့စနစ်ထဲမှာပဲ အသားတကျပဲ စီးဆင်းသွားခဲ့တယ်။ ပညာ‌ရေးစနစ်ဆိုလည်း ဘယ်လောက်ပဲမကောင်းဘူးပြောပြော ဒီနိုင်ငံမှာ ရှိနေတဲ့ပညာရေးစနစ်ထဲမှာ ကျွန်မတို့ကသက်တောင့်သက်သာနဲ့ ပညာသင်ခွင့်ရတယ်။

အဲ့ဒီအချိန်မှာ တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာကြတော့ သူတို့အနေနဲ့ကြရင်သူတို့မှာ ဘာသာစကားအခက်အခဲရှိမယ်။ သူတို့ရဲ့ နေရာဒေသပေါ်မူတည်ပြီး ရာသီဥတုကွဲပြားသွားတဲ့ အချက်အလက်တွေအပေါ်မှာ သူတို့အနေနဲ့ ကျောင်းသွား ရတာအခက်အခဲဖြစ်မယ်။ တိုင်းရင်းသားဒေသတွေ၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်‌ရေး မကောင်းတဲ့‌ဒေသတွေမှာ မိုးတွင်းမှာ ကျောင်းတက်ခြင်းကသူတို့အတွက် အခက်အခဲတစ်ခုဖြစ်တယ်။

ဒါပေမယ့်လည်း သူတို့အနေနဲ့က ပညာသင်ချင်တယ်ဆို အခက်အခဲရှိရှိနဲ့ပဲ သွားပြီးတက်ရတာပဲ။ အဲ့လိုမှမတက်ဘူးဆိုရင် သူတို့မှာ ပညာသင် မယ့်အခွင့်အရေး ဆုံးရှုံးသွားတယ်။ နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်တဲ့အခါမှာကျရင် အဲ့လိုမျိုးမဖြစ်စေချင်ဘူး။နိုင်ငံသားဆိုတဲ့နေရာမှာ လူနည်းစုပဲဖြစ်ပါစေ သူတို့ရဲ့အခွင့်အရေး သူတို့အဆင်ပြေလား မပြေလား။ သူတို့ အနေနဲ့ ဘယ်လိုအခွင့်အရေးမျိုးက သူတို့အတွက် ပိုပြီးတော့ အားသာချက်ဖြစ်မလဲ သူတို့အတွက်      အဆင်ပြေမလဲဆိုတဲ့ အဲ့လိုအရာမျိုးတွေကို ထည့်သွင်းစဥ်းစား စေချင်တယ်။

၃။ နိုင်ငံရေးမှာ အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုက ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးပါသလဲ။ လက်ရှိတော်လှန်ရေးနဲ့ နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုကဏ္ဍတွေမှာ မဖြစ်မနေပါဝင်ဖို့ လိုပါ သလဲ။

စစ်အာဏာရှင်ကို သက်ဆိုးရှည်စေတာလည်း ဖိုဝါဒပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ကလည်း ကျွန်မတို့နိုင်ငံမှာက မွေးဖွားလာတဲ့အချိန်ထဲက ယောကျာ်းလေးဆိုရင် ဘုန်းကံမြင့်တယ်။ ဒါကဘာသာရေး၊ ယဥ်ကျေးမှု ဓလေ့ ထုံးတမ်းတွေအရ မွေးကတည်းက ယောကျာ်လေးက အခွင့်အရေး ပိုပြီးရနေပြီးသား ဖြစ်ပါတယ်။ မွေးဖွားစဉ် ကတည်းက ဘာမှမလုပ်ရသေးခင်တောင် ခွဲခြားသတ်မှတ် ထားပြီးသားပေါ့နော်။

အဲ့လိုအချိန်မှာ ဒီလိုသေးငယ် တဲ့အရာတွေ ဘာမှမဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ထင်တဲ့အရာတွေကနေပဲ အမျိုးသားတွေက ပညာတတ်သွားတယ်။ အချိန်တန်တော့ စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ နယ်ပယ်အသီးသီးမှာ ဝင်ပြီးတော့ တာဝန်ယူထမ်းဆောင်တယ်။ တာဝန်ယူလိုက်ကြတယ်။ သူတို့က အသာစီးရနေပြီးသား ဖြစ်တဲ့အတွက် သူတို့စဉ်းစားဆုံးဖြတ်တဲ့ အခါမှာလည်း အသာစီးကနေဘဲ လွယ်လွယ်ကူကူ ဆုံးဖြတ်လိုက်ကြတယ်။ ငါတို့ကအခွင့်အ‌ရေးရနေတာလို့ မတွေးပဲနဲ့ ငါတို့ကတော့ ဒီလိုဆိုရင် အဆင်ပြေတယ်ဆိုပြီးတော့ တွေးလိုက်တယ်။

နိုင်ငံရေးမှာ များသောအားဖြင့်က မွေးရာပါအခွင့်အရေးနဲ့ ဦးစားပေးခံရတဲ့သူတွေကပဲ ဆုံးဖြတ်တဲ့အခါ လူနည်းစုတွေ ခွဲခြားဆက်ဆံခံရတဲ့သူတွေအတွက်ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားတယ်ဆိုရင်တောင် အလုံးစုံပြည့်ပြည့် ဝဝမဖြစ်နိုင်ဘူး။ ဘာလို့ဆို ခွဲခြားဆက်ဆံခံရတယ်ဆိုတာ ကိုယ်ခံစားရတာကိုယ်ပဲ သိတယ်။

ကိုယ့်အဆင် မပြေမှုကို ကိုယ်ကိုတိုင်ကထုတ်ဖော်ပြီး ပြောရမယ်။ ပြီးရင်ထုတ်ဖော်ပြီး ဆွေးနွေးရမယ်။ အဲ့လိုမျိုးလုပ်ပိုင်ခွင့် မရှိဘူးဆို တခြားသူကကိုယ်ချင်းစာတယ်ဆိုတာက ပြည့်ပြည့်ဝဝ မဖြစ်နိုင်ဘူး။ အဲ့အတွက်ကို နိုင်ငံရေးမှ မဟုတ်ဘူး။ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ပညာ‌ရေး၊ ကဏ္ဍပေါင်းစုံမှာက စုံလင်ကွဲပြားမှုက လိုအပ်ပါတယ်။

အမျိုးသမီးတွေကိုတကယ့်ဦးဆောင်ဆုံးဖြတ်ရမယ့်နေရာမျိုးတွေ တကယ့်အချက်အချာ နေရာမျိုးတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေကို နေရာထားတာမျိုးမရှိဘူး။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးမှာဆိုလည်း အမျိုးသမီးတွေက ကဏ္ဍအသီးသီးမှာ ပါဝင်နေတယ်။ အခုနောက်ပိုင်းဆိုရင် အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးတို့ ထုတ်ဖော်ပြောတဲ့ သူများလာတဲ့အခါမှာ အမျိုးသမီးတွေကို သုံးတော့သုံးတယ်။ဒါပေမယ့်အိမ်ဖြည့်အနေနဲ့ သဘောမျိုးပဲ သုံးတာရှိတယ်။ တကယ့်ဆုံးဖြတ်ရမယ့်နေရာမျိုးကျတော့ အမျိုးသားတွေကိုထားကြတယ်။ အမျိုးသမီးတွေကို သူတို့ရှေ့ကနေပြောသွားတာတွေကို နောက်ကနေ တောက်တိုမယ်ရ လိုက်ပြီးလုပ်ပေးရတဲ့နေရာမျိုးမှာပဲ အမျိုးသမီးတွေကို ထားတာမျိုးဘဲ ရှိနေသေးပါတယ်။

၄။လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပါဝင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်အထိ ရရှိနေပြီလဲ။

အခုလက်ရှိအမျိုးသမီးတွေတွေ့ဆုံတဲ့ ဆွေးနွေးပွဲတွေ၊ ဖိုရမ်တွေ ကျွန်မတို့ တက်တယ်။ ကဏ္ဍအသီးသီးက အမျိူးသမီးတွေ ပါဝင်ကြတယ်။ သူတို့တွေကလည်း ပြန်ပြောတယ်။ လက်ရှိဆိုလည်း အမျိုးသမီးတွေ မဖြစ်မနေ (၃၀) ရာခိုင်နှုန်း ပါရမယ်ဆိုလို့သာ အမျိုးသမီးတွေကိုပါဝင်ပြီးတော့ ထည့်ထားကြတယ်။ ဒါပေမယ့် တကယ့်ဆုံးဖြတ်ချက် ကြီးကြီးမားမားချရမယ့် နေရာမျိုးတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေက မပါဘူး။ တကယ်လို့ အမျိုးသမီးတွေကပါခဲ့ရင်လည်း အမျိုးသမီးတွေရဲ့အသံကို သူတို့က နားတော့ထောင်လိုက်တယ်။ ဒါပေမယ့် လိုက်မလုပ်ဘူး။ အမျိုးသမီးရဲ့အသံကို အသိအမှတ် မပြုဘူး။ အဲ့လိုမျိုးတွေက အခုလက်ရှိအချိန်ထိ တော်လှန် ရေးမှာလည်း ဖြစ်နေတုန်းပဲ။

ဒါပေမယ့် ကျား၊ မတန်းတူညီမျှမှုကို တန်ဖိုးထားတယ်ဆိုတဲ့ အဖွဲ့တွေမှာတော့ အမျိုးသမီးတွေက ဦး‌ဆောင်နေတဲ့နေရာတွေမှာ ပါဝင်နေတာ တွေ့ရတယ်။ မြေပြင်အဖွဲ့တွေမှာလိုမျိုး သပိတ်ကော်မတီလို နေရာတွေမှာလည်း အမျိုးသမီးတွေ ဦးဆောင်နေတာကို အများကြီး မြင်တွေ့လာရတယ်။ အရင်တုန်းက အခြေအနေနဲ့စာရင်တော့ ဒီနွေဦးတော်လှန်‌ရေး (၃) နှစ်တာ ကာလအတွင်းမှာ အမျိုးသမီး တွေက ပိုပိုပြီးတော့ပါဝင်လာနိုင်တယ်။ ဦးဆောင်လာနိုင်ကြတယ်လို့ မြင်တယ်။

ဒီထက်တော့ပိုပြီးတော့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့စွမ်းဆောင်ရည်ကို အသိအမှတ်ပြု ပြီးတော့ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေး ဆိုတာကို    ပါးစပ်ထဲတွေ၊ စာအုပ်ထဲတွေ၊ မူတွေထဲမှာ တင်မဟုတ်ပဲနဲ့ တကယ့်လက်တွေမှာကို အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးကို တန်ဖိုးထားစေချင်တယ်။ အမျိုးသမီးတွေ၊ လူနည်းစုတွေ ကို တန်းတူအခွင့်အရေး ပေးနိုင်တဲ့အချိန်ကမှ တကယ်ကိုပဲ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေး၊ လူ့အခွင့်အ‌ရေးကို တန်ဖိုးထားတဲ့အချိန်ဖြစ်မှာလို့ ကျွန်မကသုံးသပ်ပါတယ်။

၅။ နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို လျှစ်လျူရှုမှုတွေ ပပျောက်ဖို့၊ ပြည့်ပြည့်ဝဝနဲ့ ပိုမိုပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက် ဘာတွေကို လုပ်ဆောင်သင့်ပါသလဲ။

အမျိုးသမီးအခွင့်အရေး ဆိုတာ ဘာလဲ။ အမျိုးသမီးတွေက ဘာရပိုင်ခွင့်ရှိတယ်။ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးထဲမှာ ဘာတွေပါတယ်ဆိုတာမျိုး ကျွန်မတို့ကများသောအားဖြင့်က အမျိုးသမီးအချင်းချင်းမှာကိုပဲ အရင်ဆုံး မျှဝေပေးလေ့ရှိတယ်။ ဒါ့ပြင် အမျိုးသားတွေကိုလည်း အမျိုးသမီးအခွင့်အရေး၊ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အမျိုးသမီးတွေကို ဘယ်လိုတန်ဖိုးထားရမယ်ဆိုတာ အသိပညာပေးသင့်ပါတယ်။

အမျိုးသားတွေကိုယ်တိုင်က အမျိုးသမီးတွေကလည်း လူပဲ။ ငါတို့နဲ့တူတူပဲ။ သူတို့မှာ လည်း ဆုံးဖြတ်နိုင်တဲ့ အသိဉာဏ် ရှိတယ်။ လုပ်နိုင်စွမ်းရှိတယ် ဆိုတာမျိုးတွေကို အသိအမှတ်ပြုလာဖို့ အတွက်က သူတို့အနေနဲ့ အမျိုးသမီးအခွင့်ရေးကို သိရမယ်။ ကျား၊မတန်းတူညီမျှရေးကို သူတို့အနေနဲ့က တကယ်သိရှိနားလည်ပြီးတော့ လက်ခံအသိအမှတ်ပြုဖို့ ကျွန်မတို့ အများကြီး တိုက်တွန်းလှုံ့ဆော် စည်းရုံးသင့်ပါတယ်။

ကျောင်းသင်ခန်းစာ တွေမှာလည်း ကျား၊မတန်းတူညီမျှမှုတွေ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေး၊ လူအခွင့်အရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ သင်ကြားပေးတာတွေ၊     ပညာပေးသင်တန်း၊ ဟောပြောတာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဆွေးနွေးပွဲလေးတွေ လုပ်သင့်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

၆။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ပါဝင်လုပ်ဆောင်လို့ ရမယ်ဆိုရင် အနာဂတ် နိုင်ငံရေးမှာ ဘယ်လိုမျိုး အပြောင်းအလဲတွေကို မြင်တွေ့ကြရမလဲ။ ဘယ်လိုမျိုး အကျိုးများစေမလဲ။

အမျိုးသမီးတွေလည်း အသိဉာဏ်ပညာတွေရှိတယ်။ ဆုံးဖြတ်နိုင်စွမ်းလည်း ရှိတယ်။ ဒါ့ပြင် အမျိုးသားတွေ ထက်ပိုပြီး ပိုပြီးစေ့စေ့စပ်စပ်လုပ်နိုင်စွမ်း ရှိတယ်။ ကိုယ့်မှာ လုပ်နိုင်စွမ်းရှိတယ်ဆိုရင်တောင် လုပ်နိုင်စွမ်းကို ထုတ်ပြခွင့် မရကြဘူး။ တကယ့်လို့သာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ သူတို့ရဲ့လုပ်နိုင်စွမ်းတွေ စွမ်းဆောင်ရည်တွေကို ပြည့်ပြည့်ဝဝသာလုပ်နိုင်မယ်ဆိုရင် နိုင်ငံကလည်း ပိုပြီးတော့ ကောင်းမွန်လာမယ်။

လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး အခန်းကဏ္ဍအသီးသီးမှာလည်း အိုင်ဒီယာတစ်ခုထဲသွားတာ မဟုတ်တော့ဘူးပေါ့။ မတူညီတဲ့ အိုင်ဒီယာမျိုးစုံရတဲ့အတွက်ကို ပိုပြီးတော့ ကောင်းမွန်တဲ့အဖွဲ့အစည်း စနစ်တစ်ခုကိုပိုပြီး ဖွဲ့စည်းဖော်ဆောင် လာနိုင်မယ်လို့ထင်မြင်မိပါတယ်။

၇။တခြားဖြည့်စွက်ပြောချင်တာရှိရင်ပြောပေးပါဦး။

အမျိုးသမီးတွေကလည်း တကယ်လူသားတစ်ယောက်ပဲ ဖြစ်တယ်။ အမျိုးသမီးဖြစ်နေလို့ မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုတာ မရှိဘူး။ ဒီစနစ်ကြီးကြောင့်သာ အမျိုးသမီးတွေက ရှေ့ထွက်ခွင့်မရတာပေါ့။     အဲ့လိုမျိုးအခြေအနေမှာ အမျိုး သမီးတွေအနေနဲ့ ကိုယ့်ရဲ့အရည်အချင်း၊ ကိုယ့်ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ကို ကိုယ်ကိုတိုင်က အသိအမှတ်ပြုဖို့ လိုတယ်။ ကိုယ်ကိုကိုယ် ချစ်ဖို့လိုတယ်။ ကိုယ့်ရဲ့ရပ်တည်မှုက ကိုယ့်ကိုကိုယ်အတွက်ပဲ ဖြစ်သင့်တယ်။

ငါက မိန်းကလေးဖြစ်လို့ ရပါ့မလား ဖြစ်ပါ့မလား ဆိုပြီး တွေးပူမနေစေချင်ဘူး။ အရာအားလုံးကို ခက်ခဲတယ် ဆိုလည်း အမျိုးသမီးတွေက ပိုပြီးအခက်အခဲတွေ ကြုံတွေ့လာရင်တောင် အမျိုးသမီးတွေက ပိုပြီးကြံကြံခံ ရင်ဆိုင်နိုင်တယ်။ အဲ့တော့ ကိုယ့်ကိုကိုယ်ချစ်ပါ။ ကိုယ့်ရဲ့ဖြစ်တည်မှုကို တန်ဖိုးထားပါ။ အမျိုးသမီးတွေ ကလည်း ဦးဆောင်နိုင်စွမ်းရှိတယ်ဆိုတာကို အားပေးစကားပြောချင်ပါတယ်။

ငါက မိန်းကလေးဖြစ်လို့ ရပါ့မလား ဖြစ်ပါ့မလား ဆိုပြီး တွေးပူမနေစေချင်ဘူး။ အရာအားလုံးကို ခက်ခဲတယ် ဆိုလည်း အမျိုးသမီးတွေက ပိုပြီးအခက်အခဲတွေ ကြုံတွေ့လာရင်တောင် အမျိုးသမီးတွေက ပိုပြီးကြံကြံခံ ရင်ဆိုင်နိုင်တယ်။

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၁) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီရှင် ။
https://www.mediafire.com/file/8cr940llcjvkbcj/ခေတ်သမိုင်းကို+ပုံဖော်နေသော+အမျိုးသမီးများ+final.pdf/file

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/7/2025 0 Comments

May 07th, 2025

မြို့နယ်အလုပ်အမှုဆောင်အဖွဲ့ဝင်
အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ
ကော့မှူးမြို့နယ်၊ ရန်ကုန်တိုင်း။

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၁) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

“နိုင်ငံရေးအရ တက်လာသည့်အစိုးရတိုင်းဟာ အမျိုးသမီးများအပေါ် ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအား ဖယ်ရှားရေးအတွက် ဥပဒေပိုင်း၊ မူဝါဒပိုင်း၊ စီမံကိန်းတွေ၊ အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ လုပ်ငန်းအစီအစဉ်တွေမှာ ကျောထောက် နောက်ခံပေးဖို့ လိုပါတယ်”

၁။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးအပါအဝင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာမအမြင်ကို ပြောပြပေးပါရှင့်။

မြန်မာနိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်ကဆိုရင် အရင်ကအာဏာသိမ်းမှုနဲ့ ယခုအာဏာသိမ်းမှုက မတူပါဘူး။ အရင်ကဆိုရင် ပြည်သူတွေဆူပူ‌အောင်သူတို့ကပဲ လုပ်ပြီး အာဏာသိမ်းတယ်။ အခုအာဏာသိမ်းမှုကတော့ လူထုက တင် မြှောက်ထားတဲ့ရွေးကောက်ခံအစိုးရ နှင့် သမ္မတ၊ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံနှင့် အခြားနိုင်ငံရေး‌ ခေါင်းဆောင်တွေ ကိုပါ ဖမ်းဆီးပြီး လူထူကပေးအပ်ထားတဲ့ အာဏာကိုပါစစ်တပ်ကနေပြီး သိမ်းလိုက်တာ ဖြစ်လို့ လူထုကနေပြီးတော့ ပြန်တော်လှန်တာမျိုးပါ။

နိုင်ငံရေးပါတီတွေအနေနဲ့ဆိုရင်လည်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ အင်အားကြီးပါတီက ၂ခုပဲ ရှိတယ်။ NLD ပါတီနဲ့ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ ပေါ့။ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးပါတီရဲ့ သန္ဓေဟာဆိုရင် စစ်တပ်က မွေးထုတ်ပေးထားသော အရင်းမြစ်တစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်တပ်မှာလည်း လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့နဲ့ ရှိနေတယ်။ သူက သန္ဓေတည်ပြီးတော့ မွေးဖွားထားတဲ့ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေး ပါတီကလည်း သူ့ရဲ့နိုင်ငံရေးအင်အားတစ်ရပ်အနေနဲ့ ရှိနေသေးတယ်။

တချိန်တည်းမှာ အလုံးစုံ ပြီးပြည့်စုံခြင်း မရှိသော ပင်လုံစာချုပ်ထဲမှကိုက တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ မကျေနပ်မှုများစွာက ရှိနေပြီးသား ဖြစ်တဲ့အတွက် မြန်မာနိုင်ငံ‌ရေးဟာ ဟိုးအရင်ကတည်းမှာကိုက ပဋိပက္ခပေါင်းများစွာ ရှိနှင့်ပြီးသား ဖြစ်ပါတယ်။ အဲထဲကနေ ပြီးတော့ ဆယ်စုနှစ်မက စစ်ကောင်စီ၏ လက်ဝါးကြီးအုပ်မှုကို တော်လှန်နေရတာ ဖြစ်တဲ့အတွက်၊ အခက်အခဲ များစွာ ရှိနေတဲ့ကြားထဲကနေ ကျွန်မတို့သည် နွေဦးတော်လှန်ရေးဟာ စိန်ခေါ်မှုများစွာ ရှိနေပါတယ်။

အဲဒီအတွက် ပြည်သူတွေကတော့ စစ်ကောင်စီကို အမြစ်ပြတ်အောင်တိုက်မယ် ဆိုတဲ့ ဘုံဆန္ဒကတော့ တူကြတယ်။ အခြား မတူကွဲပြားမှုတွေ၊ အမြင်တွေ၊ ရှုထောင့်တွေ၊ ချဉ်းကပ်မှုတွေ အမျိုးမျိုးအဖုံဖုံ ရှိနေကြတဲ့အပေါ်မှာပဲ ကျွန်မတို့အနေနဲ့ကတော့ ဒီနွေဦးတော်လှန်ရေးက မပြတ်ယွင်းသော ပန်းတိုင်ဆီကို တစိုက်မတ်မတ်သွားနေကြပါတာ ဖြစ်ပါတယ်။

၂။ နိုင်ငံတစ်ခုတည်ဆောက်ရာမှာ ဘယ်အရာတွေကို စံတန်ဖိုးတွေ၊ အခြေခံမူတွေအနေနဲ့ ထားရှိ တည်ဆောက် သင့်ပါသလဲ။

နိုင်ငံတော်သစ်ကို တည်ဆောက်တဲ့အခါ လူ့အခွင့်အရေးကို အခြေခံမူအနေနဲ့ ထားဖို့လိုပါတယ်။ လူ တစ်ယောက်ရယ်လို့ ဖြစ်လာရင် လူဂုဏ်သိက္ခာရှိရှိ နေထိုင်မှု၊ ရှင်သန်မှု၊ လွတ်လပ်မှု၊ လုံခြုံမှု၊ လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုထုတ်ဖော်ခွင့်၊ ဆန္ဒဖော်ထုတ်ခွင့်တွေရှိမယ်၊ လွတ်လပ်စွာရေးသားခွင့်တွေရှိမယ်၊ ကြွေးကြော်မှုတွေ ရှိရပါမယ်။ ဒီလိုအခြေခံလူ့အခွင့်အရေးတွေကိုလည်း ကျွန်မတို့က စည်းတွေ၊ ဘောင်တွေထားရမယ်။ ဒါတွေကို ပါးစပ်ကနေပဲ ပြောနေလို့မရဘူး။ အသက်သွင်းဖို့ဆိုရင်တော့ ကောင်းမွန်တဲ့ဥပဒေတစ်ရပ်ရှိဖို့ လိုတယ်။

နိုင်ငံသားတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံတော်ကို ဖွဲ့စည်းမယ်၊ အခြေခံဥပဒေကို ရေးဆွဲမယ်ဆိုရင် ပြည်သူတွေ ထံကနေ ဆင်းသက်လာတဲ့ သဘောဆန္ဒတွေပါတဲ့ အခြေခံဥပဒေမျိုးတွေဖြစ်နေဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ တဖန် နိုင်ငံရေးအရ ဖြစ်စေ၊ လူမျိုးရေးအရဖြစ်စေ လူသားတိုင်း ကျား၊ မ တန်းတူအခွင့်အရေးတွေ ရှိနေဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

ပြည်နယ်တွေအနေနဲ့လည်း ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်တွေ ရှိနေရမယ်။ အဲဒီလိုကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့် တွေရှိနေတဲ့ ပြည်နယ်တွေကို စုဖွဲ့ပြီးတော့မှ ကျွန်မတို့က ပြည်ထောင်စုတစ်ရပ်ဖွဲ့စည်းနိုင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် တိုင်းရင်းသားအနည်းစုတွေကို အားလုံးနဲ့ သာတူညီမျှဖြစ်အောင် ထူးကဲတဲ့အခွင့်အရေးမျိုးတွေ ပေးအပ်ဖို့ လည်း လိုအပ်ပါတယ်။

ဒီမိုကရေစီဆိုတာဟာ လူအများကအုပ်ချုပ်ခွင့်ရပြီး၊ လူအနည်းစုရဲ့ အခွင့်အရေးကို လည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်ဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေးအရ ကျား၊ မဆိုင်ရာ လိင်စိတ် ခံစားမှုတွေကို ခွဲခြားမှုမရှိဖို့လည်း လိုအပ်တယ်။ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီကို အခြေခံထားပြီးတော့ လွတ်လပ်စွာ ဖော်ထုတ်ခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာဖွဲ့စည်းခွင့် ဒါမျိုးတွေလည်း ရှိနေဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

၃။ နိုင်ငံရေးမှာ အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုက ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးပါသလဲ။ လက်ရှိတော်လှန်ရေးနဲ့ နိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုကဏ္ဍတွေမှာ မဖြစ်မနေပါဝင်ဖို့ လိုပါသလဲ။

နိုင်ငံရေးအမြင်နဲ့ ချဉ်းကပ်တဲ့အခါမှာ ရှုထောင့်တွေ မျိုးစုံရှိပါတယ်။ အဲဒီမတူကွဲပြားမှုတွေကို အပေါ်ယံနဲသာ ကြည့်မယ်ဆိုရင် ရှုပ်ထွေးပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အောင်မြင်မှုကိုလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ သည်မတူကွဲပြားမှုတွေကို တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် အမြင်စုံဖလှယ်ပြီးတော့ ဖေးဖေးမမနဲ့ သွားရပါမယ်၊ထိန်း‌ကျောင်းရပါမယ်။

အဲဒီလိုပဲ အခြေခံမူတွေကို ရေးဆွဲတဲ့အခါကြရင် မတူကွဲပြားမှုတွေအပေါ်မှာပဲ ကျွန်မတို့က သူ့ရဲ့လိုအပ်ချက်၊ ကိုယ့်ရဲ့လိုအပ်ချက်တွေကို နားလည်ပေးဖို့၊ ဖြည့်ဆည်းပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အဲဒီအပေါ်မှာပဲ ကျွန်မတို့က မတူကွဲပြားမှုကို စိန်ခေါ်မှုလို့ မသတ်မှတ်ဘဲ အဲဒီအပေါ်မှာပဲ အခြေခံပြီးတော့ ရှုထောင့်ပေါင်းစုံ၊ အမြင်ပေါင်းစုံ ကို ခြေကုပ်ယူပြီးတော့မှ အောင်မြင်မှုဆီကို သွားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကိုစိန်ခေါ်မှုလို့ခေါ်သလိုပဲ အောင်မြင်မှု လို့လည်း မြင်မိပါတယ်။

၄။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပါဝင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်အထိ ရရှိနေပြီလဲ။

အမျိုးသမီးတွေဆိုတာ တစ်ယောက်ချင်းစီအနေနဲ့ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင် အရေးမပါသူ ဘာမှ မဟုတ်သူတွေလို့ မြင်ကောင်းမြင်နိုင်ပါတယ်။ သို့သော် ကျွန်မတို့က တစ်နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာအနေအထား၊ တစ်ကမ္ဘာလုံး ဆိုင်ရာ အနေအထားနဲ့ ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင်တော့ အမျိုးသမီးထုတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက တကယ်ကိုကြီးမြတ်တဲ့၊ တကယ်ကို လေးလေးနက်နက်နဲ့ စဉ်းစားရမယ့်ကိစ္စတစ်ရပ်လို့ မြင်ပါတယ်။

အမျိုးသားထုတွေရဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်၊ အမျိုးသမီးတွေရဲ့လုပ်ပိုင်ခွင့်ဆိုပြီးတော့ ခွဲခြားနေစရာမလိုဘူး။ အားလုံးဟာ အမျိုးသားရေးတစ်ရပ်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ သူလည်း တစ်ကျပ်၊ ကိုယ်လည်း တစ်ကျပ်လို့ဆိုတဲ့ ကျား-မ တန်းတူညီမျှဖို့ လိုပါတယ်။

နောက်ပြီးတော့ တချို့ဌာနဆိုင်ရာတွေမှာဆိုရင် ရာထူးကြီးတဲ့နေရာတွေကို အမျိုးသမီးတွေကို မပေးတာ များတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုင်ရာအကြီးအကဲတွေ၊ တကယ့်ခေါင်းဆောင်ပိုင်း တွေမှာဆိုရင်လည်း အမျိုးသမီး တွေကို ဖယ်ကျဉ်ထားတာတွေ ရှိတယ်။ ဒီလိုကိစ္စမျိုးတွေက လုံးဝမဖြစ်သင့်ဘူး။ ဒါကြောင့်မလို့ အမျိုးသမီး တွေအနေနဲ့က နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ဒေသန္တအရေး ဘယ်ကိစ္စမှာမဆို ထဲထဲဝင်ဝင် ပါဝင်နေဖို့ လိုအပ်တယ်။

ကျွန်မတို့ ၂၀၁၅ လောက်ကထိ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးပါဝင်ဆောင်ရွက်မှု၊ ဆုံးဖြတ်နိုင် မှုအားက နည်းသေးတယ်လို့ ကျွန်မအနေနဲ့ ထင်တယ်။ ၂၀၁၆ ခုနှစ်လောက် ကတောင်မှ ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်မှာ ဆိုရင် အမျိုးသားက (၄၂၄) ဦးရှိပြီးတော့မှ အမျိုးသမီးက (၆၇) ဦးပဲ ရှိတယ်။ ရာခိုင်နှုန်း အရဆိုရင် ၁၀ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကျော်ပဲ ရှိတယ်။

တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာဆိုရင် ဝန်ကြီး (၂၄) ဦးမှာမှ အမျိုးသမီးက (၅) ဦးလောက်ပဲ ရှိတယ်။ အဲဒီတော့ နိုင်ငံရေးအခန်းကဏ္ဍမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ပါဝင်မှု အားက အင်မတန်ကို နည်းနေတယ်။ ဒါကြောင့်မလို့ ကျွန်မတို့တွေက အားမရသေးဘူးလို့ပဲပြောရမှာပေါ့၊ ကော်မတီ တွေဖွဲ့တဲ့အခါကြရင်လည်း အဲဒီကော်မတီတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဥက္ကဌဖြစ်ခွင့်က အင်မတန်ကို နည်းနေသေးတယ်။

၅။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်မှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို ဘယ်အရာတွေက အဟန့်အတား ဖြစ်စေပါသလဲ။

နိုင်ငံရဲ့ယဉ်ကျေးမှုတွေကလည်း တခါတလေကျရင် ကျွန်မတိုအတွက် အဟန့်အတား ဖြစ်စေတယ်။ ရိုးရာ ဓလေ့ထုံးစံ၊ ဘာသာတရား၊ ကိုးကွယ်မှုတွေကလည်း အဟန့်အတားဖြစ်စေတယ်။ အခုလက်ရှိ နွေဦး တော်လှန်ရေးမှာရော၊ ယခင်ကရော ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်မှာ အမျိုးသမီးတွေက ရာခိုင်နှုန်းအားဖြင့် နည်းတယ်။ ဒီမိုကရေစီနည်းကျကျနဲ့ မဲခွဲတဲ့အခါ အမျိုးသမီးတွေ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်က ပိုပြီး အားနည်းပါတယ်။ ဒါကြောင့်မလို့ ကျွန်မတို့လိုအပ်တာက တန်းတူအခွင့်အရေးပါ။

နောက်ပြီးတော့ အမျိုးသားဖိုဝါဒီတွေကနေပြီးတော့လည်း ဖယ်ကျဉ်ထားတာတွေကြောင့် ကျွန်မတို့အမျိုးသမီးတွေကပြောဆိုခွင့်၊ ခေါင်းဆောင်ခွင့်ရဖို့တွေအတွက် အဟန့်အတားဖြစ်စေပါတယ်။ လက်ရှိတော်လှန်ရေးကာလအရဆိုရင်တော့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာတွေနဲ့ တွေးခေါ် မယ်ဆိုရင် အမြင်မတူမှုတွေရှိမယ်၊ နောက်ပြီး ဘာသာရေးအလေ့အထတွေ၊ ဓလေ့ထုံးတမ်းတွေ၊ ယဉ်ကျေးမှု တွေရှိမယ်။ ဒါတွေက ထိန်းချုပ်မှုတွေ၊ အဟန့်အတားတွေဖြစ်နေတယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

ဒါ့ပြင် ပညာရေးနဲ့ လုပ်ငန်းပိုင်းမှာလည်း ကန့်သတ်မှုတွေ ရှိနေတယ်။ ဒါတွေက ကျွန်မတို့အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နေရာရမှုတွေ၊ အောင်မြင်မှုတွေနဲ့ ခေါင်းဆောင်မှု၊ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုမှုတွေအတွက် အကန့်အသတ်၊ အဟန့်အတား ဖြစ်နေ စေပါတယ်။

၆။ နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို လျှစ်လျူရှုမှုတွေ ပပျောက် ဖို့၊ ပြည့်ပြည့်ဝဝနဲ့ ပိုမိုပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက် ဘာတွေကို လုပ်ဆောင်သင့်ပါသလဲ။

ဖွဲ့စည်းပုံဥပဒေသစ်ရေးဆွဲတဲ့အခါမှာ ကျား- မ တန်းတူညီမျှရေးကို အမျိုးသားရေး လိုအပ်ချက်တစ်ရပ်အနေနဲ့ မြင်သင့်တယ်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေအပါအဝင်၊ အစိုးရပိုင်းဆိုင်ရာ၊ ဌာနပိုင်းဆိုင်ရာတွေ၊ နိုင်ငံရေးပိုင်း ဆိုင်ရာ၊ လွှတ်တော်ပိုင်းဆိုင်ရာတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို ထဲထဲဝင်ဝင်သတ်မှတ်ထားပြီးတော့ လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

နောက်ပြီးတော့ အမျိုးသမီးတွေပါဝင်မှုအားကောင်းလာဖို့ဆိုရင် နိုင်ငံတော် အစိုးရအနေနဲ့ ဗျူဟာကောင်းကောင်းတွေနဲ့ စီမံချက်ရေးဖို့လိုသလို၊ အမျိုးသမီးစွမ်းရည်တွေကိုလည်း မြှင့်တင်ပေးဖို့ လိုပါတယ်။ အဲဒီလိုပေးပြီးတော့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို အကျယ်တဝင့်ထုတ်ဖော် လုပ်ဆောင်ပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

အဲဒီအပေါ်မှာ မတူကွဲပြားမှုတွေကို ကျွန်မတို့က ဒီမိုကရေစီနည်းကျကျနဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှုကောင်းကောင်း လုပ်ပေးမယ်ဆိုရင်တော့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက ပိုပြီးတော့ ပေါ်လွင် လာမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်တွေမှာ ပါဝင်စုဖွဲ့လာဖို့အတွက်ကိုလည်း နိုင်ငံတော်ကနေပြီးတော့ ထောက်ပံ့ပေးဖို့၊ စီမံပေးဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါမှသာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက အမျိုးသားတွေနဲ့ ရင်ဘောင်တန်းတူလုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

၇။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ပါဝင်လုပ်ဆောင်လို့ ရမယ်ဆိုရင် အနာဂတ် နိုင်ငံရေးမှာ ဘယ်လိုမျိုး အပြောင်းအလဲတွေကို မြင်တွေ့ကြရမလဲ။ ဘယ်လိုမျိုး အကျိုးများစေမလဲ။

ကျွန်မတို့ကအနာဂါတ်နိုင်ငံမှာ ဘယ်လိုမျိုး အပြောင်းအလဲတွေ မြင်နိုင်မလဲဆိုတာမျိုးက လက်ရှိနွေဦး တော်လှန်ရေးကတော့ သာဓကပြစရာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအာဏာသိမ်းလိုက်ကတည်းကိုက အမျိုးသမီးခေါင်း ဆောင်တွေက ပေါ်ထွက်လာခဲ့တယ်။ လက်ရှိအမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရမှာ ဒေါ်ဇင်မာအောင်ဆိုရင်လည်း အမျိုးသားတွေနဲ့တန်းတူ နိုင်ငံတကာကို သွားလာဆက်ဆံနေတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ကျွန်မတို့ CRPH၊ CRYH တို့မှာ ဆိုရင်လည်း အမျိုးသမီးတွေရဲ့အခန်းကဏ္ဍက အရင်ကထက် ပါဝင်မှုအား ပိုကောင်းလာပါတယ်။

အဲဒီတော့ ကျွန်မတို့အမြင်အရဆိုရင် နိုင်ငံရေးထဲမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ စုဖွဲ့မှုအားက ပိုကောင်းလာတယ်။ အဲဒီလိုစုဖွဲ့မှုအား ပိုကောင်းလာလေလေ နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်တွေ၊ နိုင်ငံရေးလုပ်ငန်းတွေက ပိုပြီးတော့ ချောမွေ့လာလေလေ ဖြစ်ပါတယ်။ အမျိုးသားထုက အမျိုးသမီးရယ်လို့ ခွဲခြားဆက်ဆံနေသမျှကာလဟာ အမျိုးသမီးများအတွက် ခေါင်းဆောင်မှုရော၊အခွင့်အရေးရရှိမှုရော အဟန့်အတားဖြစ်နေမှာပဲ ဆိုတာ သတိချပ် သင့်ပါတယ်။

နိုင်ငံရေးအရ တက်လာသည့်အစိုးရတိုင်းဟာ အမျိုးသမီးများအပေါ် ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအား ဖယ်ရှားရေး အတွက် ဥပဒေပိုင်း၊ မူဝါဒပိုင်း၊ စီမံကိန်းတွေ၊ အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ လုပ်ငန်းအစီအစဉ်တွေမှာ ကျောထောက် နောက်ခံရှိနေပြီး၊ အာမခံမှု အပြည့်အဝ ပေးထားဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်ရှင့် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၁) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီရှင် ။
https://www.mediafire.com/file/8cr940llcjvkbcj/ခေတ်သမိုင်းကို+ပုံဖော်နေသော+အမျိုးသမီးများ+final.pdf/file

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/7/2025 0 Comments

May 07th, 2025

သဉ္ဇာရွှန်းလဲ့ရည်
ဦးဆောင်ကော်မတီအဖွဲ့ဝင် (Sisters to Sisters)
လှုံ့‌ဆော်စည်းရုံးရေးမှူး
ဒီမိုကရေစီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်မှုကော်မတီ-ACDD

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၁) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

“အတင်းမတူတူအောင် အတင်းစုစည်းစရာလည်းမလိုသလို မတူတူအောင်လည်း လိုက်လုပ်စရာ မလိုဘူး။ စုစည်းမှုတွေကတဆင့် နိုင်ငံတည်‌ဆောက်ရေးမှာ မတူညီတဲ့ အသွင်လဏ္ခာတွေ၊ စနစ်တွေရဲ့ ပြဌာန်းချက်တွေက အားလုံးကို တပြေးညီသက်ရောက်မှုတဲ့တွေ ဖြစ်အောင် လုပ်ပေးဖို့ပဲ လိုပါတယ်”

၁။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးအပါအဝင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာမအမြင်ကို ပြောပြပေးပါရှင့်။
နွေဦးတော်လှန်ရေးက ဒီနေ့ချိန်ထိ ရက်ပေါင်း (၁၀၀၀) ကျော်အထိ ပြည်သူအားလုံး လူထုလူတန်းစားအားလုံး စုစည်းပါဝင်နိုင်တယ်ဆိုတာက လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း (၇၀) ကျော်ကတည်းက ကိုယ့်ရဲ့ရပ်တည်ချက် ခံယူချက် တွေကို မယိမ်းမယိုင်ပဲနဲ့ ရပ်ခံဆောင်ရွက်ခဲ့ကြတဲ့ အလုပ်သမား၊ လယ်သမား၊ တောင်သူလယ်သမား တပ်ပေါင်းစုတွေ၊ အစုအဖွဲ့တွေ၊ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတွေ တိုင်းရင်းသားတော်လှန်‌ရေးအစုအဖွဲ့တွေရဲ့ စံနမူနာကောင်းတွေကြောင့်သာလျှင် ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ဆက်တွဲ လူငယ်ထုတွေရဲ့ သွေးစည်းညီညွတ်မှုတွေ ကြောင့် အခုနွေဦးတော်လှန်ရေးက တကယ့်ကိုခေတ်နဲ့အညီ ပြောင်းလဲတိုးတက်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိမြန်မာ့နိုင်ငံရေးမှာ နွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့ တောင်းဆိုမှုတွေကို ကြည့်မယ်ဆို ၁၉၆၂၊ ၁၉၈၈၊ ၂၀၀၇၊ စတဲ့တော်လှန်ရေး၊ လူထုအုံကြွမှုအသီးသီးရဲ့ နောက်ဆက်တွဲရည်မှန်းချက်တွေထက်တဆင့် မြင့်လာတာကို မြင်ရပါတယ်။ အရင်ကဆို ဒီမိုကရေစီကို မနည်းအသက်နဲ့ရင်းလို့ တောင်းခဲ့ရတာကနေ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ဆိုတာတွေ စံနှုန်းတန်ဖိုးတွေ အခြေခံတဲ့ တော်လှန်ရေးရည်မှန်းချက်တွေ ဖြစ်လာတယ်။ တန်ဖိုးထားမှုတွေ ဖြစ်လာတယ်။ တန်ဖိုးထားမှုတွေဆိုတာက လုပ်ရပ်ကို ဖော်ပေါ်တဲ့အတွေးအခေါ်တွေ ဖြစ်တယ်။ လက်ရှိမှာ တော့ ဒါအတွက် ကိုယ်တွင်းအလုပ်တွေ အများကြီးလုပ်ပြီး အတွေးအမြင်တွေ ခံယူချက်တွေ ပိုပြီး ခိုင်ကြည်အောင် ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုနေပါသေးတယ်။

၂။ နိုင်ငံတစ်ခုတည်ဆောက်ရာမှာ ဘယ်အရာတွေကို စံတန်ဖိုးတွေ၊ အခြေခံမူတွေအနေနဲ့ ထားရှိတည် ဆောက်သင့်ပါသလဲ။
နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ လက်သုံးချောင်ထောင်ပြီးတော့ အာဏာရှင်ကို ဆန့်ကျင်တယ်ဆိုတာလူတိုင်းသိတယ်။ ပထမလက်ကတော့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်အပါအဝင် အာဏာရှင်စနစ်တွေအားလုံးကိုတိုက်ဖျက်ရေးဖြစ်တယ်။ ဒုတိယလက်ကတော့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအပါအဝင် စစ်အုပ်စုရဲ့ကြီးစိုးမှုကို တိုက်ဖျက်ရေး ဖြစ်တယ်။ နောက်ဆုံးလက်ကတော့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတော်စနစ်ကို တည်ဆောက်ရေး ဖြစ်တယ်။ အဲ့သုံးချက်နဲ့တင် ကျွန်မတို့ရဲ့စံနှုန်းတန်ဖိုးတွေက ဘာဖြစ်ရမလဲဆိုတာ ထပ်မံချဲ့ထွင်ပြီး တွေးကြည့်လို့ ရပါ တယ်။ ပထမဆုံးအချက်ဖြစ်တဲ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ဆန့်ကျင်ရေးအပြင် အာဏာရှင်စနစ်တွေအားလုံး တိုက်ဖျက်ရေးအတွက် စစ်အာဏာရှင်စနစ်အပါအဝင် ဖိုဝါဒ၊ လူမျိုးကြီးဝါဒ၊ မဟာဗမာလူမျိုးကြီးဝါဒ စတာတွေကို အမြစ်ဖြတ် ဖြိုချရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်တပ်က သူတို့ကသာလျှင်အဖ သူတို့ကသာလျှင် အမိဆိုတဲ့ ပြည်သူတွေအပေါ်မှာ တက်ထိုင်ပြီးတော့ ဂုတ်ခွစီးချင်တဲ့ အတွေးအခေါ်အပေါ် အခြေခံပြီး တိုင်းပြည်ကို ချယ်လှယ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့မကြိုက်နေတဲ့ အကြောင်းအရာတွေက ထပ်မလုပ်ရမယ့် အရာတွေ ဖြစ်တယ်။ ဒါတွေက ကျွန်မတို့ရဲ့ စံနှုန်းတွေ၊ တန်ဖိုးတွေ ဖြစ်လာတယ်။ အဲ့မှာ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ၊ လူ့အခွင့်အရေး အခြေခံစံနှုန်းတွေက အသစ်တွေပြန်ပြီး ဖန်တီးနေစရာမလိုအောင် နိုင်ငံတကာမှာစံတွေ၊ တန်ဖိုးတွေက သက်မှတ်ထားတာရှိသလို ကိုယ့်နိုင်ငံ၊ ဒေသနဲ့ကိုက်ညီတဲ့ စံနှုန်းတွေ၊ တန်ဖိုးတွေကိုလည်း ပြောင်းလဲထည့်သွင်းပြီးတော့ တော်လှန်ရေးရဲ့ပန်းတိုင်အနေနဲ့ သွားလို့ရပါတယ်။ အဲ့မှာလည်း ဘုံအနေနဲ့ဆိုရင် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီဆိုပြီး အများစုက လက်ခံထားတယ်။ သို့သော် အခြားသော ကိုယ့်ဒေသအလိုက် လိုအပ်နေတဲ့စံနှုန်းတန်ဖိုးတွေကလည်း ပြုပြင်ပြောင်းလဲပြီးတော့ ကျွန်မတို့အားလုံးက အသိအမှတ်ပြုရမယ်။ အသိအမှတ်ပြုခြင်းအားဖြင့် ရှေ့ဆက်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

၃။ နိုင်ငံရေးမှာ အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုက ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးပါသလဲ။ လက်ရှိတော်လှန်ရေးနဲ့ နိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုကဏ္ဍတွေမှာ မဖြစ်မနေပါဝင်ဖို့ လိုပါသလဲ။
စုံလင်ကွဲပြားမှုဆိုပြီး သုံးထားတာသဘောကျတယ်။ တော်တော်များများက မတူကွဲပြားမှု၊ ကွဲခြားမှု၊ ကွဲပြားမှု စသဖြင့် သုံးကြတာများတယ်။ အဲ့လိုသုံးလိုက်ရင်ကို သူ့ရဲ့အနှစ်သာရကို ပျောက်သွားစေတယ်။ ကျွန်မတို့က တူနေတာကို ကြိုက်တယ်။ တူတူပဲ လုပ်တာ ကြိုက်တယ်။ တခြားစဉ်းစားချက်တွေ တွေးခေါ်ချက်တွေကို သိပ်ပြီးလက်မခံချင်တော့ဘူး။ အဲ့တော့ အဲ့ဒီမှာ diversity ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားတာက ဒီမိုကရေစီရဲ့ အနှစ်သာရဖြစ်သလို ရှိပြီးသားယဉ်ကျေးမှုကို တွန်းကန်ဖို့အတွက် diversity သည် အကောင်းဆုံး ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ့်နိုင်ငံမှာလည်း စုံလင်ကွဲပြားတဲ့စဉ်းစားချက်တွေ အတွေးအခေါ်တွေကြားထဲကနေမှ ဘုံသ‌ဘောတူညီ ချက်တွေ စဉ်းစားချက်တွေကို စုစည်းလို့ရပါတယ်။ အတင်းမတူတူအောင် အတင်းစုစည်းစရာလည်းမလိုသလို မတူတူအောင်လည်း လိုက်လုပ်စရာမလိုဘူး။ စုစည်းမှုတွေကတဆင့် နိုင်ငံတည်‌ဆောက်ရေးမှာ မတူညီတဲ့ အသွင်လဏ္ခာတွေ စနစ်တွေရဲ့ ပြဌာန်းချက်တွေကလည်း အားလုံးကို တပြေးညီသက်ရောက်မှုတဲ့ဟာတွေ ဖြစ်လာအောင် စုံလင်ကွဲပြားမှုကိုလည်း အသိအမှတ်ပြုလေးစားတတ်အောင် အခြေခံကလေးငယ်တွေကအစ သင်ကြားပေးဖို့လိုတယ်။ အမျိုးသမီးတွေဟာ အများစုသော အင်အားစုဖြစ်တဲ့ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းတောင် ကျော်တယ်။ အများစုသောအင်အားစုရဲ့ပါဝင်မှုကို အလဟဿမဖြစ်အောင် စနစ်တကျတန်းတူပါဝင်ခွင့်ကို ဖန်တီးပေးဖို့လိုတယ်။ တန်းတူပါဝင်ခွင့်လို့ပြောတာက လျော့နေလို့ပြောနေရတဲ့ အနေအထားဖြစ်ပါတယ်။ တန်းတူထက်ကျော်လို့ တော်ရင်တော်သလို ယောကျာ်းဖြစ်ဖြစ် အမျိုးသားဖြစ်ဖြစ် အခြား LGBT တွေပဲဖြစ်ဖြစ် တော်ရင်‌တော်သလို သင့်တော်ရင်တော်သလို ပါဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်းတွေရှိလာရမယ်။ သို့သော် တန်းတူမဖြစ်အောင် ခွဲခြားထားတဲ့အရာတွေကို ကျွန်မတို့တိုက်ဖျက်ရမယ်။

၄။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပါဝင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်အထိ ရရှိနေပြီလဲ။
အမျိုးသမီးတွေက နှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက တော်လှန်ရေးတွေမှာ မားမားမတ်မတ်ရပ်တည်တယ်။ ပြည်သူ ထဲကပြည်သူတွေဖြစ်သလို စစ်အာဏာရှင်စနစ်ရဲ့ဆိုးကျိုးကို တော်တော်လေးကို ထဲထဲဝင်ဝင်သိနေတာလည်း အမျိုးသမီးတွေ ဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် ဒီတော်လှန်ရေးတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေက ထိပ်ကပါဝင်ကြပါတယ်။ သို့သော် ကျွန်မမြင်ရတဲ့အခင်းအကျင်းမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ပါဝင်မှုကို သိပ်ပြီးအားမပေးတာရှိတယ်။ လုံခြုံရေး အကြောင်းပြချက်တွေမျိူးစုံနဲ့ ကိုယ့်ကိုကိုယ် censor လုပ်တာလည်းရှိသလို ပတ်ဝန်းကျင်ကလည်း သိပ်ပြီး အ‌လေးမထားဘူး။ သတင်းမီဒီယာတွေရဲ့ဦးဆောင်မှုကို ကြည့်ရင် အမျိုးသားတွေများတယ်။ အမျိုးသားတွေ ဆိုတာ သူ့သဘောသဘာဝကိုက အမျိုးသားကိုပဲ ပိုပြီးဦးစားပေးတတ်တယ်။ ဒီလိုဖြစ်နေတဲ့ အခါကျတော့ သူ့ရဲ့ highlight လုပ်တဲ့မီဒီယာမီးမောင်းထိုးမှုတွေကလည်း အမျိုးသားတွေကို ဖြစ်လာခဲ့တယ်။ ဒါကြောင့် အမျိုးသမီးတွေနည်းတယ်လို့ မြင်ခဲ့တာပေါ့။
ဒီဘက်ကာလကမ္ဘာအရွေ့မှာလည်း အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ပါဝင်မှုကို တမင်တကာကို ခုတုံးလုပ်ပေးရတဲ့ အနေ အထားတွေ ဖြစ်လာတယ်။ ဖြစ်လာတဲ့အခါမှာ မီဒီယာတွေ အနေနဲ့လည်း မဖြစ်မနေ အမျိုးသမီးကို ရှာဖွေ လာရတယ်။ အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်တွေကို highlight လုပ်ပေးဖို့ကြိုးစားလာရတယ်။ အဲ့နောက်ဆက်တွဲမှာ တော့ ၂၀၂၁ နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ပါဝင်မှုက ပိုပြီးများတယ်လို့ မြင်လာတယ်။ အမှန်ကတော့ အရင်ထဲကလည်းဒီအတိုင်းပါပဲ အခုလည်းဒီအတိုင်းပါပဲလို့ ကျွန်မတော့တွေးတယ်။ ဆုံးဖြတ် ပိုင်ခွင့်အခန်းကဏ္ဍကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် ယဉ်ကျေးမှုအရ၊ ဘာသာရေးအရ၊ နိုင်ငံရေးစနစ်တွေအရ ယနေ့ အချိန်ထိ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်နဲ့ ခေါင်းဆောင်မှု အခန်းကဏ္ဍကို မယူနိုင်ကြသေးဘူး။ အခုနွေဦးတော်လှန်ရေးမှာဆို NUG မှာဆိုအမျိုးသမီးပါဝင်မှုက မကြုံစဖူး တိုးတက်လာတယ်။ ပါဝင်မှုတွေ အများကြီးရှိတယ်ဆိုသော်ငြား ခေါင်းဆောင်မှုနေရာတွေကို ကြည့်ရင် အမျိူးသမီးတွေနည်းတယ်။ အမျိုးသမီး တွေ နောက်ကွယ်မှာပဲနေရတဲ့ အနေအထားတွေကို ပြန်ပြင်ဖို့ လိုပါတယ်။
၅။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်မှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို ဘယ်အရာတွေက အဟန့်အတား ဖြစ်စေပါသလဲ။
လူမှုရေး၊ ဘာသာရေး၊ ယဥ်ကျေးမှု အပါအဝင် နိုင်ငံရေးစနစ်တွေကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ စနစ်တွေထဲမှာ စဉ်ဆက်မပြတ်ပြောတာ အနည်းဆုံး ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း အမျိုးသမီး ထည့်ကိုထည့်ရမယ်။ အမျိုးသမီးတွေ ပါဝင်ရမယ်လို့ ပြောတော့ တွေ့တဲ့အမျိုးသမီးကို ကောက်ထည့်တာမျိုးလည်း အားမပေးဘူး။ အဲ့ဒီအနေအထား မှာ ကျွန်မတို့နှစ်မျိုးကို ကြည့်ရမယ်။ ဒီနိုင်ငံရေးစနစ်တွေနဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲလာတဲ့ ဥပဒေတွေမှာ အမျိုးသမီး တွေရဲ့ပါဝင်မှု အခန်းကဏ္ဍ ဘယ်လောက်အထိအလေးပေးထားလဲ ဦးစားပေးထားလဲဆိုတဲ့ အကြောင်းအရာနဲ့ နောက်တခုက ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေတဲ့ သူတွေရဲ့ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ အမျိုးသမီးအရေး၊ မတူကွဲပြားစုံလင်မှု အပေါ် ဘယ်လောက်နားလည်ထားသလဲဆိုတဲ့ သူတို့ရဲ့နိုင်ငံရေးနားလည်မှု နိုင်ငံရေးအရ လက်ခံထားမှု ကြည့်ရမယ်။

၆။ နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို လျှစ်လျူရှုမှုတွေ ပပျောက်ဖို့၊ ပြည့်ပြည့်ဝဝနဲ့ ပိုမိုပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက် ဘာတွေကို လုပ်ဆောင်သင့်ပါသလဲ။
ခေါင်းဆောင်ပိုင်းတွေရဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ပါဝင်မှုတန်ဖိုးကို နားလည်အောင် လုပ်ရမယ်။ အမျိုးသမီးတွေကို အရင်းအမြစ်တွေ ပေးရမယ်။ ပံ့ပိုးမှုတွေလုပ်ရမယ်ဆိုတဲ့အပိုင်းမှာလည်း နီးစပ်ရာအစုအဖွဲ့တွေကို ပေးလိုက် တာမဟုတ်ပဲနဲ့ လူတန်းစားအလွှာစုံက အမျိုးသမီးတွေရဲ့ပါဝင်မှုကို ဘယ်လောက်ထည့်သွင်း စဉ်းစားလဲ။ Intersectional feminism ပေါ့။ လုံးဝမတူနေတဲ့အစုအဖွဲ့အသီးသီးမှာ အမျိုးသမီးတွေက ကဏ္ဍအစုံမှာ ရုန်းကန်နေရတယ်။ အမျိုးသမီးလို့ ပြောရင် နိုင်ငံရေးနားလည်တယ်ဆို ဘွဲ့ရတွေကိုပဲ အရင်းအမြစ်တွေ ပေးမှာလား။ လယ်သမား၊ အလုပ်သမားအမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကိုရော ဘယ်လိုထည့်သွင်း စဉ်းစားမှာ လဲ။ လူနည်းစုတိုင်းရင်းသားတွေကို ကျွန်မတို့ထည့်သွင်းစဥ်းစားဖို့ လိုပါတယ်။ နှစ်ထပ်ကွမ်း သုံးထပ်ကွမ်း လူနည်းစုကို ပိုပြီးဦးစားပေးသင့်ပါတယ်။ ရိုဟင်ဂျာအမျိုးသမီးတွေလို မျိုးစဥ်ဆက်မပြတ် ဖိနှိပ်ခံနေရတဲ့ အသိုင်းအဝိုင်းထဲက အမျိုးသမီးတွေကိုရော ဖိတ်ခေါ်နေပြီလား။ ထပ်ပြီးတော့ အရင်းအမြစ်တွေကို လက်လှမ်း မှီအောင် ဘယ်လောက်အထိ လုပ်ထားနိုင်လဲ။ နိုင်ငံတော်အဆင့်စဉ်းစားတဲ့သူတွေအနေနဲ့က ကဏ္ဍအစုံကို လွှမ်းခြုံမိအောင်သွားနိုင်မှသာလျှင် တပြေးညီမြင့်တက်လာမယ်။ မဟုတ်လို့ကတော့ အသိုင်းအဝိုင်း တစ်ခု မဟုတ်တစ်ခုက ကျန်နေခဲ့သရွေ့ လူထုလူတန်းစားအစုံရဲ့တော်လှန်ရေးက အရှေ့မရောက်ဘူး။ လူတစ်မျိုး အစုအဖွဲ့တစ်စုံပဲ လွတ်မြောက်သွားလိမ့်မယ်။ အားလုံးလွတ်မြောက်ဖို့ဆိုတာမဖြစ်နိုင်ဘူး။
အဲအတွက် လက်ရှိခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ political will ကို အမြဲတမ်းစဉ်ဆက်မပြတ် ကြည့်နေရမယ်။ အမြဲတမ်း ထောက်ပြ ပြောဆိုနေရမယ်။ နားလည်မှုတွေ တက်အောင်လုပ်ရမယ်။ အမျိုးသမီးတွေက အရင်းအမြစ်တွေ မျိုးစုံကို လိုနေတာဖြစ်တယ်။ ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာအပြင်၊ နည်းပညာ၊ စိတ်ပိုင်းရုပ်ပိုင်းပံ့ပိုးထောက်ပံ့မှုတွေ အရေးကြီးဆုံးအချက်က အမျိုးသမီးတွေ စစ်ဘေးရှောင်နေရတယ်။ အမျိုးသမီးတွေ ထောင်ထဲရောက်နေ တယ်။ ပိုက်ဆံဘယ်လောက်ဆိုပြီးသတ်မှတ်လိုက်တာထက် ပိုအရေးကြီးတာက သူတို့နစ်နာနေတဲ့အချိန်၊ သူတို့ထိခိုက်နေတဲ့အချိန်မှာ ဘယ်လောက်အထိ အတူရပ်တည်ပေးလဲဆိုတာက အရေးကြီးဆုံးဖြစ်တယ်။ အဲ့လိုမျိုးနစ်နာနေရတဲ့ဟာမှာ သူတို့နဲ့အတူရပ်တည်ပြီးတော့ သူတို့နဲ့ကာကွယ်ပြောဆိုပေးတယ်။ သူတို့ အကြောင်းကို ဖလှယ်ပေးတယ်။ ပြောပေးတယ်ဆိုတာကလည်း သိပ်ကိုတန်ဖိုးရှိတဲ့ အရင်းအမြစ်တွေ ဖြစ်တယ်။ ဒီလိုအရင်းအမြစ်က အရေးကြီးဆုံးဖြစ်မယ်လို့လည်း မြင်ပါတယ်။

၇။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ပါဝင်လုပ်ဆောင်လို့ ရမယ်ဆိုရင် အနာဂတ် နိုင်ငံရေးမှာ ဘယ်လိုမျိုး အပြောင်းအလဲတွေကို မြင်တွေ့ကြရမလဲ။ ဘယ်လိုမျိုး အကျိုးများစေမလဲ။ ‌
ဘယ်လူသားမှ သူတို့ရဲ့ မွေးဖွားလာတဲ့ လိင်အင်္ဂါအပေါ် မူတည်ပြီးတော့ ခွဲခြားမခံရဘူးဆိုတဲ့ လုံခြုံတဲ့ဝန်းကျင် တစ်ခုကို ရောက်သွားတဲ့အချိန်မှာ လူထုလူတန်းစားအစုံ၊ ဂျဲန်ဒါအစုံပါအဝင် ဆောင်ရွက်လာနိုင်တဲ့အခင်း အကျင်းမှာ ဘယ်လူသားမဆို မွေးဖွားလာကတည်းက သူတို့ဘယ်လိုနည်းနဲ့ မွေးဖွားသည်ဖြစ်စေ၊ ဘယ်လို မိသားစုမှာမွေးဖွား သည်ဖြစ်စေ သူတို့ရဲ့မွေးဖွားကြီးပြင်းလာရတဲ့ ဖြစ်တည်မှုတွေအပေါ် အခြေခံပြီး ခွဲခြားဆက်ဆံမှုမရှိဘူးဆိုတဲ့ ခံစားချက်က အဲ့လူတစ်‌ယောက်ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ကာကွယ်‌ပေးလိုက်တာ ဖြစ်တယ်။ လူသားတစ်ယောက်ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာအပြည့်နဲ့ ရှင်သန်ခွင့်ရှိမယ်ဆိုရင် ကြိုးစားချင်စိတ် ရှိတဲ့သူ ဖြစ်လာမယ်။ အဲ့လိုအနေအထားမှာ အဓိကအကျဆုံးကတော့ ဘယ်လူသားမဆို သူတို့ရဲ့စိတ်ဆန္ဒအတိုင်း လုပ်တာရှိမယ်၊ မလုပ်တာရှိမယ်။ သူတို့က ဂုဏ်သိက္ခာအပြည့်နဲ့ ရှင်သန်ရပ်တည် သေဆုံးခွင့် ရှိလာမယ်။ အမျိုးသမီးတွေက နိုင်ငံရေးမှာ တင်းပြည့်ကြပ်ပြည့်ပါဝင်ချင်ရင် ပါဝင်ခွင့်ရမယ်ဆိုလို့ကတော့ သေချာတာ ကတော့ စစ်ပွဲတွေချုပ်ငြိမ်းဖို့ အနီးစပ်ဆုံးဖြစ်မယ်။ တဖြေးဖြေးနဲ့ အသိုင်းအဝိုင်းတစ်ခုလုံး တစ်စုံလုံးစာ တိုးတက်လာဖို့အတွက် အမျိုးသမီးတွေက အများကြီးစွမ်းဆောင်လာနိုင်မှာ ဖြစ်တယ်။ ဒါကတော့ ကျွန်မတို့ မျိုးဆက်အသီးသီးအတွက် အကျိုးအများဆုံး စဉ်းစားချက် ဖြစ်လာမယ်လို့ ထင်တယ်။

၈။ ဖြည့်စွက်ချက်။
ကျွန်မတို့အမျိုးသမီးတွေ ကဏ္ဍအစုံမှာ ကျရာကဏ္ဍက ပါဝင်နေကြတာဖြစ်တယ်။ နိုင်ငံရေးလို့ပြောရင်လည်း ကျရာ ကဏ္ဍမှာ ကိုယ်နိုင်ရာကိုဆောင်ရွက်နေရတယ်။ အမျိုးသမီးတွေက အိမ်တွင်းမှာလည်း ဖိနှိပ်မှုခံရတယ်။ stereotype ပတ်ဝန်းကျင်မှာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ပုံသေကားချပ် စဉ်းစားချက်တွေကြားမှာ ရုန်းကန်ရတယ်။ ကိုယ်ဖြစ်ချင်တာတောင်မှ အဲ့ရုန်းကန်မှုတွေကို အိမ်မှာအရင်တိုက်ရတယ်။ အိမ်မှာတိုက်ပြီး လမ်းပေါ်မှာ တိုက်ရတယ်။ အလုပ်ခွင်တွေမှာ တိုက်ရတယ်။ ပြီးရင် နိုင်ငံရေးကဏ္ဍတွေမှာ တိုက်ရတယ်။ ဆန္ဒပြပွဲလုပ်ရင် တောင် အမျိုးသမီးတွေနောက်မှာနေ၊ တခုခုဖြစ်မှာစိုးလို့။ ဒါပေမယ့် အဲ့လိုတခုခုဖြစ်မှာစိုးလို့ လို့ပြောလိုက်တာ က သူ့ရဲ့ရုပ်ခန္ဓာဗေဒဖြစ်တည်မှုပေါ်မှာ စိုးရိမ်တယ်ဆိုသော်ငြား အမျိုးသမီးတွေက ရှေ့တန်းမှာ ပါဝင်နေတယ် ဆိုတဲ့ပုံရိပ်ကို ကျသွားစေတယ်။ အဲ့ကြားထဲမှာမှ အမျိုးသမီးတွေကရုန်းနေရတယ်ဆိုတော့ ကိုယ့်အချင်းချင်း ကြားမှာ ဖေးမပေးပါ။ စာနာပေးပါ။ ဂရုစိုက်ပေးပါ။ သူများထက်ပိုပြီး နားလည်ပေးဖို့လိုတယ်။ အချင်းချင်း အပြိုင်အဆိုင်တွေရှိတာက ပြသနာမဟုတ်ဘူး။ သို့သော် ကျွန်မတို့က အမျိုးသမီးဖြစ်တည်မှုပေါ် မူတည်ပြီး ရုန်းကန်နေရတဲ့ စိတ်ပိုင်း၊ ခန္ဓာကိုယ်ပိုင်း ရုန်းကန်ရမှုတွေကို အချင်းချင်းစာနာပြီး သွေးစည်းညီညွတ်မှု ပြဖို့က ဒီတော်လှန်ရေးမှာ အထက်မြက်ဆုံးလက်နက်တစ်ခုဖြစ်တယ်လို့ ကျွန်မကမြင်ပါတယ်။

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၁) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီရှင် ။
https://www.mediafire.com/file/8cr940llcjvkbcj/ခေတ်သမိုင်းကို+ပုံဖော်နေသော+အမျိုးသမီးများ+final.pdf/file

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/7/2025 0 Comments

May 07th, 2025

ဂျာထွယ်ပန်
ဒုတိယပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး
ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၁) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

“ကိုယ့်လမ်း ကိုယ်ဖောက်ပြီး ရေဆန်ခရီးကို သွားကြရတဲ့ တော်လှန်ရေးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုအချိန်မှာ စည်းလုံးညီညွတ်ဖို့က အင်မတန်အရေးကြီးပါတယ်။ စည်းလုံးညီညွတ်မှုရဖို့ နားလည်မှု၊ သည်းခံနိုင်မှုက အင်မတန်မှ အ‌ရေးကြီးပါတယ်”

၁။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးအပါအဝင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာမအမြင်ကို ပြောပြပေးပါရှင့်။

နွေဦးတော်လှန်ရေးက တောင်တက်ခရီး၊ ရေဆန်ခရီးလို့လည်း ပြောလို့ရပါတယ်။ သမ္မတက ပြည်သူ့ခုခံ တော်လှန်စစ် စတင်ကြေညာတုန်းကလည်း ထည့်ပြောခဲ့တယ်။ ကျွန်မတို့ လိုအပ်လို့ တော်လှန်ရေးလုပ်ရတဲ့ အတွက် ဘယ်သူမှကြိုတင်ပြင်ဆင်ပြီး လုပ်ရတာ မဟုတ်ပါဘူး။ တော်လှန်ရေး၊ နိုင်ငံရေးကို အားလုံး တွန်းနေတဲ့အပေါ်မှာမူတည်ပြီး ပုံဖော်ကြရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အားလုံးရဲ့အသံကို အခြေတည်ပြီး အားလုံး ဦးဆောင်မှုနဲ့ သွားနေတာ ဖြစ်တယ်။ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရက တပ်ဦးအနေနဲ့သွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ တပ်ဦးရဲ့တာဝန်ကတော့ သူတာဝန်ခံထားတဲ့အတိုင်း ရှေ့ကိုရွေ့အောင် လုပ်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ စိတ်ဓာတ် တွေကို အရင်းပြုပြီးတော့ သွားရတဲ့ ခရီးရှည်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီမှာပါတဲ့သူတွေအားလုံးက စွန့်လွှတ်စွန့်စား လုပ်ထားကြရပါတယ်။ ဆုံးရှုံးမှုတွေ အများကြီးနဲ့ပဲစပြီး တည်ဆောက်ရတဲ့တော်လှန်ရေး ဖြစ်သလို၊ အခုကိုယ့် လမ်း ကိုယ်ဖောက်ပြီး ရေဆန်ခရီးကို သွားနေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ဒီလိုအချိန်မှာ စည်းလုံးညီညွတ်ဖို့က အင်မတန်အရေးကြီးပါတယ်။

စည်းလုံးညီညွတ်မှုရဖို့ နားလည်မှုက အင်မတန်မှ အ‌ရေးကြီးတယ်။ မတူညီတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေအနေနဲ့ အသိအမြင်တွေကို၊ သဘောတွေကို သဘောထားမျှအောင်ကြိုးစားယူရင်းနဲ့ ရှေ့ကို သွားဖို့ လုပ်ရတာဖြစ်တော့ ပွတ်တိုက်မှုတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဒါတွေကိုကျော်လွှားနိုင်ဖို့က နားလည်မှု၊ သည်းခံနိုင်ဖို့က အ‌ရေးကြီးပါတယ်။ အားလုံးရဲ့ပေးဆပ်မှုတွေက အဓိပ္ပာယ်ရှိဖို့အတွက် တော်လှန်ရေး ရှေ့တိုး ဖို့အတွက် ခြုံပြီးပြောမယ်ဆိုရင် နားလည်မှုတွေ စိတ်ရှည်သည်းခံမှုတွေနဲ့သွားဖို့လိုပါတယ်။

၂။ နိုင်ငံတစ်ခုတည်ဆောက်ရာမှာ ဘယ်အရာတွေကို စံတန်ဖိုးတွေ၊ အခြေခံမူတွေအနေနဲ့ ထားရှိ တည်ဆောက်သင့်ပါသလဲ။

ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပဋိညာဉ်ထဲမှာလည်း ပါပါတယ်။ အခန်း(၄) အပိုင်း (၁) မှာပေါ့။ ပြည်ထောင်စု မျှော်ရည် ချက်နဲ့ စံတန်ဖိုးတွေမှာ အခြေခံလူ့အခွင့်အရေး၊ ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေး၊ လူနည်းစုအခွင့်အရေး၊ တန်းတူရေးနဲ့ ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်ဆိုတာ ပါတယ်။ နောက်စုပေါင်းခေါင်းဆောင်မှု၊ စုံလင်ကွဲပြားမှုကို အပြန်အလှန်လေးစား အသိအမှတ်ပြုခြင်း၊ သဟဇာတဖြစ်ခြင်းနဲ့ မတူကွဲပြားမှုကို လက်ခံညီညွတ်ခြင်းဆိုတာ ပါတယ်။

ဂျန်ဒါ တန်းတူညီရေး၊ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုမရှိခြင်း၊ လူမျိုး၊ ကိုးကွယ်ယဥ်ကျေးမှုဘာသာစကား၊ ကျား၊ မ၊ မသန်စွမ်းမှု၊ လိင်စိတ်ခံယူမှု အပေါ် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုမရှိခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ စံတန်ဖိုးတွေကို ကြည့်လိုက်ရင်တော့ တဖက်မှာ တလျှောက်လုံး ကြီးပြင်းလာတဲ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်အောက်က နိုင်ငံရဲ့စံတန်ဖိုးတွေထက် အများကြီး ပိုပြီးကောင်းသွားတယ်။ ရှေ့ကို မျှော်တဲ့စံတန်ဖိုးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါတွေကို ကျွန်မတို့ လက်တွေ့ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ဖို့ပဲ အရေးကြီးပါတယ်။

၃။ နိုင်ငံရေးမှာ အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုက ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးပါသလဲ။ လက်ရှိတော်လှန်ရေးနဲ့ နိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုကဏ္ဍတွေမှာ မဖြစ်မနေပါဝင်ဖို့ လိုပါသလဲ။

မတူကွဲပြားမှုကို အားနည်းချက်အနေနဲ့ မမြင်ဘဲ မတူကွဲပြားမှုကို အားသာချက်အနေနဲ့ ကြည့်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်ဖြစ်စေချင်တာကိုပဲ ဖြစ်တာမျိုးမဟုတ်ပဲနဲ့ အားလုံးရဲ့သဘောထားတွေကို လေးစားတတ်တဲ့ စိတ်ဓာတ် တွေ အားလုံးရဲ့အမြင်တွေ၊ ပါဝင်မှုတွေကို လေးစားတတ်တဲ့စိတ်ဓာတ်တွေစပြီး မွေးမြူဖို့လိုပါတယ်။ အစပိုင်း မှာတော့ ခက်ခဲ့မယ့်ဟာတွေ ရှိရင်ရှိမှာပါ။ ကိုယ်နားလည်နေတဲ့ ပုံံစံတွေနဲ့ မကိုက်တာတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

ကျွန်မတို့ ဗဟုလူ့အဖွဲ့အစည်းကို သွားဖို့အတွက် ဒီအမြင်တွေ တကယ်မွေးမြူသွားဖို့ လိုပါတယ်။ အမျိုးသမီး တွေ ပါဝင်ခြင်းနဲ့ ပတ်သက်ရင်တော့ အမျိုးသမီးတွေနိုင်ငံရေးမှာ အများကြီးဆက်လက်ပါဝင်ဖို့ လိုတယ်။ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း ပြည့်ဖို့ကတော့ ကြိုးစားနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံ‌ရေးဦးဆောင်မှုကတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် က နှစ်ပေါင်းတော်တော်များများ အမျိုးသမီးနိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်ပြယုဂ် တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒါကလည်း ကောင်းတဲ့ အချက်တခုပါပဲ။ တော်တော်များများက အမြင်တွေရှိကြတယ်။ အမျိုးသမီး ပါတော့ပါတယ်။ leadership နေရာမှာမထားချင်ကြဘူး။ first decision မှာ မထားချင်ကြဘူး။

အမျိုးသမီးတွေက များသောအားဖြင့် လူမှုကူညီရေးလုပ်ငန်းတွေ CSO၊ NGO တွေမှာ ပါဝင်ကြတာ များတယ်။ နိုင်ငံရေးမှာ အများကြီးပါဝင်ဖို့ လိုပါသေးတယ်။ အမျိုးသမီးတွေ ကိုယ်တိုင်ကလည်း အများကြီးလက်တွဲခေါ်ဖို့ လိုတယ်။ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာမှာ တိုင်းရေးပြည်ရေးတွေမှာ၊ လူမှုရေးရာတင်မကဘူး။ စီးပွားရေးကဏ္ဍ အသီးသီးမှာ လည်း အမျိုးသမီးတွေ ဦးဆောင် ပါဝင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

၄။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပါဝင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်အထိ ရရှိနေပြီလဲ။

လူမှုရေးကဏ္ဍတို့၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတို့မှာ အမျိုးသမီးတွေအများကြီး ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။ နိုင်ငံရေးကဏ္ဍ မှာလည်း တော်တဲ့အမျိုးသမီးတွေက အများကြီး ပါဝင်လာပါတယ်။ အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်တွေအနေနဲ့ ဒေါ်ဇင်မာအောင်တို့ မအိသဥ္ဇာ‌မောင်တို့ကလည်း ဒါတွေက အားတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့အမျိုးသမီးထု အတွက် နိုင်ငံအတွက်လည်း အားတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့လည်း အရေးကြီးတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချလို့ရတဲ့ နေရာတွေကနေ ပါဝင်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ လွှတ်တော်ထဲမှာလည်း အမျိုးသမီးတွေပါတာ ရှိတယ်။

နောက် တခုက ဖက်ဒရယ်အဆင့်ရော၊ ဒေသန္တရအဆင့်မှာရော အမျိုးသမီးတွေကို တော်တော်တော့ နေရာပေးလာ တာကို မြင်ရတယ်။ ဒါပေမယ့် အများကြီးဆက်ပြီး လုပ်ဖို့လိုတယ်။ တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့အစည်းတွေထဲမှာလည်း အမျိုးသမီးတွေပါဝင်နေရာပေးဖို့ လိုအပ်တယ်။ တချို့တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့အစည်းတွေကတော့ အမျိုးသမီးတွေ နေရာပေးတာတွေရှိတယ်။ တချို့ကတော့ အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်တွေကို သိပ်ပြီးမတွေ့ရသေးပါဘူး။

၅။အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်မှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို ဘယ်အရာတွေက အဟန့်အတား ဖြစ်စေပါသလဲ။

အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ ဦးဆောင်နိုင်ဖို့အတွက် လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးနဲ့ဆိုင်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ နိုင်ငံရဲ့ အနေအထားတစ်ခုလုံးနဲ့ ဆိုင်တယ်။ ကျွန်မတို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံး နားလည်လက်ခံလာဖို့ လိုတယ်။ ဒီအလေ့အကျင့်ကို အိမ်ကနေ စတင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်ရဲ့မိသားစုမှာ ကိုယ့်ရဲ့သမီးနဲ့သားကို ဆက်ဆံတာ တူတူပဲလားဆိုတာကနေ စရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ကစပြီးမှ သဘောထားတွေ      တဖြေးဖြေးပြောင်းလဲလာရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလိုကနေ နေရာပေါင်းစုံ ဘက်ပေါင်းစုံကနေ တွန်းရမယ့် သဘောရှိပါတယ်။ ခုန ပြောသလို နိုင်ငံရေးထဲမှာပါဝင်ဖို့ လူတွေ လေးစားအားကျရတဲ့ အမျိုးသမီးနိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တွေလည်း လူတွေများများ မြင်ကြဖို့ လိုတာပေါ့။ အမျိုးသမီးတွေ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့ ပုံရိပ်တွေကို အများကြီး မြင်ရဖို့ လိုတယ်။ အဲ့ဒါတွေလည်း အရေးကြီးပါတယ်။

၆။ နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို လျှစ်လျူရှုမှုတွေ ပပျောက်ဖို့၊ ပြည့်ပြည့်ဝဝနဲ့ ပိုမိုပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက် ဘာတွေကို လုပ်ဆောင်သင့်ပါသလဲ။

အမျိုးသမီးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ရေးရာကိစ္စတွေကတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာတင် မဟုတ်ဘူး။ တခြားနိုင်ငံတွေမှာလည်း တော်တော်များများ ရှိနေတယ်။ အခု နွေဦးတော်လှန်ရေးအောင်မြင်ဖို့အတွက်ရော နိုင်ငံသစ်တည်ဆောက်ဖို့ အတွက်ရော အမျိုးသမီးအင်အားတွေ အများကြီးလိုပါတယ်။ တကယ်တော်တဲ့ လုပ်ရည်ကိုင်ရည်ရှိတဲ့ သူတွေကို အများကြီးလိုတယ်။ အဲ့အတွက်အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးမခွဲခြားဘဲ အရည်အချင်းရှိတဲ့သူတွေကို များများလည်း ပါဝင်စေဖို့လိုတယ်။

အမျိုးသမီးတွေကို အဟန့်အတားဖြစ်စေတဲ့အရာတွေဆိုတဲ့ အရာမှာတော့ မိသားစုတွင်းကျင့်သုံးတဲ့စံနှုန်းတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးဖြစ်တော့ မိသားစုနဲ့ ကလေးငယ်တွေရှိရင် သူလုပ်လို့ မရတော့ဘူး။ အဲ့ဒါကိုမကောင်းဘူး ပြောတာမဟုတ်ဘူး။ သူ့ရဲ့ Natural Barrier ပေါ့နော်။ သဘောဝအလျှောက်ပါလို့မရတဲ့ နေရာမျိုးတွေလည်း ရှိနိုင်ပါတယ်။ နောက်တခုက ဥပမာ စစ်ရေးအရ ရှေ့တန်းသွားဖို့အတွက် အဟန့်အတားတွေ ရှိနိုင်ပါတယ်။ အရမ်းတော်တဲ့၊ အရမ်းသန်မာတဲ့ အမျိုးသမီး တိုက်ခိုက်ရေးသမားတွေ အများကြီးရှိတယ်။ သူတို့ကို ရှေ့တန်းသွားနိုင်အောင် သူတို့ရဲ့အရည်အချင်းတွေ အစွမ်းတွေပြနိုင်အောင် စီမံဆောင်ရွက်ပေးဖို့ လိုပါတယ်။

တပ်ထဲမှာ ဆိုရင်လည်း အမျိုးသမီးတွေအတွက် ပိုအဆင်ပြေမဲ့ အစီအမံတွေ လိုအပ်ပါတယ်။ ဥပမာ- အမျိုးသမီးနေဖို့ လုပ်ပေးတာက အစပေါ့နော်။ အမျိုးသမီးက နိုင်ငံရေးလုပ်ငန်းတွေ အင်တိုက်အားတိုက်ပါဝင်ချင်ပေမယ့်လည်း သူ့မှာနို့စို့ကလေးရှိတယ် ဆိုရင် သူ့ကိုဘယ်လိုကူညီပေးမလဲဆိုတာ အိမ်မှာရှိတဲ့ အမျိုးသား၊ ဆွေမျိုးသားချင်းတွေက စဉ်းစားသင့်တယ်။ နင်က ကလေးအမေပဲနင်ကတခြား‌ဟာတွေမလုပ်နဲ့ ကလေးနဲ့ပဲနေဆိုတာမျိုးထက် သူလည်း ကလေးတဖက်နဲ့ ကြိုးစားရမယ်။ ကြိုးစားရှာတယ်။ သူ့ကို ဝိုင်းပံ့ပိုးပေးရမယ်ဆိုတာမျိုး ဖြစ်သင့်ပါတယ်။

၇။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ပါဝင်လုပ်ဆောင်လို့ ရမယ်ဆိုရင် အနာဂတ် နိုင်ငံရေးမှာ ဘယ်လိုမျိုး အပြောင်းအလဲတွေကို မြင်တွေ့ကြရမလဲ။ ဘယ်လိုမျိုး အကျိုးများစေမလဲ။

ဂျဲန်ဒါမခွဲဘဲ ခေါင်းဆောင်ကောင်းဖြစ်ထိုက်တဲ့သူတွေ တကယ်တော်တဲ့သူတွေ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်ရင်တော့ အားလုံးကပျော်ရတာပေါ့။ အမျိုးသမီးဖြစ်လို့ဆိုတာမျိုးမဟုတ်ပဲနဲ့ ဘယ်သူမဆို အမျိုးသားရော အမျိုးသမီး ရော တန်းတူအခွင့်အရေးပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မျှတတန်းတူတဲ့အခွင့်အရေးရှိမယ်ဆိုရင် တိုင်းပြည်က ပိုပြီး တိုးတက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

၈။ ဖြည့်စွက်ချက်။

ဒီတော်လှန်ရေးမှာ တကယ်ပဲ ထူးချွန်ပြောင်မြောက်စွာနဲ့ ရဲရဲတောက်ပါဝင်ခဲ့တဲ့ အမျိုးသမီးတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ ထဘီအလံတွေ တော်လှန်ရေးလုပ်ခဲ့ကြတဲ့ဖြစ်ရပ်က သမိုင်းဝင်အဖြစ်အပျက်တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာအမျိုးသမီးတွေရဲ့သမိုင်းမှာ အဲ့လိုမျိုးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ရှေ့ဆက်ပြီးမှ လည်း အမျိုးသမီးတွေကတော့ community ကို အမြဲတမ်းပါဝင်လှုပ်ရှားတယ်။

အဲ့ဒါနဲ့ဆက်စပ်နေတဲ့ CSO, NGO, INGO တို့မှာ အမျိုးသမီးတွေက အများကြီးပါဝင်ကြတယ်။ အဲ့ဒါနဲ့အတူတူပဲ စီးပွားရေးနဲ့ နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်တွေ မှာလည်း အများကြီးဆက်လက်ပြီးမှ ဒီထက်ပိုပြီးပါဝင်သင့်ပါတယ်။ ဒီလိုပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက်လည်း ကိုယ့်ရဲ့မိသားစု ကိုယ့်ရဲ့ပတ်ဝန်းကျင်က လူတွေအားလုံး ဝိုင်းဝန်းပံ့ပိုးပေးဖို့ လိုပါတယ်။ အမျိုးသမီးဖြစ်တယ် ဆိုပြီးမှ ကန့်သတ် ထားတာမျိုးမဟုတ်ပဲ သူ့ကိုဝိုင်းဝန်းမြေတောင်မြောက် ပံ့ပိုးပေးဖို့လည်း လိုပါတယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်။

ကိုယ်ရဲ့မိသားစုမှာ ကိုယ့်ရဲ့သမီးနဲ့သားကို ဆက်ဆံတာ တူတူပဲလားဆိုတာကနေ စရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ကစပြီးမှ သဘောထားတွေ တဖြေးဖြေးပြောင်းလဲလာရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုကနေ နေရာပေါင်းစုံ ဘက်ပေါင်းစုံကနေ တွန်းရပါမယ်။

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၁) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီရှင် ။
https://www.mediafire.com/file/8cr940llcjvkbcj/ခေတ်သမိုင်းကို+ပုံဖော်နေသော+အမျိုးသမီးများ+final.pdf/file

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/7/2025 0 Comments

May 07th, 2025

ဒေါ်ခင်ဥမ္မာ
ဥက္ကဌ၊ တည်ထောင်သူ
ရှေ့ပြေးအသံ (Progressive Voice)

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၁) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

“စစ်တပ်က ချထားတဲ့ ခြစားနေတဲ့ ဥပဒေ၊ သူတို့ကို ကာကွယ်ဖို့ ချထားတဲ့ ဥပဒေက ပြည်သူကို ဘယ်တုန်းကမှ မကာကွယ်ပေးတဲ့အပြင် ပြည်သူထဲမှာမှ ဒုတိယတန်းစား အထားခံရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေက တရားမျှတမှုကိုလည်း တခါမှ မရခဲ့သလို နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်ဖို့ဆိုတာ အဝေးကြီးပါပဲ”

၁။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးအပါအဝင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာမအမြင်ကို ပြောပြ ပေးပါရှင့်။

ကျွန်မတို့နိုင်ငံက လူမျိုးပေါင်းစုံ၊ ဘာသာပေါင်းစုံဖြစ်တဲ့အတွက် တိုင်းပြည်ကို လွတ်လပ်ရေးယူစဉ်ကတည်းက တိုင်းရင်းသားတန်းတူရေးနဲ့ ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု ထူထောင်ဖို့ဆိုတဲ့ အခြေခံနိုင်ငံရေးသဘောတူညီချက်၊ မူ၊ အခြေခံအုတ်မြစ်ပေါ်မှာ အခြေခံပြီး စုစည်းနေထိုင်လာခဲ့ကြပေမဲ့ တကယ်တမ်းက ဒီတိုင်းပြည်ထဲမှာ မှီတင်း နေထိုင်ကြတဲ့ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးပေါင်းစုံဟာ နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်မှာ ဘယ်တုန်းကမှ ကိုယ့်ကံကြမ္မာကိုယ်ဖန်တီး ခွင့်၊ တန်းတူအခွင့်အရေး မရခဲ့ကြဘူး။

ဒါကြောင့် ၁၉၄၇-၄၈ နောက်ပိုင်းကတည်းက ဒီတိုင်းပြည်က Community အသီးသီး၊ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုအသီးသီးက သူ့ကံကြမ္မာသူဖန်တီးခွင့်ရရေးအတွက်ကို မျိုးဆက်နဲ့ချီပြီး တော်လှန်ခဲ့ကြရတယ်။ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်မှာ အားလုံးကို မတရားအုပ်ချုပ်ဖိနှိပ်ထားတဲ့ ဘုံရန်သူက ဒီအာဏာရှင်တစ်ခုပဲ ဖြစ်တယ်။ ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ စစ်တပ်ပေါ့နော်။

ဖက်ဆစ်စစ်တပ်သည် ဗမာမဟုတ်တဲ့ တခြားလူမျိုးတွေအပေါ်မှာ လူမျိုးရေးအရ၊ ဘာသာရေးအရ ဖိနှိပ်ခွဲခြားမှုတွေလုပ်တယ် ဆိုပေမယ့် ဗမာလူမျိုးတွေအပေါ်မှာတော့ အာဏာရှင်စနစ်ကို အာခံတယ်ဆိုရင် တော့ ဖိနှိပ်တာပါဘဲ။ ပြောချင်တာက ကျွန်မတို့နိုင်ငံရဲ့နိုင်ငံရေးသည် ဘုံရန်သူ တူတယ်ဆိုပေမယ့် ဖြတ်သန်း ကြရတဲ့ တော်လှန်ရေးဖြတ်သန်းမှုတွေ၊ နိုင်ငံရေး ရည်မှန်းချက်တွေ၊ ကြိုးစားရတဲ့ဖြစ်စဉ်တွေက မတူကြဘူး။ ဒါပေမယ့် ဘယ်ပြည်သူမှ တန်းတူညီမျှမှု၊ လွတ်လပ်မှု၊ တရားမျှတမှုကို မရခဲ့ကြဘူး။

ဒီအကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုက ခေါင်းဆောင်သာ ပြောင်းသွားတယ်၊ ဒီစစ်တပ်သည် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုတွေ၊ ဘာသာမတူညီ ကြတဲ့ လူမျိုးစုတွေ အားလုံးကြားထဲမှာ အမုန်းတရားတွေ ဖန်တီးပြီးတော့ ခွဲခြားအုပ်ချုပ်မှုကို ကျင့်သုံးတယ်။ ဒီခွဲခြားအုပ်ချုပ်ချုပ်နဲ့ပဲ ပြည်သူတွေကြားထဲမှာ အချင်းချင်းလက်ချင်း မချိတ်မိအောင် နည်းလမ်းပေါင်းစုံနဲ့ လုပ်ဆောင်တဲ့အတွက် အတူတူဖန်တီးနိုင်မယ့်၊ လက်ချင်းချိတ်နိုင်မယ့် အခြေအနေတစ်ရပ်ကို မရခဲ့ကြဘူး။

ကျွန်မတို့က ၈၈ မျိုးဆက်တွေ ဖြစ်တယ်။ ၈၈ မျိုးဆက်က တစ်ပါတီအာဏာရှင်စနစ်ကို မကြိုက်လို့တိုက်တာ။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မတို့တိုက်တဲ့အချိန်မှာ စစ်တပ်အချင်းချင်း အာဏာသိမ်းလိုက်တော့ တစ်တိုင်းပြည်လုံးနီးပါးက ပြန်ငြိမ်ကျသွားတယ်။ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီပေးပါမယ်လို့ ကတိပေးလိုက်တဲ့အပေါ်မှာလည်း နိုင်ငံရေးဦးဆောင် သူတွေက အဲဒီနောက်ကို မျောပြီးတော့ ပါသွားတယ်။

နှစ်ပေါင်းများစွာတိုက်ပွဲဝင်လာတဲ့ တော်လှန်ရေး အင်အားစုတွေကို ဘယ်လိုမျိုးချိတ်ဆက်ပြီးတော့ ပင်လုံစာချုပ်ကနေ လမ်းဖွင့်ပေး၊ အုတ်မြစ်ချပြီး စစ်မှန်တဲ့ ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီကို ဘယ်လိုသွားမလဲ၊ ပြည်မထဲမှာရှိနေတဲ့ ရှိနေတဲ့ နိုင်ငံရေး အင်အားစုတွေနဲ့ နယ်စပ်ဒေသက ထိန်းချုပ်နယ်မြေတွေရှိနေတဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကို ဘယ်လိုချိတ်ဆက်ပူးပေါင်း မလဲဆိုတဲ့ စဉ်းစားချက်တွေက မရှိခဲ့ဘူးပေါ့နော်။ မြို့ပေါ်မှာနေတဲ့ နိုင်ငံရေးဦးဆောင်သူတွေကလည်း နိုင်ငံရေးအရ ရွေးကောက်ပွဲကိုပဲ စဉ်းစားတယ်။

၈၈မျိုးဆက် ကျောင်းသားလူငယ်တွေ တောထဲဝင် လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲဝင်တာကိုလည်း နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တွေ အကုန်လုံးက လက်မခံကြဘူး။ ရှင်းရှင်း ပြောရရင် ၉၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို စစ်အုပ်စုက အသိအမှတ်မပြုဘဲနဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ ဦးခွန်ထွန်းဦးတို့လို ရွေးကောက်ခံလူကြီးတွေအကုန်လုံးကို ထောင်ထဲပို့လိုက်တော့မှ ကျွန်မတို့နိုင်ငံမှာ မြေပြန့် မှာရှိနေတဲ့နိုင်ငံရေးပါတီနိုင်ငံရေးနဲ့ တောထဲမှာရှိနေတဲ့ လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ် နိုင်ငံရေးက အချိတ်အဆက် ပိုမိုသွားတော့တယ်။ ဒါက ၁၉၉၀နောက်ပိုင်းမှာ ဖြစ်လာတာပေါ့နော်။

ဒါပေမယ့် အခုနွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့ အားသာချက်က အရမ်းကြီးပါတယ်။ စစ်အုပ်စုအနေနဲ့ ခွဲခြားအုပ်ချုပ်လို့ မရတော့ဘူး။ အရင်မျိုးဆက်သစ်တွေနဲ့ မျိုးဆက်ဟောင်းတွေ ပေါင်းစပ်သွားတယ်။ ဆင်းရဲချမ်းသာမရွေး ပြည်သူအားလုံးကြားမှာ လိုချင်တဲ့ဆန္ဒတွေက ပေါင်းသွားတယ်။ အထူးခြားဆုံးက ဘယ်နိုင်ငံမှာမှလည်း မရှိတဲ့ CDM ပါပဲ။

စစ်အုပ်စုအာဏာသိမ်းတာ ဒီအချိန်ထိ မအောင်မြင်သေးတာ တိုင်းပြည်ရဲ့ ယန္တရားတွေကို ထမ်းထားရတဲ့လုပ်သားတွေက မင်းတို့အောက်တော့ မလုပ်ဘူးဆိုတာကြောင့် တိုင်းပြည်ကိုအုပ်ချုပ်လို့မရဘဲ ပထမဆုံးဇောက်ထိုးကျစေတဲ့ အရာပဲ။ ဒါဟာ ငါတို့ကို မင်းတို့ ဘယ်တော့မှအုပ်ချုပ်ခွင့်မရစေရ ဆိုတဲ့ ကြွေးကြော်သံတွေရဲ့ လက်တွေ့လုပ်ဆောင်မှုဖြစ်ပါတယ်။

ပြီးတော့ ထူးခြားမှုအနေနဲ့ ထမီတော်လှန်ရေး ဖြစ်လာပြီးတော့ အမျိုးသားကြီးစိုးတဲ့ ဖိုဝါဒကို Ideology အရ တိုက်ဖျက်တာ ဖြစ်တယ်။ အနာဂါတ်မှာ ဘယ်လိုတိုင်းပြည်မျိုး တည်ဆောက်မယ်ဆိုတာကို နွေဦးတော်လှန်ရေးက အုတ်မြစ်စချလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

၁၀၂၇စစ်ဆင်ရေးမှာဆိုရင် စစ်ရေးဆိုင်ရာအရ အောင်မြင်မှုက ပိုများလာတယ်။ နိုင်ငံတကာကလည်း အမြင်တွေအများကြီးပြောင်းလာတယ်၊ သူတို့တစ်သက်လုံး ဘယ်တော့မှ ပြိုကျမှာမဟုတ်ဘူးလို့ ထင်ထားတဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော်ဆိုတာ တကယ်တမ်းကြတော့ ပြိုကျနေပြီ၊ ဖြိုလို့ ရနေပြီ၊ ဖြိုလည်းဖြိုနေကြတယ်ဆိုတာ မြင်လာကြတယ်။

ဒီတော်လှန်ရေး ခေါင်းဆောင်လူကြီးတွေအားလုံးကို မေးခွန်း ထုတ်တယ်၊ အကြံလည်း ပြုတယ်။ တကယ်တည်ဆောက်မယ့် အနာဂါတ်ဖယ်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုဟာ ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့ တည်ဆောက်မှာလဲ၊ ဘယ်လိုနိုင်ငံရေးဦးဆောင်မှုမျိုးလဲဆိုတာ ၂၀၂၄ ထဲဝင်လာတဲ့ အချိန်မှာ အားလုံးအတူတူ ဝိုင်းဝန်း အမြန်ဆုံး ကြိုးစားအဖြေထုတ်ရမယ့် စိန်ခေါ်ချက်ကြီးလို့ပဲ ပြောချင်ပါတယ်။

၂။ နိုင်ငံတစ်ခုတည်ဆောက်ရာမှာ ဘယ်အရာတွေကို စံတန်ဖိုးတွေ၊ အခြေခံမူတွေအနေနဲ့ ထားရှိ တည်ဆောက် သင့်ပါသလဲ။

အဓိကလိုအပ်တာက လူ့အဖွဲ့အစည်းထဲမှာ မှီတင်းနေထိုင်ကြတဲ့ ပြည်သူတွေအားလုံးအတွက် ငြိမ်းချမ်းမှုနဲ့ လုံခြုံမှုပါ။ လူ့အဖွဲ့အစည်းတိုင်းမှာ လူသားနဲ့ ပဋိပက္ခဆိုတာက ခွဲခြားလို့ရတယ်လို့ ကျွန်မမမြင်ဘူး။ ဒါပေမယ့် အဲဒီပဋိပက္ခကို လက်နက်ကိုင်စစ်ပွဲတွေ မဖြစ်အောင်၊ လက်နက်နဲ့ကိုင်ပြီးတော့မှ ဖြေရှင်းရတဲ့အဆင့်မျိုး မရောက်အောင် ဘယ်လိုစီမံခန့်ခွဲမလဲဆိုတာ အရေးကြီးပါတယ်။

ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီကို တည်ဆောက်တဲ့ အချိန်မှာ အားလုံးကြားထဲမှာ အခြေခံစံတန်ဖိုးတူနေရင် တည်ဆောက်မှုတွေက ပိုပြီးမြန်ဆန်အဆင်ပြေ သွားလိမ့်မယ်။ နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေးအတွက် အုတ်မြစ်က လူ့အခွင့်အရေးကာကွယ်စောင့်ရှောက်မှု နှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးမှု ဖြစ်ပါတယ်။

၃။ နိုင်ငံရေးမှာ အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုက ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးပါသလဲ။ လက်ရှိတော်လှန်ရေးနဲ့ နိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုကဏ္ဍတွေမှာ မဖြစ်မနေပါဝင်ဖို့ လိုပါသလဲ။

အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုကို မဖန်တီးပေးနိုင်တဲ့အခါ၊ ရေလောင်းပေါင်းသင်ပြီး ရှင်သန်ခွင့်မပေးတဲ့အခါ စစ်အာဏာ ရှင် သက်ဆိုးစေဖို့၊ တစ်ကျော့ပြန်ဖို့အတွက် ထားထားပေးလိုက်သလို ဖြစ်သွားလိမ့်မယ်။ အဲဒီတော့ နိုင်ငံရေး မှာ အမြင်စုံလင်မှုကို အကောင်းဆုံးညှိနှိုင်းနိုင်ရင် ပိုပြီးတော့မှ အားကောင်းတဲ့အဖြေတွေကို ရရှိလာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီစနစ်ရဲ့ တကယ့်အနှစ်သာရက အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုကို တန်ဖိုးထားပြီး မြေတောင်မြှောက်ပေးခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ဥပဒေပြုရေးမှာဆိုရင်လည်း အနည်းဆုံး ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း၊ အစိုးရအုပ်ချုပ်ရေး ဆိုရင်လည်း ထိပ်ပိုင်း ဆုံးဖြတ်ချက် ချတဲ့ နေရာတွေမှာ၊ ဥပဒေပြုရေး လွှတ်တော်တွေမှာ အနည်းဆုံး ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း ပါကိုပါရမယ်။ ထိုနည်းလည်းကောင်းပဲ လုံခြုံရေးတပ်တွေမှာ အမျိုးသမီးတွေ အနည်းဆုံး ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း ပါရမယ်။ ဒါမှသာ ထက်ဝက်ကျော်သော အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဘဝလုံခြုံမှုတွေက၊ ငြိမ်းချမ်းမှုတွေက ပိုပြီးတော့ မှန်မှန်ကန်ကန်နဲ့၊ ထိထိရောက်ရောက်နဲ့ ပိုလုပ်လာနိုင်မယ် လို့ မြင်ပါတယ်။

နောက်တခုက Sex အရမှာတော့ အမျိုးသမီးတွေ ကျားနဲ့ မ နှစ်မျိုးထဲဆိုပေမဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍဟာ သူ့ရဲ့ Sexual Preference ဘာပဲဖြစ်နေဖြစ်နေ သူ့ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်၊ အလုပ်လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို ကန့်သတ်လို့ မရဘူး။ အဲဒီတော့ ပညာပေးမှုတွေ သေသေချာချာ လုပ်ပြီးတော့မှ လူမှုပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ဖြစ်စဉ်ကြီးကို သေချာလုပ်ရမယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

၄။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပါဝင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်အထိ ရရှိနေပြီလဲ။

ပြောရမယ်ဆိုရင် လွန်ခဲ့တဲ့ ၂ နှစ်ကာလမှာ မျှော်လင့်ချက် ပိုကြီးတယ်။ ဒါပေမဲ့ ၃ နှစ် ကာလကို ရောက်လာပြီးတဲ့အခါမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ထိပ်ပိုင်းဦးဆောင်မှု၊ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကျွန်မ နည်းနည်းလေး အားမရဘူးလို့ပဲ ပြောရမလား၊ စိတ်ပူတယ်လို့ပဲ ပြောရမလားပေါ့။ တော်တော်များများ နေရာတွေမှာ အရမ်းထင်ထင်ရှားရှားကြီး တွေ့မနေရဘူးပေါ့။

ဥပမာ NUG မှာ အကောင်းဆုံး ကြိုးစားထားတာ ကျွန်မတို့ တွေ့ပါတယ်။ အမျိုးသမီးဝန်ကြီးတွေ ရှိတယ်။ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဆိုရင် အမျိုးသမီးဖြစ်တယ်။ အင်မတန်မှ အားရစရာကောင်းတဲ့ ကိစ္စဖြစ်တယ်။ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက တော်လှန်ရေးအတွက် နိုင်ငံတကာ ကိစ္စတွေမှာ အများကြီး ဦးဆောင်ပြီးလုပ်နိုင်တယ်။ အမျိုးသမီး၊ ကလေးသူငယ်ဝန်ကြီးဌာနမှာ ဆိုရင် ဝန်ကြီး၊ ဒုဝန်ကြီး ၂ ယောက်လုံးက အမျိုးသမီးတွေ ဖြစ်တယ်။ တခြားနေရာတွေမှာလည်း အမျိုးသမီးဝန်ကြီး တွေရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ တကယ့်ထိပ်ဆုံး ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာတွေမှာ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကလွဲလို့ ကျန်တဲ့ နေရာတွေမှာက အမျိုးသမီးတွေ အများကြီးမတွေ့ရဘူးလို့ မြင်တယ်။

ပြီးတော့ ထိပ်ဆုံး ဦးဆောင်သူတွေက အမြဲတမ်း အမျိုးသားတွေပဲဖြစ်တယ်။ ဒါကလည်း တော်တော်ကြီးကို အချိန်ယူပြီး ကျော်လွှားရမယ့် နိုင်ငံရေး ထုံးတမ်းစဉ်လာကြီးလို့ မြင်တယ်။ ဒါပေမဲ့ သတိထားမိတဲ့တစ်ခုကတော့ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးဦးဆောင်သူ လို့ ပြောလိုက်တဲ့ကိစ္စတိုင်းမှာ တချို့သူတွေ ပြန်ပြောလေ့ရှိတာက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ရှိနေပြီပဲ။ တော်ပြီပေါ့။ ဒါမျိုးတွေ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ စုနှစ်လောက်က ကြားခဲ့ရတယ်။ ပြောချင်တာက ကျွန်မတို့ နိုင်ငံရေး ယဉ်ကျေးမှုမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ထိပ်ပိုင်းဦးဆောင်မှု၊ ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ရင် အများကြီး လိုနေပါသေးတယ်။

၅။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်မှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို ဘယ်အရာတွေက အဟန့်အတား ဖြစ်စေပါသလဲ။

အဓိကကတော့ မဟာဖိုဝါဒပေါ့။ ဒါက တခြားနိုင်ငံတွေမှာလည်း ရှိပါတယ်။ သို့သော် မဟာဖိုဝါဒရဲ့ကြီးစိုးမှု နဲ့ စစ်တပ်ကြီးစိုးမှုအောက်မှာ နှစ် ၇၀ ကျော် ရှိလိုက်တော့ အမျိုးသမီးတွေအေပါ်မှာ ထားရှိတဲ့ သဘောထားက လူတစ်ဦးချင်းစီ၊ လူမျိုးစုထဲမှာ Internalization က အရမ်းကြီးသွားတယ်။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေးပါဝင် ဆုံးဖြတ်ခွင့်ဆိုတာက အဝေးကြီးပဲ။

စစ်တပ်က ချထားတဲ့ ခြစားနေတဲ့ ဥပဒေ၊ သူတို့ကို ကာကွယ်ဖို့ ချထားတဲ့ ဥပဒေက ပြည်သူကို ဘယ်တုန်းကမှ မကာကွယ်ပေးတဲ့အပြင် ပြည်သူထဲမှာမှ ဒုတိယတန်းစား အထားခံရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေက ဘယ်တုန်းကမှ တရားမျှတမှုကိုလည်း တခါမှ မရခဲ့သလို နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်ဖို့ဆိုတာက အဝေးကြီးပါပဲ။

၆။ နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို လျှစ်လျူရှုမှုတွေ ပပျောက်ဖို့၊ ပြည့်ပြည့်ဝဝနဲ့ ပိုမိုပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက် ဘာတွေကို လုပ်ဆောင်သင့်ပါသလဲ။

လူငယ်မျိုးဆက်အမျိုးသမီးတွေဆိုရင် တော်လှန်ရေးမှာ ကျရာနေရာကနေ အမျိုးမျိုးကို မညည်းမညူဘဲနဲ့ ဒုက္ခ၊ သုက္ခနဲ့ တောထဲမှာ အမျိုးသမီးဖြစ်ရခြင်းအပေါ်မှာရှိတဲ့ လိုအပ်ချက်တွေကို ကြံ့ကြံ့ခံ လက်ခံပြီးတော့မှ သူတို့ ကြိုးစားနေတယ်။ သူတို့ရဲ့ ဘဝပေးအသိ၊ ဘဝဖြတ်သန်းမှုက သူတို့ဦးဆောင်လာတဲ့အပေါ်မှာ သူတို့သည် နိုင်ငံရေး အခြေခံရှိပြီးဖြစ်တယ်။

ဒါပေမဲ့ လာမယ့် အနာဂတ်နိုင်ငံတော်အသစ်အတွက် ပြင်ဆင်မှုကို လက်ရှိ အမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်းတွေက တက်ညီလက်ညီနဲ့ လက်ချင်းချိတ်ပြီး သေသေချာချာလုပ်ဆောင်ဖို့ လိုတယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ အဲဒီအတွက်ကို အရင်းအမြစ်တွေက သေချာပေါက်လိုတယ်။ အဲဒီအရင်းအမြစ်တွေ ကိုလည်း အခုကျွန်မတို့နိုင်ငံက အမျိုးသမီးတွေ၊ အမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်းတွေက သေသေချာချာ လက်ချင်းချိတ် နိုင်မယ်ဆိုရင် ဒီလို အရင်းအမြစ်တွေကို ကျွန်မတို့ ကောင်းကောင်းဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

၇။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ပါဝင်လုပ်ဆောင်လို့ ရမယ်ဆိုရင် အနာဂတ် နိုင်ငံရေးမှာ ဘယ်လိုမျိုး အပြောင်းအလဲတွေကို မြင်တွေ့ကြရမလဲ။ ဘယ်လိုမျိုး အကျိုးများစေမလဲ။

အမျိုးသမီးတွေပါမှပဲ ကျွန်မတို့နိုင်ငံရေးက ချိန်ခွင်လျှာညီမယ်။ လူ့အသိုင်းအဝိုင်းတစ်ခု၊ နိုင်ငံတစ်ခု တည် ဆောက်တဲ့အခါမှာ ချိန်ခွင်လျှာ မညီရင် ဒီအသိုင်းအဝိုင်း၊ ဒီနိုင်ငံသည် ဘယ်တော့မှ ငြိမ်းချမ်းမှု၊ တည်ငြိမ်မှုနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးမှုဆိုတာ ဘယ်လိုမှ မရနိုင်ဘူး။ နိုင်ငံတည်ဆောက်တယ်ဆိုတာ နိုင်ငံရေးက အခြေခံဖြစ်တယ်။

နိုင်ငံရေးဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့ နေရာမှာ၊ မူဝါဒ ချမှတ်တဲ့နေရာမှာ အမျိုးသမီးတွေ တန်းတူပါဝင်မှု၊ တင်းပြည့် ကျပ်ပြည့် ပါဝင်မှုရှိမှသာလျှင် တိုင်းပြည်ရဲ့ ထက်ဝက်နဲ့ ထက်ဝက်ကျော်သော လူဦးရေရဲ့ ငြိမ်းချမ်းမှု၊ လုံခြုံမှု၊ လိုအပ်ချက်တွေကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ဖြစ်ပြီဆိုရင် အမျိုးသားတွေ ကြိုက်သလောက် ကြိုးစားပါစေ၊ အမျိုး သမီးမပါဘဲနဲ့ သူတို့သီးသန့် ဦးဆောင်တဲ့ တိုင်းပြည်၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းသည် ဘယ်တော့မှ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာစရာ၊ ငြိမ်းချမ်းလာစရာ မရှိဘူးလို့ပဲ မြင်ပါတယ်။ ။

အနာဂတ်နိုင်ငံတော်အသစ်အတွက် ပြင်ဆင်မှုကို လက်ရှိ အမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်းတွေက တက်ညီလက်ညီနဲ့ လက်ချင်းချိတ်ပြီး သေသေချာချာလုပ်ဆောင်ဖို့ လိုတယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၁) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီရှင် ။
https://www.mediafire.com/file/8cr940llcjvkbcj/ခေတ်သမိုင်းကို+ပုံဖော်နေသော+အမျိုးသမီးများ+final.pdf/file

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/7/2025 0 Comments

May 07th, 2025

ဟန်နီနွေဦး
ဘဏ္ဍာရေးတာဝန်ခံ
ကျောင်းသားလက်ရုံးတပ်တော်

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၁) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

“စစ်အာဏာရှင်စနစ်နဲ့အတူ အမျိုးသမီးတွေအပေါ် ခွဲခြားဆက်ဆံတဲ့ အတွေးအခေါ်ဟောင်းကို တိုက်ထုတ်နိုင်မယ်ဆိုရင် တန်းတူအခွင့်အရေးတွေ ရရှိဖို့ကြိုးစားရမဲ့ အချိန်ကာလ အပိုင်းအခြားတွေကို ထပ်ပြီးတော့ ရင်ဆိုင်တွေ့ကြုံဖို့ မလိုတော့ဘူး”

၁။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးအပါအဝင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာမအမြင်ကို ပြောပြ ပေးပါရှင့်။

နွေဦးတော်လှန်ရေး စတင်ခဲ့တဲ့အချိန် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလကနေ အခုဆို ၂၀၂၄ ဖေဖော်ဝါရီအထိဆို သုံးနှစ်ပြည့်ခဲ့ပြီ။ သုံးနှစ်တာကာလအတွင်းမှာ နိုင်ငံရေးအရ ပြောင်းလဲမှုဖြစ်စဉ်တွေကလည်း အများကြီး ကြုံတွေ့ခဲ့ပြီးပြီ။ နောက်ဆုံးဒီရက်ပိုင်းအတွင်းမှာပဲ စစ်ကောင်စီဘက်ကနေထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ စစ်မှုမထမ်း မနေရ ဥပဒေထုတ်ပြန်ချက်ကို ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ကြည့်မယ်ဆိုရင် စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ အများကြီးထိုးနှက် ခံထားရတယ်၊ အားနည်းလာတယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကိုပိုပြီးတော့ လှစ်ဟာပြလိုက်တဲ့ပုံစံမျိုး ဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုးတဲ့အချက်ကတော့ လူထုကိုအများကြီးပိုခက်ခဲတဲ့၊ အခက်ခဲဆုံးလို့ ပြောလို့ရနိုင်မယ့်    အခြေအနေတရပ်ကို တွန်းပို့လိုက်တယ်လို့ မြင်မိပါတယ်။

၂။ နိုင်ငံတစ်ခုတည်ဆောက်ရာမှာ ဘယ်အရာတွေကို စံတန်ဖိုးတွေ၊ အခြေခံမူတွေအနေနဲ့ ထားရှိ တည်ဆောက်သင့်ပါသလဲ။

နိုင်ငံတစ်ခုတည်ဆောက်တဲ့အချိန်မှာ စံနှုန်းအရဆိုရင်တော့ ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းနဲ့အညီ၊ ကျား၊ မ၊ ကြီးငယ်၊ ယုတ်၊ လတ်၊ အမြတ် မရွေး အားလုံးမှာ လူ့ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့အညီ လူကိုလူလိုပဲ မြင်ကြတဲ့ ဆက်ဆံကြတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင် တစ်ခု တည်ဆောက်သင့်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

၃။ နိုင်ငံရေးမှာ အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုက ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးပါသလဲ။ လက်ရှိတော်လှန်ရေးနဲ့ နိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုကဏ္ဍတွေမှာ မဖြစ်မနေပါဝင်ဖို့ လိုပါသဲ။

ကျွန်တော်တို့ ပြသနာတစ်ခု ဖြေရှင်းမယ်ဆိုရင်တောင်မှ ရှု့ထောင့်တစ်ခုထဲကနေပဲ ကြည့်လို့မရပါဘူး။ ကဏ္ဍပေါင်းစုံက ထည့်သွင်းစဉ်းစားရတယ်။ ရှု့ထောင့် ပေါင်းစုံကနေကြည့်မှလည်း ဒီပြသနာတစ်ခုကို ဖြေရှင်းနိုင်မှာ ဖြစ်တယ်။ အဲ့လိုမျိုးပဲ နိုင်ငံရေးမှာဆိုရင်လည်း အမျိုးသားမရွေး၊ အမျိုးသမီးမရွေး၊ အားလုံးရဲ့ အမြင်တွေအတွေးအခေါ်တွေ သေချာပေါင်းစပ်နိုင်မှလည်း ပိုပြီးတော့အဆင်ပြေမယ်။ ရှေ့ကိုပိုပြီးသွားနိုင်မယ် လို့ မြင်ပါတယ်။

ဘယ်လိုကဏ္ဍတွေမှာ မဖြစ်မနေပါဝင်ဖို့ လိုတာဆိုတာထက် အမျိုးသားဖြစ်စေ၊ အမျိုးသမီး ဖြစ်စေ၊ လူတစ်ဦးတစ်ယောက်အနေနဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုရင် ကိုယ့်ရဲ့ပင်ကိုယ်စွမ်းရည်၊ ဗီဇတွေနဲ့ ကိုက်ညီမယ့် အခုလျှောက်လှမ်းနေတဲ့ လမ်းကိုလည်း အကျိုးပြုနိုင်မယ့်၊ အလုပ်လည်းသေချာလုပ်နိုင်မယ့် ကဏ္ဍတွေ၊ နေရာတွေမှာ ပိုပြီးတော့ ပါဝင်စေချင်ပါတယ်။

အဲ့လိုမျိုးပါဝင်နေတဲ့သူ တစ်ဦးတစ်ယောက်အနေနဲ့လည်း ကိုယ့်ရဲ့လုပ်နိုင်စွမ်းကို    တိုးမြင့်ရင်းနဲ့ တော်လှန်ရေးမှာဆက်ပြီးတော့ ပါဝင်လုပ်သင့်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ မဖြစ်မနေပါဝင်ဖို့ လိုတယ်ဆိုတာထက် ကျွန်တော်တို့နဲ့ ပိုပြီးတော့ကိုက်ညီမယ့် ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခု၊ ကဏ္ဍတွေမှာရှိနေဖို့က ပိုအရေးကြီးမယ်လို့ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ မြင်ပါတယ်။

နိုင်ငံရေးထဲမှာ ဘာကြောင့် ထဲထဲဝင်ဝင်ပါဝင်ဖို့ အရေးကြီး လဲဆိုရင် အမျိုးသားဖြစ်နေလို့ရယ် မဟုတ်ဘူး။ အမျိုးသမီးဖြစ်နေလို့ရယ် မဟုတ်ဘူး။ ဒါက နိုင်ငံသားတိုင်းရဲ့ အရေး ဖြစ်နေတဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ နိုင်ငံ့အရေးက အားလုံးနဲ့လွတ်ကင်းလို့ မရဘူး။ ဒါကျွန်တော်တို့အားလုံးနဲ့ သက်ဆိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အသိတစ်ခုရှိဖို့လည်း လိုအပ်ပါတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် အားလုံးအနေနဲ့ ထဲထဲဝင်ဝင် ပါဝင်ဖို့အရေးကြီးပါတယ်။

၄။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပါဝင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်အထိ ရရှိနေပြီလဲ။

လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်အထိ ရှိနေပြီလဲဆိုရင် အရေအတွက်အားဖြင့်တော့ ပမာဏအများကြီးတော့ မရှိသေးဘူး။ သို့ပေမယ့် အမျိုးသမီးတွေ ရဲ့ကဏ္ဍတွေမှာ ပါဝင်မှုနှုန်းထားကတော့ ပိုပြီးတိုးမြှင့်လာတာကို တွေ့ရတယ်။

အမျိုးသမီးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို ဘယ်လိုကဏ္ဍတွေမှာ ထင်ထင်ရှားရှားတွေ့မြင်နိုင်လဲဆိုရင် အရင်တုန်းက စစ်မှုထမ်းရမယ် ဆိုတာက အမျိုးသားတွေပဲ လုပ်ရမယ်ဆိုတဲ့ ဖိုဝါဒကြီးစိုးတဲ့ အမြင်တစ်ခုရှိခဲ့တယ်။ အခုနွေဦး တော်လှန်ရေး ကာလမှာဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ကိုယ့်ရဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်၊ ကိုယ့်ရဲ့စိတ်ပိုင်းဖြတ်မှုတစ်ခုနဲ့ ‌ရှေ့တန်း စစ်မြေပြင်မှာရော၊ နောက်တန်းမှာရော ကျရာတာဝန် ထမ်းဆောင်နေကြတယ်။

ဒါတွေက သိသာထင်ရှားတဲ့ သက်သေတွေပါပဲ။ နောက်ထပ်အကောင်းဆုံးဥပမာရပ်တွေအနေနဲ့ အမျိုးသမီး ဝန်ကြီးတွေ ထွက်ပေါ်လာ ကြတယ်။ ပြီးတော့ စစ်ရေးအမြင်အရ ကြည့်မယ်ဆို ခုနကရှေ့တန်းမှာ ရွပ်ရွပ်ချွံချွံ တိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ စစ်မေတွေ အပါအဝင် ဆေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ညီမငယ်တွေ၊ အမတွေ နောက်တန်းမှာဆိုရင်လည်း ဘဏ္ဍာရေးထောက်ပို့ အစရှိသဖြင့် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေတဲ့ စစ်မေတွေရှိတယ်။

လူမျိုးစုလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအကြီးတွေမှာ ဆိုရင်လည်း ရှေ့တန်းမှာ‌ ရွပ်ရွပ်ချွံချွံ တိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ အမျိုးသမီးတပ်ကြပ်ကြီးတွေ နိုင်ငံရေးအရ အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်တဲ့ အမျိုးသမီး ဗဟိုကော်မတီအဖွဲ့ဝင်တွေက အစတွေ့လာရတယ်။ ဒါက တကယ့်ကို အပြောင်းအလဲကြီးတစ်ခု စတင်လာနိုင်ခဲ့တယ်လို့ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ မြင်ပါတယ်။

၅။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်မှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို ဘယ်အရာတွေက အဟန့်အတား ဖြစ်စေပါသလဲ။

နွေဦးတော်လှန်ရေးမတိုင်ခင် ဟိုးလွန်ခဲ့တဲ့နှစ်တွေထဲက စစ်အာဏာရှင်စနစ်နဲ့ အတူတည်ရှိနေခဲ့တဲ့ ဖိုဝါဒကြီးစိုးမှုတွေ၊ တခြားသော ယဥ်ကျေးမှု၊ ဓလေ့ထုံးစံတွေအပေါ်မှာ ရှိခဲ့တဲ့ အခြေပြုခဲ့တဲ့    ရှေးရိုးစွဲတဲ့ အတွေးအခေါ်ဟောင်းတွေက နှစ်ပေါင်းများစွာ သန္ဓေတည်ခဲ့တာ ဖြစ်တယ်။ ဒါတွေက အဟန့်အတား ဖြစ်ပါတယ်။

၆။ နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို လျှစ်လျူရှုမှုတွေ ပပျောက်ဖို့၊ ပြည့်ပြည့်ဝဝနဲ့ ပိုမိုပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက် ဘာတွေကို လုပ်ဆောင်သင့်ပါသလဲ။

အမျိုးသမီးတွေရဲ့ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်တွေ၊ လျစ်လျူရှုမှုတွေ ပပျောက်ဖို့၊ ပြည့်ပြည့်ဝဝနဲ့ ပိုပြီး‌တော့ ပါဝင်နိုင်ဖို့ အတွက်ဆိုရင် အမျိုးသားတွေရော အမျိုးသမီးတွေရာ စစ်အာဏာရှင်ပပျောက်ရေးအတွက် တိုက်ပွဲ ဝင်နေ ကြသလိုမျိုး အတွေးအခေါ်ဟောင်းတွေ စနစ်ဆိုးတွေကိုလည်း အတွေးအခေါ်တော်လှန်ရေး တစ်ရပ်အနေနဲ့ အင်တိုက်အားတိုက် တိုက်ထုတ်ဖို့လိုပါတယ်။ စစ်အာဏာရှင်စနစ်နဲ့အတူ ဒီအတွေးအခေါ်ဆိုးတွေကိုလည်း ဆွဲခေါ်ယူသွားနိုင်ဖို့ အပြီးသတ်ပပျောက်ချေမှုန်းနိုင်ဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

၇။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ပါဝင်လုပ်ဆောင်လို့ ရမယ်ဆိုရင် အနာဂတ် နိုင်ငံရေးမှာ ဘယ်လိုမျိုး အပြောင်းအလဲတွေကို မြင်တွေ့ကြရမလဲ။ ဘယ်လိုမျိုး အကျိုးများစေမလဲ။

နိုင်ငံရေးမှာအမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုက ဘယ်လောက်အထိအရေးကြီးလဲဆိုတဲ့ အဖြေနဲ့ ဆက်စပ်ပြီး ဖြေကြား ချင်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ခုနပြောသလိုရှုထောင့်ပေါင်းစုံ၊ ကဏ္ဍပေါင်းစုံကနေ ပါဝင်လာမှာ ဖြစ်တဲ့ အတွက်ကြောင့် အ‌ရောင်အသွေးစုံလင်တဲ့ အတွေးအခေါ်သစ်တွေ၊ အတွေးအခေါ်ကောင်းတွေ၊ ပေါင်းစပ်မှု စုံလင်ကွဲပြားမှု ပိုပြီးတော့ ရှိလာနိုင်မယ်လို့လည်း မြင်တယ်။

ဘယ်လို အကျိုးများလာနိုင်မလဲဆိုရင် ကျွန်တော် တို့အနေနဲ့ ဒီလိုမျိုး စစ်အာဏာရှင်စနစ်နဲ့အတူ ဒီလိုမျိုး အတွေးအခေါ်ဟောင်းတွေကို တိုက်ထုတ်နိုင်ခဲ့တယ် ဆိုရင်တော့ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့လည်း တန်းတူအခွင့်အရေးတွေ ရရှိဖို့ကြိုးစားခဲ့ရတဲ့ အချိန်ကာလ အပိုင်းအခြားတွေကို ထပ်ပြီးတော့ ရင်ဆိုင်တွေ့ကြုံဖို့ မလိုတော့ဘူး။ အမျိုးသားမရွေး၊ အမျိုးသမီးမရွေး လူကိုလူကိုမြင်နိုင်မယ့် ပတ်ဝန်းကျင်ရပ်ဝန်းတစ်ခု တည်ဆောက်လာနိုင်မယ်။ ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းတွေနဲ့ ပြည့်ဝတဲ့ နိုင်ငံတော်သစ်တစ်ခုကိုလည်း မြင်တွေ့လာနိုင်မယ်လို့ မြင်မိပါတယ်။

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၁) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီရှင် ။
https://www.mediafire.com/file/8cr940llcjvkbcj/ခေတ်သမိုင်းကို+ပုံဖော်နေသော+အမျိုးသမီးများ+final.pdf/file

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments

5/7/2025 0 Comments

May 07th, 2025

မဖြိုးဖြိုးအောင်
Program Director
The Wings Institute

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၁) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။

“ ဘယ်အမျိုးသမီးပဲဖြစ်ဖြစ် ရေခံမြေခံကောင်းကောင်းနဲ့ ‌ရေလောင်းပေါင်းသင်ပေးမယ်၊ ခေါင်းဆောင်မှုစနစ်တွေလည်း ဖန်တီးပေးနိုင်တယ်ဆိုရင် ခေါင်းဆောင်ကောင်းအမျိုးသမီးတွေ လူငယ်တွေ ပေါ်ထွက်လာနိုင်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်”

၁။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးအပါအဝင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာမအမြင်ကို ပြောပြပေးပါရှင့်။

နွေဦးတော်လှန်ရေးဟာ ကျွန်မတို့ တိုင်းပြည်မှာ ဖြစ်‌လေ့ဖြစ်ထရှိတဲ့ ဖြစ်ခဲ့ဖူးတဲ့ သာဓကရှိတဲ့ အကြောင်းအရာ တစ်ခု တဖန်ထပ်ဖြစ်လာတယ် မြင်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ပြည်သူက ရွေးချယ်တင်မြောက်တဲ့ အစိုးရတစ်ခု ရှိခဲ့ တယ်။ အဲအစိုးရနဲ့ ပြည်သူတွေကြားမှာ နိုင်ငံရေးသမားတွေကြားထဲမှာ နိုင်ငံရေးအရ ဒီမိုက‌ရေစီနည်းကျ ပြန်ပြီးညှိနှိုင်းဆွေးနွေးပြီးတော့ အမျိုးသားတည်ဆောက်ရေး၊ နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေး၊ ဖက်ဒရယ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်နေတဲ့ ကာလမှာပဲ မတရားစစ်အာဏာ သိမ်းခံလိုက်ရတယ်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေက စစ်တပ်ကိုတစ်စုံတစ်ရာ အုပ်ချုပ်ဖို့အတွက် အခွင့်အလမ်းပေးထားတာဖြစ်နေတဲ့ အတွက် အဲ့ဒီအောက်ကနေပဲ အာဏာသိမ်းခံလိုက်ရတယ်။ အဲအချိန်မှာ ပြည်သူအနေနဲ့ ဒီမိုကရေစီအစိုးရ တစ်ရပ်ကိုပဲ လိုလားတယ်။ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံကို အလိုမရှိဘူး။ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီတည်ဆောက်မယ် အစရှိ သဖြင့် ကျွန်မတို့ရဲ့ တကယ့်စစ်မှန်တဲ့ လိုလားချက်တွေ ပေါ်ပေါက်လာတယ်။ အရင်တော်လှန်ရေးတွေနဲ့ ယှဉ်ရင် NUCC ဖွဲ့စည်းနိုင်ခြင်းကတော့ ထူးထူးခြားခြားပဲသမိုင်းမှာ network ကြီးကြီးမားမားဖွဲ့စည်းနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

တော်လှန်ရေးက ထင်သ‌လောက် ခရီးမပေါက်တဲ့ကိစ္စရပ်တွေလည်း အများကြီး ရှိပါတယ်။ လက်တလောမှာ လည်း ခေါင်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ အခက်အခဲတွေ အများကြီးဖြစ်နေတာကိုလည်း တွေ့ရတယ်။ NUG နဲ့ NUCC ကြားထဲမှာ ခေါင်းဆောင်မှုအခက်အခဲတွေရှိနေတာ၊ ဆုံးဖြတ်ချချက်တဲ့အပိုင်းမှာ လေးကန်နေတာမျိုးတွေက လက်တွေ့ကြုံနေရတဲ့ အမှန်တရားဖြစ်ပါတယ်။

ကျွန်မတို့အနေနဲ့ ပြောရရင်တော့ တော်လှန်ရေးထဲမှာတော့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးကလည်း အနေအထားတစ်ခု ရရှိနေတယ်။ လူထုလှုပ်ရှားမှုကတော့ အရင်က လောက် အားမကောင်း‌တော့တဲ့အတွက် ကျွန်မအမြင်ကတော့ လူထုလှုပ်ရှားမှုတွေ ထပ်ပြီးတော့ မြှင့်တင်ဖို့ လိုလိမ့်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ လူထုလှုပ်ရှားမှုက တကယ့်နိုင်ငံရေးအရ အားသာမှု ပိုပြီးဖြစ်စေလိမ့်မယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

တိုင်းပြည်ရဲ့အနာဂတ်အတွက်ကို စဉ်းစားပြီးတော့ လူထုလှုပ်ရှားမှုနည်းလမ်းတွေနဲ့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးနည်းလမ်းနှစ်ခုလုံးက ဟန်ချက်ညီညီနဲ့ အချိတ်ဆက်မိမိ သွားနိုင်တယ်ဆိုရင် ကျွန်မတို့တကယ်ရှိနေတဲ့နေရာထက် အရှေ့ကိုပိုရွေ့လိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ အဲ့လိုဖြစ်လာဖို့လည်း မျှော်လင့်တယ်။ ကျွန်မတို့ တိုင်းပြည်ကအခုဆိုရင် တစ်ချို့နေရာတွေမှာလည်း အတိုင်းအတာတစ်ခုထိ စစ်ကောင်စီရဲ့အုပ်ချုပ်မှုက ကင်းလွတ်လာတဲ့နေရာတွေလည်း ရှိလာပြီ။

အဲနေရာတွေမှာလည်း နိုင်ငံရေး နည်းနာအရ အုပ်ချုပ်မှုပုံစံမျိုးတွေနဲ့ ပြင်ဆင်နိုင်မယ်ဆိုရင် ပြည်တွင်းထဲက ပြည်သူတွေကိုပါ ကျွန်မတို့အနေနဲ့ နမူနာပြပြီးသား ဖြစ်တယ်။ တကမ္ဘာလုံးကိုလည်း စစ်တပ်နဲ့ အရပ်သားအုပ်ချုပ်မှုနဲ့ ဘာကွာခြားလဲဆိုတာကို တိတိကျကျပြပြီးသား ဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်။

၂။ နိုင်ငံတစ်ခုတည်ဆောက်ရာမှာ ဘယ်အရာတွေကို စံတန်ဖိုးတွေ၊ အခြေခံမူတွေအနေနဲ့ ထားရှိ တည်ဆောက်သင့်ပါသလဲ။

ကျွန်မတို့အဖွဲ့အစည်းကိုယ်တိုင်က Nation Building ကို ဦးတည်တယ်။ ရုပ်ကော နာမ်ကော နှစ်ခုလုံးပါတဲ့ နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေးက အရေးကြီးပါတယ်။ အဲ့လိုတည်ဆောက်တဲ့နေရာမှာ ကျွန်မတို့ အဖွဲ့အစည်းရဲ့ စံတန်ဖိုး၊ Version ဖြစ်သလို၊ နိုင်ငံတော်သီချင်းမှာလည်း အမြဲတမ်းပါတဲ့ Equality၊ Freedom နဲ့ Justice ကို စံတန်ဖိုးအနေနဲ့ ထားဖို့လိုပါတယ်။

နောက်ပိုင်းမှာ Equality ထက် Equity နဲ့ Liberty ဆိုပြီး စဉ်းစားလာ ကြတယ်။ အရင်တုန်းကကာတွန်းတစ်ခု ရှိတယ်။ နံရံတစ်ခု ရှိတယ်။ နံရံရဲ့တစ်ဖက်မှာ ဘောလုံးပွဲ ရှိတယ်။ နံရံထက် ခေါင်းတစ်လုံးအရပ်မြင့်တဲ့သူက ဘောလုံးပွဲကို ကောင်းကောင်းမြင်ရတယ်။ ဒုတိယ တစ်ယောက်ကတော့ နံရံရဲ့တစ်ဝက်ပဲ မြင်ရတယ်။ နောက်ဆုံးတစ်ယောက်ကတော့ နံရံထက် နိမ့်တော့ လုံးဝ မမြင်ရဘူး။ ဒုတိယတစ်ယောက်မှာ ခုံအသေးခုပေးပြီးတော့ နောက်ဆုံးတစ်ယောက်မှာ ခုံနည်းနည်း ပိုကြီးတာ ခုပေးလိုက်တာကိုကျတော့ Equity လို့ပြောတာ။

အားလုံးတန်းတူမြင်နိုင်ဖို့ ကာနေတဲ့ နံရံကိုဖြိုချလိုက်တာ ကတော့ Liberty ပါ။ ဒီတိုင်းပြည်ကိုဖက်ဒရယ်ပဲသွားသွား Confederate ပဲ သွားသွား ငါတို့က ဒီတိုင်းပြည်ကိုတစ်နိုင်ငံထဲသားချင်း ငါတို့အတူတူပဲ ငါတို့အချင်းချင်း ဝိုင်းပြီးတော့ တည်ဆောက် ကြမယ်ဆိုတဲ့ Nation Building မျိုး မဖြစ်ပဲနဲ့ တစ်သက်လုံး Equality တောင် မခံခဲ့ရတဲ့ပြည်သူပြည်သားတွေကို အားနာရပါတယ်။

၃။ နိုင်ငံရေးမှာ အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုက ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးပါသလဲ။ လက်ရှိတော်လှန်ရေးနဲ့ နိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုကဏ္ဍတွေမှာ မဖြစ်မနေပါဝင်ဖို့ လိုပါသလဲ။

ဒီတိုင်းပြည်မှာရှိနေတဲ့သူတွေအတွက် ထည့်မစဉ်းစားတာမျိုး မရှိရအောင် အသံများများပါနိုင်လေ ပိုကောင်း လေပါ။ မပါနိုင်သေးတဲ့သူအတွက်လည်း ထည့်စဉ်းစားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်တခုက ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားမှုမျိုးစုံမှာ ဟိုးအရင်စပြီဆိုကတည်းက အမျိုးသမီးတွေက အများကြီး ပါဝင်ခဲ့ကြတယ်။ အနီးဆုံး စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန္ဒပြရာမှာလည်း အမျိုးသမီးတွေ‌ ရှေ့တန်းကပါခဲ့တယ်၊ CDM ဖြစ်လာတော့လည်း ပါခဲ့ကြတယ်။

နောက်ဆုံးလက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးထဲမှာ အမျိုးသမီးတွေ ရှေ့တန်းကပါခဲ့ကြတာ တွေ့ရ တယ်။ ပထမဆုံးပစ်သတ်ခံရတာတောင်မှ အမျိုးသမီးအများစု ဖြစ်တယ်။ ကိုယ့်ရဲ့မိသားစုပတ်ဝန်းကျင်၊ ပိုင်ဆိုင်မှုတွေ စွန့်လွှတ်ပြီးတော့ ဒီနေရာမှာပါဝင်နေကြတဲ့ အမျိုးသမီးတွေကို အများကြီးအလေးပြုရတယ်။

တချိန်တည်းမှာ ခေါင်းဆောင်မှုအပိုင်းတွေ၊ ဆွေးနွေးငြင်းခုန်ရမယ့်အပိုင်းတွေမှာရော ကျွန်မတို့အမျိုးသမီး တွေ မပါသင့်ဘူးလား။ နေရာစုံမှာ ပါကိုပါရမယ်။ ဒီအမျိုးသမီးတွေက စွန့်လွှတ်ခဲ့တယ်။ ဒီအမျိုးသမီးတွေမှာ အဲ့ဒီနေရာဒေသ အဲ့ဒီလုပ်ငန်း၊ အဲ့ဒီဆောင်ရွက်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့အတွေ့အကြုံတွေ၊ အမြင်တွေ အများကြီး ရှိတယ်။ အဲ့ဒီအမြင်တွေအပေါ်မှာ ကိုယ်စားပြုခွင့်တွေ ထုတ်‌ဖော်ပြောခွင့်တွေဆွေးနွေးခွင့်တွေရှိတယ်။ အဲ့ အတွက်ကြောင့် သူတို့ပါရမယ်။ ခေါင်းဆောင်မှုအပိုင်းမှာလည်း မဖြစ်မနေပါကိုပါရမယ်။

သူတို့ဆုံးဖြတ်ချက် ကလည်း ခုနပြောသလို တကယ်ကို လိုအပ်တဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ဖြစ်တယ်။ အဲ့လိုနေရာမှာ ခြွင်းချက်တွေ ထည့်ပြီးပြောရမယ်ဆိုရင် အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်တစ်ယောက်ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်က မှားနိုင်တယ်၊ လူငယ်ကို ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာပေးလိုက်ရင် မှားနိုင်တယ်လို့ ပြောရင် သာမန်ရိုးကျ လူကြီးအမျိုးသားရဲ့ ခေါင်းဆောင် မှုတွေကရော ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကရော မမှားနိုင်ဘူးလား။

အမျိုးသမီးဖြစ်ခြင်း၊ လူငယ်ဖြစ်ခြင်း အသက်အရွယ် ကန့်သတ်ခြင်းအပေါ်မှာ အကြုံးမဝင်ဘူး။ ခေါင်းဆောင်မှုဆိုတာက သတင်းအချက်အလက်တွေအပေါ် ဘယ်လောက်မျှော်မြင်သုံးသပ်ဆုံးဖြတ်နိုင်စွမ်းရှိလဲဆိုတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့တော့ ခေါင်းဆောင်မှုကို ဂျဲန်ဒါ၊ အသက်အရွယ်၊ လူမျိုး တခုခုနဲ့ ကန့်သတ်တာ မှားယွင်းတဲ့အယူအဆလို့ ကျွန်မက မြင်ပါတယ်။

၄။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပါဝင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်အထိ ရရှိနေပြီလဲ။

အခုလက်ရှိမှာတော့ မြေပြင်သပိတ်အဖွဲ့တွေကအစ အဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ပါဝင်မှုတွေ၊ ဦးဆောင်မှုတွေကိုတော့ မြင်တွေ့နေရတယ်။ တစ်ဦးချင်းစီမြေပြင်လှုပ်ရှားတဲ့ သပိတ်အဖွဲ့တွေနေစပြီး နိုင်ငံရေးဦး‌ဆောင်တဲ့လူတွေကိုပံ့ပိုးတဲ့ ပညာရှင်ကဏ္ဍတွေမှာပါ အမျိုးသမီးတွေကို တော်တော်တွေ့ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အမျိုးသမီးတွေရဲ့ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်ရလဲဆိုတဲ့အပေါ်မှာတော့ နောက်ထပ် မေးခွန်း ထုတ်စရာဖြစ်ပါတယ်။

NUG အစိုးရအဖွဲ့တစ်ခုလုံးအနေနဲ့ အမျိုးသမီးတွေ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်ရှိလဲ ဆိုတာတော့ ကျွန်မတို့ တိတိကျကျသိဖို့ ခက်ခဲတယ်။ ဝန်ကြီးဌာနတွေ အစည်းအဝေးတွေမှာတော့ သေသေချာချာမသိရပေမယ့် NUG ဆိုရင်တော့ မဇင်မာအောင်ရဲ့လှုပ်ရှားမှုတော်တော်များများ ကျွန်မတို့ မြင်ရတယ်။ သူကနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးလည်း ဖြစ်တယ်။

လက်ရှိ NUG ရဲ့မူဝါဒတွေ လုပ်ဆောင်မှု အောင်မြင်မှု ဒါတွေ ကိုယ်စားပြုနေရတဲ့သူဖြစ်တဲ့အခါကျတော့ သူ့ရဲ့အသံတွေ နိုင်ငံတကာအသံတွေနဲ့၊ နိုင်ငံတကာမှာ ရှိတဲ့အင်အားစုတွေ မြန်မာ့အရေးကို ကူညီဆောင်ရွက်နေတဲ့ အင်အားစုတွေနဲ့ တွေ့တဲ့နေရာမှာ တော်တော်ထဲထဲဝင်ဝင် တွေ့ဆုံနေတာတွေပြောဆိုနေတာတွေ ကျွန်မတို့မြင်ရတယ်။ အဲ့လိုမြင်ရတယ်ဆိုပေ မယ့် NUG မှာဘယ်‌လောက်အထိ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်က ရာခိုင်နှုန်းများလဲ။ ထည့်သွင်း စဉ်းစားခြင်း ခံရလဲမရလဲဆိုတာတော့ ကျွန်မအနေနဲ့မသိနိုင်ဘူး။

၅။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်မှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို ဘယ်အရာတွေက အဟန့်အတား ဖြစ်စေပါသလဲ။

လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ ဦးဆောင်မှုအခန်းကဏ္ဍမှာ အမျိုးသမီးကို ထည့်စဉ်းစားတာ နည်းတယ်။ များသောအားဖြင့် supportive role မှာနေကြတာ များတယ်။ ကျွန်မရဲ့အမြင်ကတော့ အမျိုးသမီးနဲ့အမျိုးသားဆိုတာထက် ရှေ့တန်းထွက်ရမယ့်လူက အမျိုးသမီးပဲဖြစ်ဖြစ် အမျိုးသားပဲဖြစ်ဖြစ် ရှေ့တန်းထွက်မယ့်လူ ရှိကိုရှိတယ်။ လူ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက်က အားသာချက်အားနည်းချက်က တယောက်နဲ့တစ်ယောက်မတူဘူး။ အမျိုးသမီး ဖြစ်ခြင်း အမျိုးသားဖြစ်ခြင်းနဲ့မဆိုင်ဘူး။

တကယ်တမ်းက လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ အရိုးစွဲတဲ့အလေ့အထအကျင့်တွေကြောင့်ပါ။ အမျိုးသမီးကို ခေါင်းဆောင် တင်လို့ ရတယ်၊ ဒီအမျိုးသမီးလည်း ဆုံးဖြတ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အလေ့အထတွေကို အကျင့်မဖြစ်သေးဘူး။ အခုချိန်မှာတော့ ကမ္ဘာကြီးက ပြောင်းလာတယ်။ အိမ်အလုပ်ဆိုတာ အမျိုးသားတစ်ယောက်ထဲ လုပ်ရတာ မဟုတ်ဘူး။ အမျိုးသမီး လည်း အလုပ်လုပ်တာမျိုး ကိုယ့်ကိုကိုယ် ရပ်တည်ရတာမျိုး အမျိုးသမီးလည်း ခေါင်းဆောင်ရတာမျိုး ဒါမျိုးတွေ မြင်လာတယ်။

ဒီခေတ်သစ်ရေစီးကြောင်းနဲ့အညီ လိုက်တော့စီးလာကြတယ်။ ဒါပေမယ့် အရိုးစွဲတဲ့ တချို့စီနီယာ Citizen ခေါင်းဆောင်မှုအဟောင်းတွေကတော့ ဒါတွေကို အလေ့အထ မဖြစ်သေးဘူး။ လုပ်နိုင်ပါ့မလားဆိုတဲ့ သံသယတွေ စိုးရိမ်မှုတွေကတော့ Culture နဲ့အလေ့အထပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ ဆက်ပြီးတော့ ရှိနေတုန်းပဲ။အဲ့ဟာက အဟန့်အတားဖြစ်နေတုန်းပဲလို့ မြင်ပါတယ်။

၆။ နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို လျှစ်လျူရှုမှုတွေ ပပျောက်ဖို့၊ ပြည့်ပြည့်ဝဝနဲ့ ပိုမိုပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက် ဘာတွေကို လုပ်ဆောင်သင့်ပါသလဲ။

အမျိုးသမီးတွေ ဝင်လာနိုင်ဖို့အတွက် ကိုတာစနစ်လိုမျိုးကနေတစ်ဆင့် နောက်မှာ ပံ့ပိုးကူညီမှုတွေ ရထားတဲ့ အမျိုးသမီးတွေကလည်း ဝင်လာမယ်။ အဲ့ကနေ နိုင်ငံရေးမှာ အမျိုးသမီး ပါဝင်မှုက အလေ့အထတွေ ဖြစ်လာ မယ်ဆိုရင် တဖြေးဖြေးနဲ့ ပံ့ပိုးစရာမလိုပဲ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဆုံးဖြတ်နိုင်မှုက အလိုအလျောက် ဖြစ်လာမယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

အာဏာမသိမ်းခင်ကအထိ ကျွန်မတို့တိုင်းပြည်ရဲ့ နံပါတ်တစ်ခေါင်းဆောင် က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်လို့ လက်ခံထားပြီးသား ဖြစ်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်မှု အလေ့အကျင့် ဖြစ်ထားပြီးသားပေမယ့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က တခြားအမျိုးသမီးနဲ့ မတူဘူး။‌ ဒေါ်စုမို့လိုလုပ်နိုင်တာ တခြားမိန်းမတွေဆို လုပ်နိုင်ချင်မှလုပ်နိုင်မှာဆိုတာမျိုး ကျွန်မတို့ရဲ့လူ့အဖွဲ့အစည်းက ဟိုဘက်စွန်း ဒီဘက်စွန်း ခုန်ကူးတက်တဲ့ အ‌လေ့အကျင့်၊ သူရဲကောင်းကိုးကွယ်တဲ့စဉ်းစားချက်မျိုးကိုလည်း ကျွန်မတို့လူ့အဖွဲ့အစည်းက ရှိပါတယ်။

တကယ်တမ်းဆိုရင်တော့ အမျိုးသမီးဆိုတာ ဘယ်အမျိုးသမီးပဲဖြစ်ဖြစ် ရေခံမြေခံကောင်းကောင်းနဲ့ ‌ရေလောင်းပေါင်းသင်နိုင်တယ်ဆိုရင် ခေါင်းဆောင်မှုစနစ်တွေလည်း ဖန်တီးနိုင်တယ်ဆိုရင် ခေါင်းဆောင် ကောင်းအမျိုးသမီးတွေ လူငယ်တွေ ပေါ်ထွက်လာနိုင်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

၇။ လူ့အခွင့်အရေးရှုထောင့် အရ တော်လှန်ရေးကာလအတွင်းမှာ အမျိုးသမီးတွေ ဘယ်လို ပုံစံနဲ့ ချိုးဖောက်ခံနေရတာတွေ ရှိပါသလဲ။ အနာဂတ်မှာ အမျိုးသမီးတွေ လူ့အခွင့်အရေးအပြည့်အဝရရှိဖို့ ဘယ်လို အစီအမံတွေ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသလဲ။

အခုကာလမှာ အမျိုးသမီးတွေ တရားမဲ့ဖမ်းဆီးခံရတာတွေ သတ်ဖြတ်ခံရသလို၊ ထပ်တိုးတာကတော့ လိင်ပိုင်း ဆိုင်ရာ နှိပ်စက်ညှင်းပန်းခံရတာ၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အမြတ်ထုတ်ခံရတဲ့အပိုင်းတွေ ပိုပြီးများတယ်။ တချို့ အမျိုးသားတွေလည်း ခံရတာရှိတယ်။ အမျိုးသမီးတွေကတော့ ပိုပြီးများများစားစား ခံရတယ်။ အဲ့ဒီအပိုင်းမှာ လည်း ဒါက စစ်တမ်းသဘောမျိုးဖြစ်တဲ့အတွက် တချက်ထည့်ပြောချင်တာက စစ်အာဏာသိမ်းတဲ့ စစ်ကောင်စီ က ကျူးလွန်တာမျိုးတွေ အများကြီးရှိသလိုပဲ တော်လှန်ရေးတပ်တွေဘက်မှာလည်း လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအမြတ် ထုတ်မှုတွေ ကြားနေရတာ၊ မြင်နေရတာရှိတယ်။ ဒီမိုကရေစီကို လိုလားတဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေထဲမှာ ဒါတွေကို ရှောင်ရှားရမယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

လူတွေ အတူတူရှိရင် ဖြစ်တာပဲလို့ သတ်မှတ်တာမျိုး မဟုတ်ပဲနဲ့ ဒါမျိုးမဖြစ်အောင် ကြိုတင်စီမံဖို့ လိုပါတယ်။ ပထမအဆင့်အနေနဲ့ သေချာတာက ဒီလိုကိစ္စရပ်မျိုးတွေက ဖြစ်နိုင်တဲ့အခါကျတော့ ကြိုတင်ကာကွယ်မှုတွေ မဖြစ်မနေ လုပ်သင့်တယ်။ ဖြစ်လာခဲ့ရင်လည်း ဘယ်လို အပြစ်ပေးအရေးယူမယ်ဆိုတာ ကြိုတင်ပြဌာန်းထားဖို့လိုတယ်။

တကယ်ဖြစ်လာခဲ့ရင်လည်း ပြဌာန်းထားမှု တွေနဲ့အညီ တကယ်အပြစ်ပေး အရေးယူမှုတွေကို ဆောင်ရွက်ကြဖို့ လိုတယ်။ Transitional justice သဘော တရားအရဆို စနစ်ကိုပါ ပြင်ရမယ်။ အပြစ်ပေးအရေးယူတာ တင်မကပဲနဲ့ အပြစ်ပေးအရေးယူတဲ့နောက်ပိုင်းမှာ ဒီစနစ်မှာ ဘာတွေ ချို့ယွင်းလဲ။ ပြန်ပြီး ပြင်ဆင်တဲ့ပုံစံမျိုးတွေ လုပ်သင့်တယ်။ ဒီလိုကိစ္စမျိုးတွေ မပေါ်အောင် ကျွန်မတို့က တကယ်ကို စံနမူနာပြအနေနဲ့ ပြင်ဆင်တာတွေ ထိန်းသိမ်းတာတွေကို မဖြစ်မနေလုပ်ရလိမ့် မယ်လို့ ယူဆပါတယ်။

အဲ့ဒါမှလည်း ကျွန်မတို့ယုံကြည်တဲ့တန်ဖိုးထားမှုက တကယ်ကိုအမှန်တရားဖြစ်မှာ ဖြစ်တယ်။ တဖက်မှာက ဘာစိုးရိမ်စိတ်ပူရလဲဆိုတော့ နစ်နာဆုံးရှုံးတဲ့သူတွေက စနစ်ကြီးတစ်ခုလုံးကို အယုံအကြည် မရှိတော့တာ၊ တော်လှန်ရေးတခုလုံးကို အယုံအကြည်မရှိတော့တာတွေ ဖြစ်လာရင် တော်လှန်ရေးတခုလုံးကိုပါ နစ်နာစေတယ်လို့ ယူဆပါတယ်။

၈။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ပါဝင်လုပ်ဆောင်လို့ ရမယ်ဆိုရင် အနာဂတ် နိုင်ငံရေးမှာ ဘယ်လိုမျိုး အပြောင်းအလဲတွေကို မြင်တွေ့ကြရမလဲ။ ဘယ်လိုမျိုး အကျိုးများစေမလဲ။

အစုအဖွဲ့ပေါင်းစုံကနေ ပါဝင်ပြီး စဥ်းစားအုပ်ချုပ်တဲ့စနစ်မျိုးဖြစ်မှလည်း တကယ်ကိုငြိမ်းချမ်းတဲ့ တိုင်းပြည် ဖြစ်လာမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့လိုမှမဟုတ်ရင် လူတစ်စုအတွက် လူနည်းစုတစ်စုအတွက် တခြားအုပ်ချုပ်မှုတစ်စု အတွက် ကန့်သတ်ထားတဲ့နိုင်ငံဖြစ်ရင် အဲ့နိုင်ငံရေးက ငြိမ်းချမ်းမှာ မဟုတ်ဘူး။

နိုင်ငံရေးပန်းတိုင်ကို ရောက်ဖို့ ဆို ဘယ်သူဘယ်ဝါကန့်သတ်တာ မဟုတ်ပဲနဲ့ အမျိုးသမီးတွေရော အမျိုးသားတွေရော ကျား၊ မ လူငယ်၊ လူမျိုးစုတွေ အားလုံးပါဝင်တဲ့စနစ်မျိုး အားလုံးကိုကိုယ်စားပြုနိုင်တဲ့ အားလုံးနိုင်ငံ‌ရေးထဲမှာပါဝင်တဲ့ စနစ်မျိုး ဖြစ်မှသာလျှင် ကျွန်မတို့သွားချင်တဲ့ တန်းတူညီမျှတဲ့တိုင်းပြည်တစ်ခု ဖော်ဆောင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

၉။ ဖြည့်စွက်ချက်။

ကျွန်မတို့ကိုဒီလူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ အမျိုးသမီးပါဝင်ဖို့အတွက် မိသားစု၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းက နောက်ပြန်ဆွဲတဲ့ အဟန့်အတားအကန့်အသတ်တွေရှိသလို ကျွန်မတို့ကိုယ်တိုင်လည်း တစ်သက်လုံး ဖိုဝါဒကြီးစိုးတဲ့ စနစ်ထဲမှာ လူ့အဖွဲ့အစည်းထဲမှာ လည်ပတ်ခဲ့တာဆိုတော့ ကျွန်မတို့ကိုယ်တိုင်လည်း ကိုယ့်ဟာကို ခပ်လျိုလျိုလေး နောက်မှာဆုတ်နေတာ အလေ့အကျင့် အလေ့အထ ဖြစ်နေတယ်။

အမျိုးသမီးဖြစ်လို့ အိမ်တွင်းရေးနဲ့ သက်ဆိုင်သလို တချိန်မှာ အပြင်ကကိစ္စတွေက ကျွန်မတို့မိသားစုအရေးကို လာပြီး ပတ်သက်လာမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် အားလုံးကို မျက်စိဖွင့်နားကိုစွင့်ပြီးတော့ ရလာတဲ့အချက်အလက်တွေ လေ့လာဆည်းပူးမှုတွေနဲ့ ဖြည့်ဆည်းနိုင်မယ်ဆို ဒီထက်ပိုပြီး အဆင့်တွေကို မြင့်လို့ရမယ်။

ဒီထက်ပိုပြီး စိတ်ဝင်စားတာတွေ များလာမယ်။ ကိုယ်ကိုကိုလည်း ယုံကြည်မှုရှိလာမယ်၊ ပိုပြီးတော့ ရှေ့ကိုရောက်လာမယ်။ ရှိရင်းစွဲခေါင်းဆောင်မှုအလေ့အထ ကို အပြင်မှာ လေ့ကျင့်မယ်။ တာဝန်ကို ခွဲယူတဲ့အလေ့အထတွေကို အိမ်တွေမှာ လေ့ကျင့်မယ်။ ဒါဆိုရင် အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်တွေ အမျိုးသမီးဦးဆောင်မှုတွေ အများကြီးမြင်တွေ့လာမှာ အသေအချာပါပဲ။

စစ်ကောင်စီအုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ ကင်းလွတ်တဲ့နေရာတွေမှာ နိုင်ငံရေးနည်းနာ အရ အုပ်ချုပ်မှုပုံစံမျိုးနဲ့ နမူနာပြ အုပ်ချုပ်ပြနိုင်မယ်ဆိုရင် တကမ္ဘာလုံး ကိုလည်း စစ်တပ်နဲ့ အရပ်သားအုပ်ချုပ်မှုနဲ့ ဘာကွာခြားလဲဆိုတာကို တိတိကျကျ ပြပြီးသား ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်

"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၁) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီရှင် ။
https://www.mediafire.com/file/8cr940llcjvkbcj/ခေတ်သမိုင်းကို+ပုံဖော်နေသော+အမျိုးသမီးများ+final.pdf/file

#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media

0 Comments